Page 155 - kpiebook63029

154 การศึกษาความเคลื่อนไหวทางการเมืองและพฤติกรรมการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 2562 จังหวัดเลย

2. อภิปรำยผลกำรวิจัย

ระบบพรรคการเมืองและการเลือกตั้งในประเทศไทยได้รับการศึกษาจากนักวิชาการทั้งภายใน

และต่างประเทศ โดยภาพรวมข้อค้นพบจากงานวิจัยและงานวิชาการ พบว่าระบบพรรคการเมืองของไทย
ไม่ได้มีลักษณะเช่นเดียวกับคำาอธิบายพรรคการเมืองแบบตะวันตก เช่น งานของสิริพรรณ นกสวน สวัสดี
78
(2549) ชื่อพรรคการเมืองไทยในยุคปฏิรูป (Thai Political Parties in the Age of Reform) ข้อเสนอของงาน
79
ชิ้นนี้มีอยู่ 2 ประการ คือ ประการแรก พัฒนาการของพรรคการเมืองไทยไม่ได้สอดคล้องกับแนวคิดของ

พรรคการเมืองแบบตะวันตก ดังนั้น จึงได้นำาเสนอตัวแบบในการเปลี่ยนแปลงรูปแบบพรรคการเมืองไทย
จากพัฒนาการทางการเมืองไทย โดยแบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะแรก พรรคการเมืองภายใต้ระบบราชการ

ระยะที่สอง ช่วงเวลาแห่งการประนีประนอมกับเครือข่ายการเมืองในชนบท และระยะที่สาม พรรคการเมือง
ที่ถูกควบคุมโดยเครือข่ายธุรกิจแบบทุนนิยมสมัยใหม่ ประการที่สอง ผลกระทบที่ตามมาจากประเด็นแรก

ก่อให้เกิดการปรับตัวและการการขยายตัวในความสามารถของพรรคการเมืองทั้งในเรื่องบทบาทและหน้าที่
ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการปรับเปลี่ยนในประเด็นการสรรหานักการเมืองเข้ามาในพรรค โครงสร้างและช่องทาง

สำาหรับการเลือกตั้ง ตลอดจนการกำาหนดนโยบายของพรรค โดยการเกิดขึ้นของพรรคการเมืองเครือข่าย
ธุรกิจแบบทุนนิยมสมัยใหม่หรือพรรคไทยรักไทย (ต่อมาคือพรรคพลังประชาชน และพรรคเพื่อไทย ตาม

ลำาดับ) มีสาเหตุจาก การลดงบประมาณการพัฒนาจังหวัดนำาไปสู่การเสื่อมคลายของเครือข่ายอุปถัมภ์ใน
ท้องถิ่น กฎเกณฑ์จากรัฐธรรมนูญฉบับปี 2540 ซึ่งเอื้อประโยชน์ให้เกิดพรรคการเมืองขนาดใหญ่ การลด

บทบาทระบบราชการแบบเดิม และความทันสมัยของระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ เมื่อเปรียบเทียบกับ
งานวิจัยชิ้นนี้ พบว่า งานของสิริพรรณ มีทั้งข้อค้นพบที่สอดคล้องและไม่สอดคล้อง กล่าวคือ ในประเด็นที่

สอดคล้องพบว่า การเลือกตั้งและระบบพรรคการเมืองของไทยภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ตลอดจน
กฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง อันได้แก่ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งฯ และพระราช

บัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง ไม่สามารถส่งเสริมให้ระบบพรรคการเมืองของไทย
ไปสู่สิ่งที่เรียกว่าการเป็นสถาบันทางการเมือง (Political Institution) ได้ เนื่องจากกฎเกณฑ์บางประการ

ที่ขัดต่อการส่งเสริมความเป็นสถาบันของพรรคการเมือง เช่น เหตุอันนำาไปสู่การยุบพรรคการเมืองนั้น
มีหลายประการ โดยบางประการมีความคลุมเครือ อาทิ การให้บุคคลอื่นที่ไม่ใช่สมาชิกพรรค ชี้นำา ครอบงำา

กิจกรรมของพรรค การกระทำาอันเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์
เป็นประมุข ที่เป็นเช่นนี้ อาจเป็นเพราะว่าในขั้นตอนการร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วย
80
พรรคการเมือง ความเห็นของคณะกรรมการร่างกฎหมายฉบับดังกล่าว ที่มีต่อการยุบพรรคการเมืองที่

78 Duncan McCargo, “Thailand’s political parties: Real, authentic and actual,” in Political Change in Thailand:
Democracy and Participation, (ed.) K. Hewison (London and New York: Routledge, 1997): 114–131.
79 Siripan Nogsuan Sawasdee, Thai Political Parties in the Age of Reform (Bangkok: Institute of Public Policy
Studies, 2006).
80 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พุทธศักราช 2561, ราชกิจจานุเบกษา, เล่มที่ 135
ตอนที่ 68 ก (12 กันยายน 2561): 40-97.