Page 12 - kpiebook66023

มาตรการทางกฎหมาย : ศึกษารูปแบบนิติบุคคลที่เหมาะสมเพื่อการส่งเสริมวิสาหกิจเพื่อสังคม

อย่างมาก เช่น ผสมผสานจากแนวคิดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ผสมผสานจากโครงสร้างทางกฎหมาย หรือ
ผสมผสานจากผลประโยชน์ที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น ซึ่งจะอธิบายในรายละเอียดต่อไป

2.3 หลักกำรว่ำด้วยควำมเกี่ยวข้องด้ำนผลประโยชน์ (Principle of Interest)
ในระบบเศรษฐกิจหลักนั้น จะประกอบด้วยกลุ่มบุคคลหลัก ๆ 2 กลุ่มในองค์กร คือ กลุ่มคนที่มี

อ านาจตัดสินใจ และกลุ่มผู้รับผลประโยชน์ เช่น ในบริษัทจะมีคณะกรรมการท าหน้าที่บริหารและตัดสินใจ
และมีผู้ถือหุ้นเป็นกลุ่มผู้รับผลประโยชน์ อย่างไรก็ตาม ระบบเศรษฐกิจภาคที่สามซึ่งถือเป็นภาคที่วิสาหกิจ
เพื่อสังคมนั้นเกิดขึ้น กลุ่มผู้ที่มีอ านาจตัดสินใจและผู้ที่รับผลประโยชน์จะอยู่ในมือของ “ผู้มีส่วนได้เสีย”

ทั้งหลาย โดยไม่จ ากัดอยู่เฉพาะกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งเท่านั้น ดังนั้น แนวคิดของภาคที่สามจึงประกอบด้วยองค์กร
หลัก 2 ประเภทคือ องค์กรที่มีผลประโยชน์ร่วมกันของสมาชิก (mutual benefit organizations) และ
องค์กรที่ท าเพื่อประโยชน์ส่วนรวม (public benefit organizations) ในองค์กรที่ท าเพื่อประโยชน์ร่วมกัน
ของสมาชิกนั้น ผู้ที่มีอ านาจตัดสินใจและผู้ที่รับผลประโยชน์จะไม่ใช่นักลงทุน แต่จะเป็นสมาชิกหรือ

พนักงานขององค์กร หรือบุคคลที่เกี่ยวข้องกับองค์กร เช่น ผู้บริโภค ซัพพลายเออร์ โดยเฉพาะสมาชิก
องค์กรจะต้องมีอ านาจตัดสินใจสินค้าหรือบริการที่ตนได้รับ ไม่ใช่เป็นเพียงผู้รอรับผลประโยชน์เท่านั้น
สหกรณ์และสมาคมเป็นตัวอย่างส าคัญของรูปแบบองค์กรประเภทนี้ ส าหรับองค์กรเพื่อสาธารณประโยชน์
นั้น ผู้ที่มีอ านาจตัดสินใจและผู้รับผลประโยชน์จะเป็นสังคมส่วนรวม เช่น รูปแบบมูลนิธิ ซึ่งหมายถึงสังคม

จะต้องเป็นผู้ก าหนดทิศทางหลักขององค์กร หรือองค์กรจะต้องมุ่งประโยชน์สูงสุดต่อสังคมนั่นเอง
12
ต่อมา Defourny และ Nyssens ได้ประยุกต์แนวคิดที่เกี่ยวข้องกับผลประโยชน์ โดยเสนอรูปแบบ
ของความสัมพันธ์ด้านผลประโยชน์ 3 ประการ กล่าวคือ (1) ผลประโยชน์ทั่วไป (general interest – GI)
(2) ผลประโยชน์ร่วมกัน (mutual interest – MI) และ (3) ผลประโยชน์ด้ำนเงินทุน (capital interest –

CI) รวมทั้งการวิเคราะห์แนวคิดอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องโดยใช้ความสัมพันธ์ของผลประโยชน์เป็นฐานของแนวคิด
เพื่ออธิบายรูปแบบองค์กรของวิสาหกิจเพื่อสังคม ซึ่งช่วยท าให้เห็นภาพความเป็นองค์กรลูกผสมของ
13
วิสาหกิจเพื่อสังคมได้อย่างชัดเจน ตามภาพที่ปรากฏด้านล่างนี้

12 Benedetto Gui. (1991). The Economic Rationale for the “Third Sector” – Nonprofit and Other
Noncapitalist Organizations. The Annals of Public and Cooperative Economics, 62(4), pp. 551-572.
13 Defourny and Nyssens, supra note 3, at 2473. 17