Page 50 - kpiebook67011

49

สมบูรณ์ได้ อาเรนดท์จึงกลับไปพิจารณากรอบคิดของการมีชีวิตที่สมบูรณ์และสวยงามตามความคิดของ

อริสโตเติลที่ว่า ชีวิตที่สมบูรณ์ สวยงามและมีค่านั้น คือชีวิตที่อุทิศให้กับกิจการทางการเมือง (Polis)
ซึ่งไม่ได้หมายความถึงการเป็นนักการเมืองหรือเป็นตัวแทนที่เป็นบุคลากรทางการเมือง แต่เป็นการมีส่วนร่วม

ในการเมืองหรือการสาธารณะ ซึ่งมีเงื่อนไขคล้ายกับ Vita Activa

เพียงแรงงานกับผลงานนั้น ไม่เพียงพอที่จะสร้างชีวิตที่ดี หรือ bios ได้ เพราะเป็นเพียงกิจกรรม
ที่จะพยุงให้มีชีวิตอยู่ไปได้เท่านั้น มากที่สุดก็เป็นเพียงชีวิตที่ต้องเป็นทาส ที่ต้องพบเจอกับการถูก
อ�านาจบังคับของผู้ที่มีอ�านาจเหนือกว่าก�าหนดและก�ากับให้ชีวิตมีอยู่ มนุษย์จึงไม่สามารถเป็นอิสระ

หรือมีความต้องการแบบมนุษย์ได้ หากมีเพียงกิจกรรมสองอย่างนั้น แต่การแสดงตนนั้นเป็นกิจกรรม

81
ที่ทางการเมืองที่สามารถเชื่อมให้มนุษย์สามารถอยู่ด้วยกันในองค์กรทางการเมืองหนึ่ง ๆ เพื่อให้เกิด
ความสัมพันธ์ต่อกันของมนุษย์ และสามารถมีส่วนร่วมทางการเมืองได้ เพียงการมีชีวิตอยู่รอดได้ จึงไม่ใช่
การมีชีวิตที่ดี เป็นอิสระหรือสามารถก�าหนดชะตะชีวิตได้ นั่นก็เพราะชีวิตทางกายภาพเป็นเพียงส่วนหนึ่ง

ของเงื่อนไขการด�ารงชีวิตของมนุษย์ แต่การอยู่ร่วมกันของมนุษย์เป็นสังคมนั้นเป็นเงือนไขพื้นฐาน

ของมนุษย์ในการบรรลุเป้าหมายทางการเมือง โดยเฉพาะด้วยความคิดของอริสโตเติลที่ว่ามนุษย์เป็น
สัตว์การเมืองด้วยแล้ว ชีวิตทางการเมืองจึงมีความส�าคัญในแง่ของการก�าหนดความเป็นไปของชีวิต
82
และการมีเจตจ�านงอิสระ อันเป็นพื้นฐานของประชาธิปไตย

เราจึงต้องพิจารณาถึงกรอบคิดของกิจกรรมทั้งสาม เพื่อท�าความเข้าใจถึงองค์ประกอบของ

การเมืองในความคิดของอาเรนดท์เพื่อน�าไปสู่แนวคิดทางประชาธิปไตย ซึ่งในการท�าความเข้าใจเกี่ยวกับ

แนวคิดเรื่องประชาธิปไตยของฮันนาห์ อาเรนดท์ นั้น จ�าเป็นที่จะต้องเข้าใจพื้นฐานความคิดเกี่ยวกับ
แนวคิดเรื่องการเมืองและความเป็นการเมืองของเธอก่อน ซึ่งอาเรนดท์ได้ท�าการอธิบายเกี่ยวกับแนวคิด
เกี่ยวกับการเมืองของเธอไว้อย่างเด่นชัดและเป็นระบบที่สุดในหนังสือที่ชื่อ The Human Condition

อันเป็นหนังสือที่เธอได้กล่าวถึงสภาพเงื่อนไขของความเป็นมนุษย์ไว้อย่างน่าสนใจและมีความเฉพาะเจาะจง

เป็นอย่างมาก กล่าวได้ว่าการที่จะอ่านและท�าความเข้าใจเกี่ยวกับทฤษฎีการเมืองของเธอนั้นเป็นสิ่งที่
จะเป็นไปไม่ได้เลยหากไม่ได้เข้าใจประเด็นที่เธออภิปรายในหนังสือดังกล่าวอย่างแจ่มชัด เนื่องจากแนวคิด
เรื่องการเมืองของเธอนั้นเป็นแนวคิดที่ถูกพัฒนาขึ้นมาบนเงื่อนไขและการวางกรอบความคิดที่ค่อนข้าง

เจาะจงและแปลกพิเศษ งานวิจัยในส่วนนี้จึงขอเริ่มต้นด้วยการปูพื้นฐานและอธิบายความเข้าใจเกี่ยวกับ

ประเด็นเรื่องการเมืองและความเป็นการเมืองจากงานเขียนชิ้นนี้ของเธอก่อน อันจะท�าให้เห็นภาพที่ชัดเจน
เกี่ยวกับแนวคิดเรื่องประชาธิปไตยของเธอเองได้โดยง่าย

ในงานเขียนเรื่อง The Human Condition อาเรนดท์ได้กล่าวถึงสภาพเงื่อนไขในปัจจุบันของ
ความเป็นมนุษย์ไว้ว่าประกอบไปด้วยกิจกรรมสามประเภทซึ่งตอบสนองต่อสภาพเงื่อนไขส�าคัญสามประการ

81 Ibid., 12–13.
82 Ibid., 22–24.