Page 29 - kpiebook65017

28 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560 :
การคลังสาธารณะ

1.4.2 หลักการห้ามฝ่ายนิติบัญญัติ

ในการริเริ่มก�าหนดรายจ่ายแผ่นดิน

หลักการห้ามฝ่ายนิติบัญญัติในการริเริ่มก�าหนดรายจ่ายแผ่นดินพัฒนา

มาจากหลักการริเริ่มทางการคลังเป็นของฝ่ายบริหาร เนื่องจากตามหลักการแบ่งแยก
อ�านาจนั้น ฝ่ายบริหารมีหน้าที่บริหารราชการแผ่นดิน ฝ่ายบริหารย่อมมีอ�านาจ

โดยชอบธรรมในการก�าหนดรายจ่ายแผ่นดินขึ้นได้ ส่วนฝ่ายนิติบัญญัตินั้น ไม่อยู่ใน
ฐานะที่เหมาะสมในการก�าหนดรายจ่ายแผ่นดินขึ้นมาเอง เนื่องจากมีหน้าที่ในการตรา

กฎหมายเป็นส�าคัญ แม้ฝ่ายนิติบัญญัติจะมีอ�านาจในการอนุมัติและควบคุมงบประมาณ
รายจ่ายแผ่นดินตามหลักอ�านาจในการอนุมัติงบประมาณเป็นอ�านาจของรัฐสภา

ดังที่กล่าวมาในหัวข้อก่อนหน้านี้ก็ตาม แต่ก็มิได้หมายความรวมถึงให้สมาชิกรัฐสภา
มีอ�านาจในการริเริ่มการก�าหนดรายจ่ายแผ่นดินได้เอง เมื่อใดก็ตามที่สมาชิกรัฐสภา

ประสงค์จะก�าหนดรายจ่ายแผ่นดินไม่ว่าจะโดยวิธีการเสนอกฎหมาย หรือการแปร
ญัตติ อันจะส่งผลกระทบต่อความสมดุลทางการคลังของประเทศ เช่น ท�าให้เกิด

การเพิ่มขึ้นแก่รายจ่ายสาธารณะ หรือลดน้อยลงของรายได้สาธารณะ เมื่อนั้นก็จะ
ถือว่าฝ่ายนิติบัญญัติเข้าไปแทรกแซงอ�านาจของฝ่ายบริหารในการริเริ่มก�าหนดรายจ่าย

28
แผ่นดินแล้ว ดังนั้น เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้ฝ่ายนิติบัญญัติกระท�าการริเริ่มก�าหนด
รายจ่ายแผ่นดิน จึงจ�าต้องมีการห้ามฝ่ายนิติบัญญัติริเริ่มก�าหนดรายจ่ายแผ่นดิน

เว้นแต่ได้รับความเห็นชอบจากฝ่ายบริหารเสียก่อน จึงเป็นที่มาของหลักการห้าม
ฝ่ายนิติบัญญัติริเริ่มก�าหนดรายจ่ายแผ่นดินนั่นเอง 29

28 วรเจตน์ ภาคีรัตน์, ค�าสอนว่าด้วยรัฐและหลักกฎหมายมหาชน ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (พิมพ์
ครั้งที่ 3, ส�านักพิมพ์อ่านกฎหมาย 2564) 270.
29 นิพนธ์ โลหะกุลวิช, ‘หลักการห้ามฝ่ายนิติบัญญัติริเริ่มก�าหนดรายจ่ายแผ่นดิน’ (วิทยานิพนธ์
นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2539) 75-76.