Page 46 - kpiebook66022
P. 46
สถาบันพระปกเกล้า
King Prajadhipok’s Institute
2.3.1 อำานาจหน้าที่ของสภาผู้แทนราษฎร
2.3.1.1 อำานาจหน้าที่ด้านนิติบัญญัติ
รัฐธรรมนูญกำาหนดอำานาจให้แก่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในการพิจารณา
ออกกฎหมายในความหมายของรัฐธรรมนูญ กล่าวคือ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติ
และ พระราชกำาหนด รายละเอียดในการพิจารณาร่างกฎหมายต่าง ๆ แต่ละประเภท ดังนี้
(1) การเสนอร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ
(2) การเสนอและพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ
(3) การพิจารณาพระราชกำาหนด
2.3.1.2 อำานาจหน้าที่ควบคุมการบริหารราชการแผ่นดิน
อำานาจหน้าที่ในการควบคุมการบริหารราชการแผ่นของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
แบ่งแยกได้หลายกรณี ดังนี้
(1) การตั้งกระทู้ถามรัฐมนตรีในเรื่องใดเกี่ยวกับงานในหน้าที่ (มาตรา 150)
(2) การเสนอญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจรัฐมนตรี
เป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะ (มาตรา 151) โดยต้องมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำานวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้า
ของจำานวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฎร
(3) การเสนอญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อซักถามข้อเท็จจริงหรือเสนอ
แนะปัญหาต่อคณะรัฐมนตรี โดยไม่มีการลงมติก็ได้ (มาตรา 152) ต้องมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
จำานวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของจำานวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฎรเข้าชื่อร่วมกัน
(4) การตรวจสอบในกรณีผู้นำาฝ่ายค้านขอเปิดอภิปรายทั่วไปในกรณีที่มีปัญหา
สำาคัญเกี่ยวกับความมั่นคงปลอดภัยหรือเศรษฐกิจของประเทศสมควรที่จะปรึกษาหารือร่วมกันระหว่าง
รัฐสภาและคณะรัฐมนตรี ในกรณีนี้ ประธานรัฐสภาต้องดำาเนินการให้มีการประชุมภายในสิบห้าวัน
นับแต่วันที่ได้รับการแจ้ง แต่รัฐสภาจะลงมติในปัญหาที่อภิปรายมิได้ (มาตรา 155)
(5) การตรวจสอบสมาชิกภาพของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนใดคนหนึ่ง
แห่งสภานั้น สิ้นสุดตามมาตรา 101 (3) (5) (6) (7) (8) (9) (10) หรือ (12) หรือมาตรา 111 (3) (4) (5) หรือ (7)
แล้วแต่กรณี (มาตรา 82)
(6) การเข้าชื่อกล่าวหาว่ากรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติผู้ใด
กระทำาการตามมาตรา 234 (1) โดยยื่นต่อประธานรัฐสภาพร้อมด้วยหลักฐานตามสมควร หากประธานรัฐสภา
เห็นว่ามีเหตุอันควรสงสัยว่ามีการกระทำาตามที่ถูกกล่าวหา ให้ประธานรัฐสภาเสนอเรื่องไปยังประธานศาลฎีกา
เพื่อตั้งคณะผู้ไต่สวนอิสระจากผู้ซึ่งมีความเป็นกลางทางการเมืองและมีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์
เพื่อไต่สวนหาข้อเท็จจริง (มาตรา 236)
(7) การตรวจสอบ ในกรณีที่รัฐมนตรีต้องรับผิดชอบต่อสภาผู้แทนราษฎรในเรื่อง
ที่อยู่ในหน้าที่และอำานาจของตน รวมทั้งต้องรับผิดชอบร่วมกันต่อรัฐสภาในการกำาหนดนโยบายและ
การดำาเนินการตามนโยบายของคณะรัฐมนตรี (มาตรา 164) ดังนั้น ในกรณีที่คณะรัฐมนตรีขอความคิดเห็น
32