Page 466 - kpiebook67020
P. 466
465
รื้อปรับระบบการมีส่วนร่วมและระบบยุติธรรมด้านสิ่งแวดล้อม
การรื้อปรับระบบการมีส่วนร่วมและระบบยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อมจะช่วย
แก้ไขปัญหาเรื่องการปฏิบัติต่อคนในสังคมอย่างไม่เท่าเทียม และกระบวนการมีส่วนร่วม
ที่ไร้ความหมาย ทั้งยังช่วยลดความเสี่ยงเรื่องนโยบายและการบังคับใช้กฎหมาย
ที่มีความแข็งตัว กับความเสี่ยงด้านกลไกยุติธรรมที่อยุติธรรม การรื้อปรับระบบในที่นี้
จ�าเป็นต้องมีการทบทวนแก้ไขในสองระบบที่ส�าคัญได้แก่ ระบบอีไอเอกับระบบ
กระบวนการยุติธรรม ในส่วนของระบบอีไอเอนั้น ถือเป็นการสร้างความยุติธรรม
ตั้งแต่ต้นน�้าก่อนที่จะมีการด�าเนินนโยบายหรือโครงการใด ๆ ดังผู้เข้าร่วมสนทนากลุ่ม
กล่าวว่าการด�าเนินนโยบายจะต้องมีความเป็นธรรมตั้งแต่ต้นน�้าที่เป็นการแบ่งปัน
ทรัพยากร (ผู้เข้าร่วมสนทนากลุ่ม [สนทนากลุ่ม], 29 กันยายน 2564) ระบบประเมิน
ผลกระทบสิ่งแวดล้อมมีสองส่วนส�าคัญที่จ�าเป็นต้องปรับปรุง ได้แก่ การจัดท�ารายงาน
ประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมกับการอนุมัติรายงาน ในส่วนของการจัดท�ารายงาน
ควรมีกองทุนที่ให้บริษัทที่จะท�าโครงการน�างบประมาณส่วนหนึ่งเข้ามาเก็บไว้ แล้วรัฐ
น�าเงินจากกองทุนนี้ไปจัดจ้างสถาบันการศึกษาหรือองค์กรวิชาการที่มีความเชี่ยวชาญ
ในเรื่องนี้มาจัดท�ากระบวนการและรายงาน ไม่ควรให้บริษัทด�าเนินการเอง และ
ในส่วนของการอนุมัติรายงาน ก่อนการพิจารณาผู้ให้การอนุมัติอย่าง สผ. ควรลงมา
ตรวจสอบในพื้นที่จริงและส�ารวจความคิดเห็นของชุมชนด้วย ไม่ควรพิจารณาแต่เพียง
รายงานหรือข้อมูลจากบริษัทที่เป็นเจ้าของโครงการเท่านั้น (ผู้ให้ข้อมูล 4 [สัมภาษณ์],
29 พฤศจิกายน 2564)
ในส่วนการรื้อปรับระบบยุติธรรม แม้เป็นปลายทางของการแก้ไขปัญหา
แต่กระบวนการยุติธรรมทั้งการรับเรื่องร้องเรียนโดยหน่วยงานฝ่ายบริหารทั่วไป
หรือหน่วยรับเรื่องร้องเรียนอย่างศาลปกครองถือว่ามีความส�าคัญไม่น้อยไปกว่า
กระบวนการมีส่วนร่วมตั้งแต่ต้นน�้า เพราะกระบวนการปลายทางนี้สามารถย้อนกลับ