Page 13 - kpiebook67036

12 ประเพณีการปกครองของสวีเดน: สภาท้องถิ่น (ting), สิทธิ์ในการเลือกพระมหากษัตริย์ และเสรีภาพ
และปกครองตนเองของชาวนา (the Many)

ในปี ค.ศ. 1772 การเปลี่ยนแปลงการปกครอง ค.ศ. 1809 เกิดขึ้นโดยคณะนายทหารจ�านวนไม่ถึง 10 นาย

ได้บุกเข้าจับตัวพระเจ้ากุสตาฟที่สี่และบังคับให้พระองค์สละราชสมบัติ ขณะเดียวกัน ก็มีนายทหาร
ยศพันโทน�ากองก�าลังจากชายแดนตะวันตกเข้าสู่เมืองหลวงด้วย การเปลี่ยนแปลงการปกครองดังกล่าว

ไม่มีการบาดเจ็บเสียเลือดเนื้อแต่อย่างใด และได้น�าไปสู่การร่างและประกาศใช้รัฐธรรมนูญ ค.ศ. 1809
ที่เป็นรัฐธรรมนูญที่ออกแบบให้เกิดความสมดุลอ�านาจระหว่างสถาบันกษัตริย์และสภาฐานันดร และ

ได้กลายเป็นรัฐธรรมนูญที่มีอายุยืนยาวถึงราว 150 ปี

แปด จากปัญหาการขาดผู้สืบราชสันตติวงศ์ในราชวงศ์สวีเดนหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง
สภาฐานันดรได้ลงมติภายใต้เหตุผลของความมั่นคงทางการเมืองภายในและการเมืองระหว่างประเทศ

ให้ ฌอง แบติส แบร์นาดอต นายพลฝรั่งเศสที่มีพื้นเพจากสามัญชนขึ้นเป็นพระเจ้าคาร์ล โยฮันที่สิบสี่
กษัตริย์สวีเดนในปี ค.ศ. 1815 ต่อจากพระเจ้าคาร์ลที่สิบสามที่ไม่มีพระราชโอรสและพระราชธิดา

และพระเจ้าคาร์ลที่สิบสี่เป็นต้นราชวงศ์แบร์นาดอตที่มีการสืบราชสันตติวงศ์มาจนถึงปัจจุบัน

ในความเห็นของผู้เขียน พัฒนาการทางการเมืองการปกครองของสวีเดนทั้งก่อนเข้าสู่ระบอบ
สมบูรณาญาสิทธิราชย์จนถึง ค.ศ. 1809 ด�าเนินไปในลักษณะของการเหวี่ยงตัวไปมาของอ�านาจทาง

การเมืองระหว่างสถาบันกษัตริย์กับอภิชนและสภาฐานันดร และถ้าพิจารณาภายใต้ทฤษฎีการปกครองแบบ
ผสม จะพบว่า การเหวี่ยงตัวไปมาของขั้วอ�านาจทางการเมืองนี้สะท้อนให้เห็นถึงส่วนผสมที่ไม่ลงตัวของ

ขั้วอ�านาจทางการเมือง ซึ่งผู้เขียนขอเรียกปรากฎการณ์ทางการเมืองดังกล่าวของสวีเดนว่า “การเหวี่ยงตัว
ของสองระบบอ�านาจทางการเมือง”

การเหวี่ยงตัวของสองระบบอ�านาจทางการเมือง

9
นัยความหมายของสองระบบการเมืองของผู้เขียน คือ ระบบที่หนึ่ง regimen regale คือ แนวคิด
ที่ว่าสถาบันกษัตริย์สถาปนาขึ้นโดยเชื่อมโยงกับพระผู้เป็นเจ้า และผู้ใต้ปกครองภายใต้สถาบันกษัตริย์นี้

ไม่มีสิทธิ์ มีแต่หน้าที่ ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มเดียวกันกับ dominium regale ที่หมายถึง ภายใต้ดุลอ�านาจ
10
ใน dominium politicum et regale กษัตริย์มีอ�านาจน�าเหนือสภาตัวแทนประชาชน และอยู่ในประเภท
ราชาธิปไตยแบบผสม (mixed monarchy) ในทฤษฎีการปกครองแบบผสม

9 มีนักวิชาการที่มีทรรศนะที่คล้ายๆ กับผู้เขียนที่มองการเมืองสวีเดนก่อนหน้าการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ค.ศ. 1809
ว่าเป็น “การเหวี่ยงตัวของสองระบบอ�านาจทางการเมือง” คือ Lars-Goran Malmberg โดยเขาใช้ค�าว่า “Bipolar
governance of Sweden” ที่เริ่มมาตั้งแต่ศตวรรษที่สิบสี่ Lars-Goran Malmberg, “Constitutioinal amendment
in Sweden,” in Engineering Constitutional Change: A Comparative Perspective on Europe, Canada
and the USA, edited by Xenophon Contiades, (New York: Routledge: 2013), p. 326.)
10 Andrew Spicer, review of H. G. Koenigsberger’s Monarchies, States Generals and Parliaments:
The Netherlands in the Fifteenth and Sixteenth Centuries, (review no. 292) November 2002 https://reviews.
history.ac.uk/review/292 Date accessed: 15 July, 2019.