Page 458 - kpiebook67020
P. 458
457
ส�าหรับกระบวนการรับเรื่องร้องเรียนและฟ้องร้อง พบความเสี่ยงทั้งหน่วยงาน
ทางฝ่ายบริหารที่รับเรื่องร้องเรียนและกระบวนการทางศาล ในกรณีบางกลอยและ
โรงไฟฟ้าจะนะ เป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนอีกเช่นกันว่าจะท�าให้เกิดความเสี่ยงต่อวิกฤต
ยิ่งขึ้น เนื่องจากกระบวนการนี้เป็นปลายทางสุดท้ายของการแก้ไขปัญหาความอยุติธรรม
ทางสิ่งแวดล้อม หากกระบวนการรับเรื่องร้องเรียนและฟ้องร้องมีความล่าช้า ต้องใช้
ความทุ่มเทในการติดตามมาก และการตัดสินสุดท้ายของศาลท�าให้เกิดความรู้สึก
ไม่เท่าเทียม ยิ่งท�าให้เกิดภาวะกดดันหาทางออกไม่ได้และน�าไปสู่ความขัดแย้งรุนแรง
ได้เช่นกัน โดยผู้ให้สัมภาษณ์สะท้อนต่อไปจะเกิดเหตุการณ์อย่างนี้บ่อยขึ้น ซึ่งท�าให้
คนไทยเกิดความแตกแยกโดยเฉพาะในเรื่องของทุนกับชุมชน เพราะเมื่อชาวบ้าน
ร้องเรียน หน่วยรับเรื่องจะแจ้งว่ามีปัญหาเรื่องก�าลังคนและเครื่องมือที่จะไปตรวจสอบ
อีกทั้งหน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐในการดูแลทรัพยากรสาธารณะไม่มีความเชื่อมโยงกัน
ท�าให้เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นประชาชนต้องไปติดต่อร้องเรียนกับหลายหน่วยงาน ท�าให้เกิด
ความรู้สึกว่าโครงสร้างตามกระบวนการยุติธรรมและกระบวนการตรวจสอบในสังคมไทย
นั้นซับซ้อน แต่เป็นความซับซ้อนที่มีช่องโหว่ให้ผู้มีอ�านาจได้มีโอกาสขณะที่ชาวบ้าน
ธรรมดาเข้าไม่ถึง (ผู้ให้ข้อมูล 4 [สัมภาษณ์], 29 พฤศจิกายน 2564)
จากทั้งสามกรณีศึกษา ผู้เขียนมีข้ออภิปรายเพิ่มเติมต่อประเด็นความยุติธรรม
ทางสิ่งแวดล้อมสองประเภท ได้แก่ ความยุติธรรมสิ่งแวดล้อมระหว่างรุ่น กับ
ความยุติธรรมสิ่งแวดล้อมภายในรุ่น (คะนึงนิจ ศรีบัวเอี่ยม, 2560) ในบทความนี้
ข้อมูลที่ผู้เขียนสืบค้นและได้รับท�าให้สามารถวิเคราะห์และสังเคราะห์สาเหตุ
ผลกระทบปัญหา และแนวทางแก้ไขปัญหาเพื่อความยุติธรรมสิ่งแวดล้อมภายในรุ่น
เป็นหลัก ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียจึงจ�าเป็นต้องรีบเร่งในการจัดการและก้าวข้ามไปสู่
การสร้างความยุติธรรมสิ่งแวดล้อมระหว่างรุ่น ดังที่ Banzhaf et al. (2019) ได้กล่าวว่า