Page 77 - kpiebook67011
P. 77
76 ประชาธิปไตยในความคิดของฮันนาห์ อาเรนดท์
โลกแห่งการปรากฏนี้จึงเป็นพื้นที่ที่เหนือไปกว่าการเป็นพื้นที่ในทางกายภาพที่มนุษย์มาชุมนุม
หรือใช้พื้นที่ร่วมกันในพื้นที่เปิดโล่งที่ผู้คนสามารถมองเห็น แต่เป็นพื้นที่ที่ต้องเอื้อให้การแสดงตนเกิดขึ้นได้
ด้วยการสร้างเงื่อนไขที่มีความเหมาะสมที่จะให้มนุษย์สามารถแสดงอัตลักษณ์และถ่ายทอดความคิดเห็น
ของตนเองออกมา พื้นที่ของโลกแห่งการปรากฏจึงเป็นพื้นที่ของ “ความเป็นไปได้” ที่การเมืองและ
การแสดงตนจะเกิดขึ้น และมันจะเกิดขึ้นเมื่อมันมีเงื่อนไขที่พรักพร้อม นั่นคือมีการมีเสรีภาพที่เพียงพอ
ต่อการเปิดเผยตัวตนและความคิดของปัจเจกบุคคลโดยไม่ถูกปิดกั้น
เสรีภาพบนโลกแห่งการปรากฏนี้น�าไปสู่ลักษณะเฉพาะของพื้นที่ดังกล่าวนี้ในสองประการ
คือ ความเสมอภาคและความเป็นพหุลักษณ์ (การกระท�าและการพูด ที่ได้กล่าวไว้ข้างต้น) ในโลกแห่ง
การปรากฏที่มีเสรีภาพเป็นพื้นฐานผู้คนที่แตกต่างหลากหลายจ�านวนมหาศาลจะสามารถเข้ามาใช้พื้นที่นี้
ได้โดยไม่ต้องปกปิดความแตกต่างที่ตนมีจากผู้อื่น และก็สามารถแสดงความรู้สึกนึกคิดในมุมมองที่แปลก
ออกไปจากที่ผู้คนทั่วไปในสังคมมีได้ในขณะเดียวกัน ความเป็นพหุลักษณ์นี้ จึงเป็นลักษณะเฉพาะของ
ขอบเขตการเมืองที่ไม่ปรากฏให้เห็นในพื้นที่ทางสังคมอื่น ส�าหรับขอบเขตทางสังคมนั้นความเห็นพ้องต้องกัน
คือสิ่งจ�าเป็น ในเรื่องราวของประเพณี วัฒนธรรม และศาสนา ความเห็นต่างเป็นสิ่งที่ไม่สามารถด�ารงอยู่ได้
เนื่องจากจะเป็นสิ่งที่บ่อนท�าลายสถาบันทางสังคมเหล่านี้โดยตรง หากแต่ส�าหรับขอบเขตทางการเมือง
ความเห็นต่างไม่เพียงเป็นสิ่งที่ไม่ได้ท�าลายความเป็นการเมืองลงไป หากแต่ยังเป็นเงื่อนไขที่ท�าให้การเมือง
ด�ารงอยู่ได้ (conditio sine qua non) และเป็นเหตุที่ท�าให้การเมืองมีสภาพอย่างที่เป็นอยู่ได้ (conditio
per quam) เสียด้วยซ�้า 135
ในโลกแห่งการปรากฏนี้การมีเสรีภาพยังเป็นสิ่งที่ชี้ให้เห็นว่า ความเสมอภาคเป็นลักษณะ
เฉพาะของขอบเขตทางการเมือง เนื่องจากว่าการปรากฏตัวในฐานะของผู้คนที่เท่ากันเป็นเงื่อนไขส�าคัญ
ที่ท�าให้ผู้คนกล้าที่จะแสดงออกถึงความแตกต่าง ในพื้นที่หรือขอบเขตที่มีโครงสร้างของอ�านาจอันไม่
เท่าเทียม ผู้คนย่อมเงียบเสียงหากว่าสิ่งที่เขาคิดแตกต่างออกไปเป็นสิ่งที่อาจน�ามาซึ่งความไม่ปลอดภัย
จากผู้ที่มีอ�านาจที่สูงกว่า เสรีภาพจึงเป็นสิ่งที่จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อขอบเขตพื้นที่นั้นเป็นพื้นที่ที่วาง
ผู้คนให้อยู่บนความสัมพันธ์เชิงอ�านาจในแนวราบ กล่าวโดยสรุปก็คือ ส�าหรับอาเรนดท์แล้ว โลกแห่ง
การปรากฏจะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อโลกใบนั้นถูกสร้างขึ้นอยู่บนเงื่อนไขส�าคัญสามประการ เงื่อนไขที่ว่านั้น
ก็คือ การมีเสรีภาพ ความเสมอภาค และความเป็นพหุลักษณ์ และสิ่งที่เกิดขึ้นบนโลกแห่งการปรากฏ
ที่ว่านี้ถูกเรียกโดยอาเรนดท์ว่า “การเมือง” ในความหมายที่มากไปกว่าค�าว่าการเมืองในเชิงสถาบันและ
กฎหมายในแบบที่เข้าใจกันโดยทั่วไป
135 Hannah Arendt, Margaret Canovan, and Danielle Allen, The Human Condition: Second Edition, 2nd
ed. (Chicago, IL: The University of Chicago Press, 2018), 7.
