Page 461 - kpiebook67020
P. 461
460 การศึกษาการป้องกันวิกฤตสังคมในอนาคต
ปัญหาเหล่านี้ก็ยังปรากฏให้เห็นอยู่ตามสื่อต่าง ๆ เป็นระยะ แสดงว่าการแก้ปัญหา
ที่ผ่านมายังไม่ได้ไปสู่สาเหตุที่แท้จริง ขณะเดียวกันสังคมไทยยังเผชิญกับความเสี่ยง
ที่จะท�าให้เกิดวิกฤตจากความอยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อม อันได้แก่ ความรู้สึกว่า
กดดันหรือไม่มีทางออก นโยบายและกฎหมายที่มีอยู่หรือที่ก�าลังออกมาบังคับใช้ใหม่
บางฉบับมีแนวโน้มบังคับและไม่ยืดหยุ่นให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนกลไกอย่างอีไอเอและกระบวนการยุติธรรม
ยังไม่สามารถเอื้อให้เกิดความรู้สึกว่าเป็นธรรม
ค�าตอบส�าหรับค�าถามที่สองในบทความนี้ คือแนวทางเพื่อป้องกันแก้ไขที่สาเหตุ
หรือลดทอนความเสี่ยงอันอาจน�าไปสู่วิกฤตสังคมอันเกิดจากความอยุติธรรมทาง
สิ่งแวดล้อม ผู้เขียนขอน�าเสนอทางออก 5 ประการ ได้แก่ สร้างพื้นที่ให้ผู้ได้รับผลกระทบ
ร่วมตัดสินใจตั้งแต่ต้น แยกคู่ขัดแย้งและใช้คนกลางจัดการปัญหา เปิดเผยชุดข้อมูล
ที่เป็นความจริงสู่สาธารณะ รื้อปรับระบบการมีส่วนร่วมและระบบยุติธรรมด้าน
สิ่งแวดล้อม และยกระดับความเข้มแข็งด้านสิทธิและการมีส่วนร่วมของประชาชน
ดังรายละเอียดต่อไปนี้
สร้างพื้นที่ให้ผู้ได้รับผลกระทบร่วมตัดสินใจตั้งแต่ต้น
การสร้างพื้นที่ให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกภาคส่วนได้เข้าร่วมในการตัดสินใจ
ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นทางออกที่ท�าให้แก้ไขได้ในหลายสาเหตุ
ของปัญหา ได้แก่ รัฐมีบทบาทหลักในการก�าหนดนโยบาย การพัฒนาและบริหารจัดการ
ภาครัฐที่ขาดมิติความหลากหลาย การพัฒนาและบริหารแบบเชิงรับ และเป้าหมาย
การพัฒนาที่ขาดความสมดุล การสร้างพื้นที่ให้ประชาชนที่ได้รับผลกระทบได้เข้าร่วม
ตัดสินใจควรมาจากการยอมรับบทบาทหรือให้บทบาทแก่ประชาชนในการเข้ามาร่วม
ออกแบบและแก้ไขปัญหา ดังผู้ให้สัมภาษณ์เสนอว่าการมีส่วนร่วมควรมีฝ่ายรัฐบาล