Page 32 - kpiebook67014
P. 32
นอกจากนี้ การสร้างธรรมนูญเชียงคานผ่านการเข้าชื่อเสนอข้อบัญญัติท้องถิ่น เป็นกระบวนการมีส่วนร่วม
ของคนในชุมชนที่มีโอกาสในการแสดงความคิดเห็นเพื่อเสนอประเด็นกฎหมายท้องถิ่นและความต้องการของ
ชุมชนอย่างแท้จริง ซึ่งจะช่วยให้เกิดการจัดระเบียบเมืองและเตรียมพร้อมรองรับนักท่องเที่ยวต่อไปได้
กลุ่มประชาชน ให้ความเห็นว่า พื้นที่เชียงคานมีทุนวัฒนธรรมและสิ่งดีในชุมชนอยู่แล้ว เมื่อมีกระบวนการ
ตามงานวิจัยนี้เข้าไป ได้ท าให้คนในพื้นที่มีความรู้ในส่วนของความมั่นคงและกระบวนการมีส่วนร่วม ส่งผลให้คนใน
ชุมชนเกิดความต้องการมีส่วนร่วมมากขึ้นในทุนวัฒนธรรมของตนเอง และน าไปสู่ความต้องการการเปลี่ยนแปลงใน
พื้นที่ ดังนี้
ในส่วนของรูปแบบกิจกรรมนั้น ได้ท าให้เกิดการเรียนรู้จากแนวคิดและกระบวนการมีส่วนร่วมแบบใหม่
พบว่า ชาวบ้านในพื้นที่ได้มีการสืบสานงานวัฒนธรรมตนเองมาแล้ว คนในพื้นที่เชียงคานมีความพร้อม มีทุน
วัฒนธรรมที่หลากหลายและมีพัฒนาการเรื่อยมา ยกตัวอย่าง การตักบาตรข้าวเหนียวที่เดิมมีเพียงการตักบาตรข้าว
เหนียวเท่านั้น ก็มีพัฒนาให้ใส่อาหารอื่นเพิ่มไปด้วย ดังตัวอย่างต่อไปนี้
“การใส่บาตรข้าวเหนียวที่ท ามา ก็จะเกิดค าถามจากนักท่องเที่ยวที่ถามว่า พระฉันอะไร เราใส่แต่ข้าว
เหนียว นี่คือการเปลี่ยนแปลงของชุมชนของทุกชุมชน”
อย่างไรก็ตาม กระบวนการวิจัยนี้ได้ท าให้ชุมชนได้ความรู้จากกระบวนการและท าให้เรียนรู้หลายอย่างจาก
กิจกรรมที่ให้มีการแสดงความคิดเห็น ท าให้คนที่เข้าร่วมกิจกรรมได้สะท้อนความคิดเห็นและเห็นถึงมุมมองผู้อื่นที่
อาจจะมีความคิดเห็นต่างกัน ท าให้ชาวบ้านได้ทบทวนตนเอง ได้ย้อนกลับมาดูตนเองว่ามีทุนวัฒนธรรมอะไรบ้าง
ถือเป็นการเข้าไปสนับสนุนและยืนยันว่าเชียงคานเป็นพื้นที่ที่มีทุนวัฒนธรรมที่ดี
“สถาบันพระปกเกล้ามาเปิดชุดความคิดให้พวกเรา มาย้อนความคิดว่าจากที่พวกเราเดินมาถึงทุกวันนี้
ชาวบ้านเราท ากันมามากแล้ว จนดังมาแล้ว ลองกลับมาถามตนเองก่อนว่า เราจะเดินอย่างไร เรามาถอดความคิด
หรือแนวคิดเก่า ๆ ว่าเราจะอยู่ร่วมกันกับทุนวัฒนธรรมอย่างไร เรายังยังกลมเกลียวเหมือนในอดีตหรือไม่ เชียงคาน
จะเดินต่ออย่างไร”
สิ่งใหม่ที่เกิดขึ้นประการที่สอง คือ คนในพื้นที่เกิดการเปลี่ยนแนวคิดและพฤติกรรม ต้องการที่จะมีส่วน
ร่วมมากขึ้นและมีคนใหม่ ๆ ที่ไม่เคยมีส่วนร่วมได้เข้ามา โดยพบว่า คนในพื้นที่จะรู้สึกตื่นตัวเมื่อหน่วยงาน
ภายนอกเข้ามาร่วมท ากิจกรรมกับชุมชน ยกตัวอย่างคณะผู้วิจัยเข้าไปด าเนินกระบวนการ ชาวบ้านบางคนเห็นว่ามี
หน่วยงานภายนอกเข้ามาก็แสดงความสนใจสอบถามคนที่ได้เข้าร่วมกิจกรรม มีคนใหม่ ๆ ที่ไม่เคยมีส่วนร่วม
กิจกรรมชุมชนเข้ามาสอบถาม เมื่อรู้ว่าเป็นกิจกรรมเกี่ยวกับทุนวัฒนธรรมในพื้นที่ก็แสดงความสนใจต้องการเข้า
ร่วม พร้อมทั้งขอให้คนที่เคยเข้าร่วมกิจกรรมช่วยให้การแนะน าเพื่อเข้ามีส่วนร่วม ดังตัวอย่างต่อไปนี้
“ตั้งแต่ทีมวิจัยของสถาบันพระปกเกล้าเข้ามาให้ข้อมูลเสนอแนะสิ่งต่างๆ ก็เริ่มมีชาวบ้านและประชาชนมา
สอบถามว่าสถาบันพระปกเกล้าเขามาท าอะไร ก็อธิบายไปว่าเขามาให้เราส ารวจเกี่ยวกับศักยภาพของตัวเราเอง ว่า
จะท าอย่างไรให้เกิดการเรียนรู้ เกิดการพัฒนาในชุมชนของเรา ตนจึงถามว่าท่านมีข้ออยากรู้อะไร ให้เขียนมาให้
ถามมาแล้วอยากรู้อย่างไรเดี๋ยวจะถามสถาบันพระปกเกล้าให้ สิ่งที่เป็นทุนทางวัฒนธรรมของเราที่ได้มาก็ประมาณ
นี้”
“...คนใหม่ๆ เข้ามาสอบถามและอยากรู้ว่าเขาจะท าอย่างไรให้เรียนรู้ได้ ตนก็บอกว่ามีสถาบันพระปกเกล้า
มาให้ความช่วยเหลือ ถ้ามีอะไรก็ให้ค าแนะน าได้มาสอบถามถ้าไม่รู้จริงๆ ก็จะมีเบอร์ชัวร์ให้หรือถ้าไม่รู้ก็ไปดูใน
YouTube ว่าสถาบันพระปกเกล้ามีอะไรบ้าง”
อย่างไรก็ดี กิจกรรมที่ด าเนินการนั้นอาจยังต้องการความต่อเนื่องและทั่วถึงในการสร้างความเข้าใจ โดย
ผู้เข้าร่วมสนทนากลุ่มเห็นว่ากิจกรรมที่ท านั้นท าให้ชาวบ้านบางส่วนเปลี่ยนพฤติกรรมไปบ้าง แต่ขึ้นกับว่าสิ่งที่รับไป
- 29 -
