Page 72 - kpiebook67011

71

5.2 รัฐธรรมนูญและสถาบันทางการเมืองในฐานะของ

สัญญาทางการเมือง

อย่างที่ได้กล่าวไปแล้วว่าการให้อภัยและสัญญาเป็นสิ่งที่มาพร้อมกันเสมอไม่อาจแยกจาก ส�าหรับ
เธอแล้วเรื่องของการท�าสัญญาเป็นเรื่องที่เป็นหัวใจหลักของปรัชญาและความคิดทางการเมืองมาตลอด

118
ระยะเวลาของระเบียบวิธีศึกษาทางด้านดังกล่าวนี้ ความไม่แน่นอนอันเป็นราคาที่มนุษย์จ�าเป็นที่จะ
ต้องจ่ายให้กับเสรีภาพ ความเป็นพหุลักษณ์ และความเป็นจริง พร้อมด้วยความเป็นไปไม่ได้ที่จะท�านาย

ถึงความเป็นไปและผลลัพธ์จากการปฏิสัมพันธ์ระหว่างกันของมนุษย์ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต คือความมืดมน
อันเป็นเท่าทวีของกิจการแห่งมนุษย์ที่จะถูกควบคุมไว้ได้ก็แต่โดยความสามารถในการสร้างและรักษาสัญญา

119
ของมนุษย์แต่เพียงเท่านั้น

อาเรนดท์อธิบายถึงการสร้างและการรักษาสัญญาในฐานะของการเป็นการท�าสัญญา (contract)
และ สนธิสัญญา (treaty) ซึ่งเป็นสิ่งที่แตกต่างไปจากการมีการเมืองที่วางอยู่บนการปกครองและการมี

องค์อธิปัตย์หรืออ�านาจอธิปไตย และความผิดพลาดในเรื่องของการสัญญาก็คือการที่มันถูกน�าไปใช้
อย่างไม่ถูกต้องด้วยการน�ามันไปใช้ควบคุมและกะเกณฑ์ในทุกพื้นที่แห่งอนาคตและวางทางไปสู่ความมั่นคง

ของสังคมการเมืองในทุกทิศทางซึ่งส�าหรับบเธอนแล้วนั่นท�าให้มันขาดอ�านาจแห่งการยึดโยงผู้คนในสังคม
120
เข้าไว้ด้วยกัน จนน�าไปสู่ความการท�าลายตัวมันเองในที่สุด

การรักษาเสรีภาพให้ยังมีพื้นที่อยู่ได้ในความสามารถในการท�าและรักษาสัญญาของมนุษย์
และการปฏิเสธอ�านาจอธิปไตยในฐานะหน่วยหรือองคาพยพหนึ่งเดียวที่แยกจากความเป็นหมู่มนุษย์
121
ท�าให้เราพอมองเห็นได้ว่า ความแน่นอนของค�าสัญญาส�าหรับอาเรนดท์ ถูกน�าเสนอมาในรูปแบบของ

การมีโครงสร้างของระบอบการเมืองที่เอื้อให้ประชาชนมีเสรีภาพ มองโดยทั่วไป ในแง่นี้ ดูเหมือนกับว่า
อาเรนดท์จะเสนอสภาพสังคมการเมืองในรูปแบบที่พาผู้คนให้ถอยห่างจากรัฐ และสถาบันการเมือง
ที่อย่างไร ก็ย่อมจะต้องจ�ากัดเสรีภาพของประชาชนอยู่แล้วไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง กล่าวอีกนัยหนึ่ง อาเรนดท์

ดูเหมือนจะสนับสนุนให้มนุษย์อาศัยอยู่ร่วมกันในสังคมการเมืองในรูปแบบอันไร้รัฐ แต่หากท�าการพิจารณา

แนวคิดของเธอในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการปฏิวัติและการวิพากษ์ความเดียวดายของโลกสมัยใหม่แล้ว
ย่อมท�าให้เห็นความชัดเจนว่า อาเรนดท์สนับสนุนให้สร้างและใช้ระบอบการเมืองที่เอื้อให้ประชาชน
มีเสรีภาพและสามารถแสดงตัวตนในพื้นที่ทางการเมืองผ่านสถาบันทางการเมืองต่าง ๆ ได้ และมนุษย์
122

118 Ibid., 243–44.
119 Ibid., 244.
120 Ibid.
121 Ibid., 245.

122 Steve Buckler, Hannah Arendt and Political Theory: Challenging the Tradition, 1st edition (Edinburgh:
Edinburgh University Press, 2012); Roger Berkowitz, ‘The Singularity and the Human Condition’, Philosophy
Today 62, no. 2 (6 September 2018): 337–55, https://doi.org/10.5840/philtoday2018522214.