Page 138 - kpi12821

แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง

ก็ย่อมสิ้นสภาพลงไปด้วย
190

5.5 การยุบพรรคมิได้มีผลเป็นการลิดรอนสิทธิเสรีภาพ
ทางการเมืองของกรรมการและสมาชิกพรรคการเมือง

ในคดียุบพรรค SRP ศาลรัฐธรรมนูญวางหลักไว้ว่า คำวินิจฉัยของศาลย่อม
มีผลกระทบกระเทือนอำนาจที่ผู้แทนได้รับมาจากประชาชน (Parliamentary

191
Mandate) หรือสถานะของ ส.ส. ซึ่งสังกัดพรรคการเมืองที่ถูกยุบไปเท่านั้น ส่วนจะมี
ผลทางกฎหมายอื่นเกิดขึ้นแก่บรรดากรรมการบริหารและสมาชิกพรรคการเมือง
ดังกล่าวหรือไม่ ย่อมเป็นหน้าที่ของฝ่ายนิติบัญญัติที่จะไปกำหนด อีกทั้งยังอธิบาย
เปรียบเทียบการเพิกถอนสิทธิขั้นพื้นฐาน (Verwirkung von Grundrechten –
Forfeiture of Basic Rights) ของบุคคลที่ใช้สิทธิเสรีภาพของตนเพื่อล้มล้างหลักการ

พื้นฐานของระบอบเสรีประชาธิปไตยตามมาตรา 18 ของรัฐธรรมนูญและมาตรา 39
ของกฎหมายศาลรัฐธรรมนูญแห่งสหพันธ์ด้วยว่า กรณีดังกล่าวจะส่งผลให้ผู้ถูกเพิกถอน
192
สิทธิขั้นพื้นฐานสูญเสียสิทธิเลือกตั้งและสิทธิที่จะลงสมัครรับเลือกตั้งตามไปด้วย แต่
สำหรับการสิ้นสมาชิกภาพ ส.ส. โดยผลแห่งคำวินิจฉัยของศาลที่สั่งยุบพรรคการเมืองนั้น
10 หาได้มีผลเป็นการตัดสิทธิมิให้บุคคลดังกล่าวลงสมัครรับเลือกตั้งได้อีกไม่
193
ดังนั้น จึงต้องถือว่า การยุบพรรคมิได้มีผลเป็นการตัดสิทธิเสรีภาพทางการเมืองของ
กรรมการและสมาชิกพรรคการเมืองนั้น

อย่างไรก็ดี เมื่อพิจารณาบทบัญญัติกฎหมายเลือกตั้งสหพันธ์กลับพบ
ข้อยกเว้นหลักการข้างต้น กล่าวคือ บุคคลผู้ที่เคยเป็น ส.ส. ในนามของพรรคหรือเป็น
ผู้ที่มีชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคการเมืองที่ถูกยุบและต้องพ้นจาก

ตำแหน่งดังกล่าวไปตามคำตัดสินของคณะมนตรีอาวุโสประจำสภาผู้แทนราษฎรแห่ง

190 เป็นความเห็นส่วนตัวของผู้วิจัยที่สรุปตามสุภาษิตการตีความกฎหมายที่ว่า “ยิ่งต้องเป็นเช่นนั้น”
(a fortiori) กล่าวคือ ก็ในเมื่อบัญชีรายชื่อที่พรรคได้รับเลือกตั้งและได้ ส.ส. จากบัญชีนั้นไปแล้วยังสิ้นสภาพเพราะ
การที่ศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรค แล้วเหตุใดบัญชีรายชื่อของพรรคที่เพิ่งจะยื่น และต่อมาถูกศาลสั่งยุบพรรคไป
ก่อนวันเลือกตั้ง จะไม่สิ้นสภาพตามไปด้วย แต่ทั้งนี้ ผู้วิจัยไม่พบบทบัญญัติกฎหมายรองรับข้อสรุปนี้ตรงๆ

191 BVerfGE 2, 1(78 – 79); Walter F. Murphy and Joseph Tanenhaus, เรื่องเดิม, น. 607.
192 GG. § 18; BVerfGG, § 13 (3) และ § 39; อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณาบทบัญญัติดังกล่าวแล้ว กลับพบว่า
มิใช่บทบังคับ หากแต่ศาลอาจเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง สิทธิที่จะลงสมัครรับเลือกตั้ง และสิทธิในการเข้าสู่ตำแหน่ง
สาธารณะด้วยก็ได้.
193 BVerfGE 2, 1(78 – 79).