Page 206 - kpiebook62008

บทที่ ๖

บทสรุปและข้อเสนอแนะ

๓๕๗. รายได้ของรัฐเป็นเครื่องมือทางการคลังประการสำคัญเนื่องจากการบริหารราชการแผ่นดินจำเป็นต้อง

อาศัยรายได้ของรัฐเป็นตัวขับเคลื่อน รายได้ของรัฐส่วนใหญ่มาจากการจัดเก็บภาษี รัฐจึงจำเป็นต้องกำหนดให้

หน้าที่ในการเสียภาษีเป็นของสมาชิกภายในรัฐเพื่อให้สมาชิกของรัฐเกิดความตระหนักถึงความสำคัญของการเสีย

ภาษีและสร้างจิตสำนึกแก่สมาชิกเหล่านั้น อย่างไรก็ตาม แม้การเสียภาษีจะถูกกำหนดให้เป็นหน้าที่ของปวงชนชาว

ไทย แต่การจัดเก็บภาษีเป็นการใช้อำนาจรัฐจำกัดสิทธิในทรัพย์สินของปัจเจกบุคคลเพื่อนำมาสร้างประโยชน์

มหาชน การจัดเก็บภาษีจึงไม่อาจกระทำโดยไร้ซึ่งกรอบของกฎหมายได้ แต่จำเป็นต้องมีการสร้างสมดุลระหว่าง
หน้าที่และสิทธิของผู้เสียภาษีหรือมีการคุ้มครองสิทธิของผู้เสียภาษีอย่างเหมาะสม กล่าวคือ กระบวนการทางภาษี

ทั้งระบบควรให้ความสำคัญกับหลักการบริหารภาษีที่ดี การตรากฎหมายเพื่อจัดเก็บภาษีจำเป็นต้องคำนึงถึง

หลักการจำกัดสิทธิในทรัพย์สิน และหลักความเสมอภาค กระบวนการบังคับใช้กฎหมายภาษีต้องเป็นไปอย่าง

โปร่งใส เปิดโอกาสให้มีการโต้แย้งคัดค้าน ทั้งนี้ ต้องมีระบบการตรวจสอบอย่างเป็นธรรม

๓๕๘. หน้าที่ในการเสียภาษีถูกบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญอย่างเป็นรูปธรรมตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน รัฐธรรมนูญ

แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ ได้กำหนดให้มีหน้าที่ในการเสียภาษีไว้เป็นหนึ่งในหน้าที่ของปวงชน

ชาวไทย และมีการกำหนดยุทธศาสตร์ชาติและแผนการปฏิรูปประเทศเพื่อเป็นกรอบในการดำเนินนโยบายของรัฐ

อย่างไรก็ตาม รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันมิได้กำหนดสิทธิของผู้เสียภาษีไว้เป็นการกำหนดไว้เป็นการเฉพาะ การ

จัดเก็บภาษีเป็นการจำกัดสิทธิในทรัพย์สินของประชาชนประการหนึ่ง การตรากฎหมายเพื่อจำกัดจัดเก็บภาษีย่อม

ต้องเป็นไปตามเงื่อนไขที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญและอยู่ในรูปของกฎหมายระดับพระราชบัญญัติ หากรัฐธรรมนูญ

มิได้บัญญัติเงื่อนไขดังว่าไว้ กฎหมายดังกล่าวต้องไม่ขัดต่อหลักนิติธรรม ไม่เพิ่มภาระหรือจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพ
ของบุคคลเกินสมควรแก่เหตุ อีกทั้งจะกระทบต่อศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของบุคคลมิได้ รวมทั้งต้องระบุเหตุผล

ความจำเป็นในการจำกัดสิทธิและเสรีภาพไว้และต้องคำนึงถึงหลักความเสมอภาค ส่วนกระบวนการจัดเก็บภาษี

ประมวลรัษฎากรมิได้กำหนดเรื่องสิทธิของผู้เสียภาษีไว้เป็นการเฉพาะ ทั้งยังจำเป็นต้องนำกฎหมายอื่นมาใช้บังคับ

ในบางขั้นตอน แต่ประมวลรัษฎากรได้เปิดโอกาสให้ผู้เสียภาษีมีสิทธิในการโต้แย้งคัดค้านการประเมินภาษี ในขณะ