Page 45 - kpiebook67011
P. 45
44 ประชาธิปไตยในความคิดของฮันนาห์ อาเรนดท์
ในแง่นี้ จึงเห็นว่า อาเรนดท์มองการเมืองแบบเผด็จการเบ็ดเสร็จนิยม ที่มีศูนย์รวมอ�านาจอยู่ที่ผู้น�า
คือฮิตเลอร์ ที่มีอ�านาจในการออกค�าสั่งนั้น เป็นสิ่งที่ไม่มีเหตุผล เพราะหากอ�านาจสูงสุดอยู่ที่ผู้น�าคนเดียว
ความรับผิดชอบย่อมอยู่ที่ผู้น�าทั้งหมด เพราะผู้ใต้บังคับบัญชาทั้งหมดย่อมต้องเชื่อฟังและยินยอมท�าตาม
ค�าสั่งเท่านั้น แต่อาเรนดท์มองว่า การสนับสนุนเท่ากับการเชื่อฟังโดยให้ความยินยอม ก็หมายความว่า
การเชื่อฟังค�าสั่งที่ท�าให้เกิดการฆ่าสังหารหมู่นั้น เท่ากับเป็นการสนับสนุนและลงมือกระท�าเอง
ดังนั้น ไม่ว่าจะอยู่ในต�าแหน่งใด จะลงมือเองหรือไม่ แต่หากผลของการกระท�านั้น ท�าให้เกิดผลที่เลวร้าย
ก็ต้องมีส่วนในการรับผิดชอบและต้องรับโทษ ซึ่งสังคมประชาธิปไตยก็ต้องเป็นสังคมที่จะต้องยอมรับ
และมีความรับผิดชอบต่อการกระท�าของตนเอง ความชินชาของความชั่วร้ายนี้จึงน�าไปสู่ค�าถามต่อไป
ของประชาธิปไตย ว่าการแสดงตนของมนุษย์ และความรับรู้ของมนุษย์ ที่เป็นไปอย่างรู้ส�านึก จะน�าไปสู่
สังคมประชาธิปไตยได้อย่างไร
