Page 177 - kpiebook65043
P. 177
สรุปการประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 23 1
ประชาธิปไตยในภูมิทัศน์ใหม่
เกิดคำถามเรื่องการถูกนายทุนครอบงำตามมาอีก และนอกจากนี้ กฎหมายยังกำหนดให้ต้องตั้ง
สาขาพรรคการเมืองทุกภาค และจะต้องมีสมาชิกพรรคอยู่ในทุกจังหวัด ถ้าหากไม่มีสมาชิก
ในจังหวัดใด ก็จะไม่สามารถส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งในเขตจังหวัดนั้นได้ ซึ่งก็จะทำให้พรรคที่ตั้งขึ้น
เพื่อตอบโจทย์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นบางพื้นที่ไม่สามารถตั้งพรรคได้เลย เป็นต้น
3
ความผันผวนที่ทำให้บริบทสังคมและการเมืองเปลี่ยนไป...
สู่การใช้อำนาจรัฐในสถาบันทางการเมืองที่ต้องเปลี่ยนแปลง
ความผันผวนทางสังคมและบริบทของภูมิทัศน์ประชาธิปไตยที่เปลี่ยนแปลงไป
ทำให้การมองสถาบันทางการเมืองแต่เพียงรูปแบบอย่างที่เคยมอง เช่น มองถึงโครงสร้าง
การกำหนดกติกาที่ใช้อำนาจ บรรทัดฐานต่าง ๆ ฯลฯ นั้น ไม่สามารถเป็นไปได้อีกต่อไป
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.วรรณภา ติระสังขะ ได้เสนอว่าในบริบทปัจจุบัน เราจำเป็นจะต้อง
มองสถาบันทางการเมืองในฐานะที่เป็นสถาบันที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์ของคนในสังคมเข้าไว้
ด้วยกัน หรือกล่าวให้ชัดเจนก็คือ เราไม่สามารถมองสถาบันทางการเมืองในฐานะที่เป็นเพียง
สถาบันและแยกส่วนออกจากสังคมได้อีกต่อไป เนื่องจากประชาชนอยู่ใต้สถาบันทางการเมือง
และมีกิจกรรมทางการเมืองทั้งแบบที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการอยู่กับสถาบันทางการเมือง
มากมาย ที่ผ่านมาสถาบันทางการเมืองอาจถูกมองเพียงในมุมของโครงสร้าง และกติกา
ที่กำหนดการใช้อำนาจในสถาบันทางการเมืองนั้น แต่อาจจะลืมมองสถาบันทางการเมือง
ในมุมที่มีการเชื่อมโยงกับประชาชนผู้เป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย ดังนั้น การมองสถาบัน
ทางการเมืองในปัจจุบันจึงไม่สามารถมองเพียงโครงสร้างและกติกาได้ แต่จะต้องมองให้ลึกถึง
ผู้ใช้อำนาจทางการเมือง และการเข้าสู่อำนาจของผู้ใช้อำนาจทางการเมือง
แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ ไม่ว่าจะมองว่าสถาบันทางการเมืองเชื่อมโยงกับประชาชนและ
ผู้คนในสังคมมากมายแค่ไหนก็ตาม สถาบันทางการเมืองจะต้องดำรงความ “เข้มแข็ง” ไว้ให้ได้
ซึ่งสิ่งที่แสดงออกถึงความเข้มแข็งของสถาบันทางการเมืองได้ดีที่สุดก็คือ “ความเป็นอิสระ”
ในตัวของสถาบันทางการเมืองเอง โดยวรรณภาได้อธิบายว่า ความเป็นอิสระของสถาบัน
ทางการเมืองนั้น หมายถึงการมีอำนาจในการตัดสินใจ และสามารถปรับตัวเพื่อรับมือกับ
ความผันผวนของสังคมนี้ได้ ทั้งนี้ ในเมื่อสถาบันทางการเมืองต้องอยู่ท่ามกลางสภาวะที่ผันผวน
นั่นย่อมทำให้ต้องเกิดการปรับตัวมากมายเพื่อให้สถาบันทางการเมืองนั้นดำรงอยู่ให้ได้ และ
สิ่งสำคัญอีกสิ่งหนึ่งที่เปลี่ยนแปลงไปและทำให้สถาบันทางการเมืองจะต้องปรับตัวก็คือ
“ความชอบธรรม”
วรรณภาได้นำเสนอให้เห็นว่าทัศนคติและความเชื่อของคนในสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป
ส่งผลให้การนิยามความชอบธรรมนั้นเปลี่ยนแปลงไปด้วย โดยที่แต่ก่อนนั้น เราอาจมอง สรุปการประชุมกลุ่มย่อยที่ 2
ความชอบธรรมเพียงแค่ความชอบธรรมตามตัวบทกฎหมาย หรือก็คือ กระบวนการที่กำหนด
3 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 มาตรา 33(2)
