Page 34 - kpiebook67014
P. 34
กับวิถีชีวิตชุมชนและการประกอบอาชีพของคนในพื้นที่ จึงท าให้การด าเนินกิจกรรมนี้ อาจท าให้มีคนได้
ประโยชน์หรือเสียประโยชน์ได้ ซึ่งจะเห็นได้จากคนที่ไม่มีส่วนได้ส่วนเสียจากกิจกรรมของโครงการก็จะไม่ให้ความ
สนใจเข้าร่วมด าเนินการ “คนที่เห็นว่ามีส่วนได้ส่วนเสีย ส่งผลกระทบส่งถึงวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ รายได้ เขาก็จะ
กระตือรือร้นเอาใจใส่มากขึ้น เขาก็จะเห็นความส าคัญ ส่วนคนที่ไม่ได้อะไรก็จะเฉยๆ”
กลุ่มครูและผู้ปกครอง ปัจจัยความส าเร็จที่ส าคัญในทัศนะของกลุ่มครูและผู้ปกครองคือ การสนับสนุนการ
ด าเนินกิจกรรมตามบทบาทหรือหน้าที่ของตนหรือหน่วยงาน จะเห็นได้จากกิจกรรมประกวดแต่งเพลง นักเรียนที่
เข้าแข่งขันได้มีส่วนร่วมกับครูและเพื่อนนักเรียนในการแต่งเนื้อเพลง เสริมเนื้อหาของเนื้อเพลง เช่น ภาษาถิ่น
เรื่องราวของเชียงคาน เป็นต้น ขณะที่ครูที่รับผิดชอบดูแลนักเรียนที่เข้าแข่งขันก็ได้มีการแบ่งหน้าที่กันท างาน
ระหว่างครูด้วยกัน และที่ส าคัญคือ ผู้ปกครองของนักเรียนที่ให้การสนับสนุน ทั้งที่อยู่ในช่วงปิดภาคเรียน และมี
บ้านอยู่ไกลจากโรงเรียน ขณะเดียวกัน ปัจจัยความส าเร็จอีกประการหนึ่งคือ การที่เชียงคานมีทุนทางวัฒนธรรมที่
โดดเด่น เช่น ชุมชนบ้านไม้เก่า ประเพณี ศิลปะดนตรี ด้านอาหารพื้นบ้าน ประวัติศาสตร์เมือง เป็นต้น ท าให้
สามารถน าไปใช้ประโยชน์ได้ในหลากหลายรูปแบบ หนึ่งในนั้นคือ การร้อยเรียงเป็นเรื่องราวผ่านบทเพลงได้อย่าง
น่าสนใจ
กลุ่มประชาชน ให้ความเห็นว่า ปัจจัยความส าเร็จอาจแบ่งได้เป็นปัจจัยภายนอกและปัจจัยภายใน ปัจจัย
ภายนอกที่พบเป็นกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลกในเชิงเทคโนโลยีการสื่อสารที่รวดเร็ว การมีหน่วยงานภายนอก
เข้ามาให้การสนับสนุนที่แสดงว่าเห็นความส าคัญต่อทุนวัฒนธรรมในพื้นที่ และมีการติดตามการด าเนินงานอย่าง
ต่อเนื่อง ส่วนปัจจัยภายในของชุมชนเองเป็นเรื่องเกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนวิธีคิด การสื่อสารของคนในชุมชน และ
การมีส่วนร่วมคนในพื้นที่เพราะเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของชาวเชียงคาน
ปัจจัยภายนอกที่พบและส่งผลให้กิจกรรมในงานวิจัยนี้ประสบความส าเร็จที่ส าคัญคือ กระแสการ
เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วที่ชาวบ้านประสบเอง ยกตัวอย่างเช่น การสื่อสารในยุคดิจิทัลที่หากไม่ปรับตัวให้ทันต่อ
การเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วจะท าให้เสียโอกาสไป เพราะกระแสการท่องเที่ยวมีมาใหม่อยู่ตลอด หากชาวเชียง
คานไม่ปรับตัวแล้วนักท่องเที่ยวอาจจะหันเหไปที่อื่น ดังนี้
“ถ้าชาวบ้านยังคิดแบบเก่าว่าไม่มีการรวมกลุ่ม ไม่มีการดึงเอาชุมชนของตนเองให้อยู่ แน่นอนว่าจะเกิด
การเปลี่ยนแปลงและนักท่องเที่ยวอาจจะย้ายไปเที่ยวที่อื่นก็ได้”
ปัจจัยต่อมาคือ การติดต่อสื่อสารกับชุมชนและการติดตามงานอย่างสม่ าเสมอ เช่น การนัดหมายกับ
ชาวบ้านแบบรายบุคคลหรือแบบสองทาง จนท าให้เกิดการประชุมขึ้น เช่นเดียวกันกับการพัฒนาวัฒนธรรมเมือง
เชียงคาน ที่มีการติดตามการท างาน โดยเริ่มจากการท ากิจกรรมที่ลานวัฒนธรรม แล้วมาด าเนินกิจกรรมต่อ ณ วัด
ศรีคุณเมือง ท าให้ชาวบ้านตื่นตัว มีก าลังใจในการท างาน และมีความกระตือรือร้นที่จะมาเข้าร่วมกิจกรรม
นอกจากนี้ ปัจจัยภายนอกประการหนึ่งคือการมี หน่วยงานภายนอกเข้ามาสนับสนุนและติดตามการ
ด าเนินกิจกรรมของชุมชนอย่างต่อเนื่อง มีหน่วยงานที่ระดับสูงกว่าเทศบาลต าบลขึ้นไปเข้ามาร่วมสังเกตุการณ์
และเข้าร่วมกิจกรรมในพื้นที่ ยิ่งท าให้คนในพื้นที่รู้สึกตื่นตัวในการเข้าร่วมกิจกรรมและภาคภูมิใจในทุนวัฒนธรรมที่
ตนเองมีอยู่ ดังนี้
“มีผู้หลักผู้ใหญ่ให้ความร่วมมือเป็นเวทีที่ใหญ่มากในวันนั้น ท าให้ชาวเชียงคานรู้เลยว่าสถาบันพระปกเกล้า
มาจัดเวที ครั้งที่แล้วเชิญรองผู้ว่าราชการจังหวัด นายอ าเภอ มาร่วมด้วย ท าให้ชาวบ้านรู้สึกตื่นตัวมาก”
ในส่วนของปัจจัยภายใน คนในชุมชนเองได้รับรู้ถึงการเปลี่ยนแปลงอันมาจากปัจจัยภายนอกท าให้ตนเอง
ต้องเปลี่ยนวิธีคิดเสียใหม่ มีการสื่อสารประชาสัมพันธ์ที่ดี และลักษณะกิจกรรมเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของผู้คนจึงท า
ให้มีความใส่ใจเข้าร่วมกิจกรรม พบว่า ฐานคิดที่เปลี่ยนไปท าให้คนเริ่มตระหนักเห็นความส าคัญว่าควรมีการ
- 31 -
