Page 460 - kpiebook67020
P. 460
459
สรุปและข้อเสนอแนะ
จากกรณีศึกษาเขื่อนปากมูล ชาวบ้านบางกลอย และโรงไฟฟ้าจะนะ เห็นได้ว่า
มีสาเหตุร่วมของปัญหาคือการที่รัฐมีบทบาทหลักเป็นผู้ก�าหนดนโยบาย การปฏิบัติต่อ
คนในสังคมแต่ละกลุ่มอย่างไม่เท่าเทียมกัน การมีกระบวนการส่วนร่วมแต่ไร้ความหมาย
การพัฒนาที่ขาดความหลากหลาย การพัฒนาที่เป็นแบบเชิงรับ ตลอดจนเป้าหมาย
การพัฒนาที่ขาดความสมดุลด้านความยั่งยืน สาเหตุเหล่านี้ท�าให้เกิดผลกระทบ
ทางบวกเพียงอย่างเดียว คือการรวมตัวของประชาชนเพื่อเรียกร้องความยุติธรรม
ทางสิ่งแวดล้อม การรวมตัวนั้นอาจจะกลายเป็นพื้นที่ส�าหรับการเรียนรู้ของประชาชน
หากแต่ผลกระทบเชิงลบมีมากกว่า ตั้งแต่ท�าให้เกิดความขัดแย้งในสังคม เพราะเกิดขั้ว
ความต่างระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เกิดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมดังเห็นได้ชัดเจน
ในกรณีของเขื่อนปากมูลและโรงไฟฟ้าจะนะ การพัฒนานั้นยังท�าให้วิถีชีวิตของประชาชน
เปลี่ยนไปจนท�าให้เกิดความเหลื่อมล�้าในการเข้าถึงทรัพยากรและเศรษฐกิจมากขึ้น
เมื่อปัญหาเหล่านั้นได้เกิดขึ้น แน่นอนว่าย่อมส่งผลให้รัฐต้องมีภาระทางงบประมาณ
และการจัดการกับปัญหาที่มีผลกระทบเป็นเหมือนลูกโซ่ตามมาอีกด้วย นอกจากนี้
ในโลกที่มีการสื่อสารแบบโลกาภิวัตน์ ปัญหาดังกล่าวโดยเฉพาะอย่างยิ่งกรณีชาวบ้าน
บางกลอยได้ท�าให้ประเทศไทยถูกสั่นคลอนความน่าเชื่อถือ กลายเป็นประเทศที่ถูกมองว่า
ละเลยต่อสิทธิมนุษยชนในที่สุด
สังคมไทยอันประกอบด้วยรัฐบาล หน่วยงานภาครัฐ ภาคประชาสังคม ประชาชน
ฯลฯ ที่ต่างมีประวัติศาสตร์ในการจัดการปัญหาทั้งสามกรณีดังกล่าว ภาคประชาชน
อาจมีบทบาทในการร้องเรียนเมื่อตนได้รับผลกระทบ ส่วนภาครัฐก็ได้มีการด�าเนินการ
ตามอ�านาจหน้าที่เพื่อจัดการปัญหาตามข้อร้องเรียนของประชาชน อย่างมากที่สุด
ทุกภาคส่วนได้ร่วมกันแสวงหาทางออกผ่านโต๊ะเจรจาหรือการปรึกษาหารือ หากแต่