Page 27 - kpiebook65017

26 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560 :
การคลังสาธารณะ

1.4 หลักการริเริ่มทางการคลังเป็นอ�านาจของฝ่ายบริหาร

และหลักการห้ามฝ่ายนิติบัญญัติในการริเริ่มก�าหนดรายจ่าย

แผ่นดิน

ในหัวข้อนี้ จะเริ่มจากการอธิบายสาระส�าคัญของหลักการริเริ่มทางการคลัง

เป็นอ�านาจของฝ่ายบริหาร จากนั้นจะได้อธิบายหลักการห้ามฝ่ายนิติบัญญัติในการริเริ่ม
ก�าหนดรายจ่ายแผ่นดินเป็นล�าดับถัดไป

1.4.1 หลักการริเริ่มทางการคลัง
เป็นอ�านาจของฝ่ายบริหาร

หลักการริเริ่มทางการคลังเป็นอ�านาจของฝ่ายบริหาร เป็นหลักพื้นฐานทาง

กฎหมายการคลังที่เรียกร้องให้เสนอหรือเพิ่มเติมรายจ่ายของรัฐเป็นอ�านาจเด็ดขาด
ของฝ่ายบริหาร หลักการนี้เกิดขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศอังกฤษ และมีวิวัฒนาการ

มาอย่างยาวนาน จนกระทั่งได้รับการยอมรับให้เป็นหลักกฎหมายระดับรัฐธรรมนูญ
จารีตประเพณี สาระส�าคัญของหลักการนี้คือ ฝ่ายนิติบัญญัติซึ่งเป็นองค์กรที่อ�านาจ

เด็ดขาดในการให้ความยินยอมให้มีการใช้จ่ายเงินงบประมาณแผ่นดิน ผ่านกลไกการอนุมัติ
ร่างกฎหมายงบประมาณของฝ่ายบริหาร ไม่สามารถเสนอเรื่องเกี่ยวกับการคลัง

สาธารณะ เช่น การจัดเก็บรายได้ การใช้จ่ายเงินแผ่นดิน การก่อหนี้สาธารณะของ
รัฐได้ โดยอ�านาจในการเสนอเรื่องเหล่านี้ เป็นเอกสิทธิ์เฉพาะของฝ่ายบริหารเท่านั้น

กล่าวอีกนัยหนึ่ง คือ สมาชิกรัฐสภาสามารถเสนอเรื่องบางเรื่องต่อฝ่ายนิติบัญญัติได้
25
แต่หากเป็นเรื่องเกี่ยวกับการคลังสาธารณะแล้วไม่สามารถเสนอได้ โดยฝ่ายบริหาร

25 Walter Bagehot, The English Constitution (New York: Cosimo Classics, 2007)
136 อ้างถึงใน ยงยุทธ ภู่ประดับกฤต, (เชิงอรรถที่ 21) 53.