Page 69 - kpiebook62006

64

ประชาธิปไตยแบบตัวแทน มาสู่ระบอบประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม ผ่านการขับเคลื่อนของภาคพลเมือง

ส่งผลให้เกิดก าหนดหลักประสิทธิเสรีภาพของประชาชน โดยเฉพาะการตรวจสอบการใช้อ านาจรัฐผ่านกลไก

56
หรือมีส่วนร่วมในการบริหารงานของรัฐมากยิ่งขึ้น และองค์กรต่าง ๆ การกระจายอ านาจสู่ท้องถิ่น หรือ
กระทั่งการเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้าชื่อเสนอกฎหมาย ซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช

2550 ฉบับต่อมา ล้วนแล้วแต่รับเอาหลักการเรื่องการเสริมสร้างความเป็นพลเมืองมาก าหนดไว้เป็น

บทบัญญัติส าคัญของรัฐธรรมนูญทั้งสิ้น

ในที่นี้จะศึกษาบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เป็นส าคัญในการ

น ามาวิเคราะห์ว่ารัฐธรรมนูญฉบับดังกล่าวได้ก าหนดหน้าที่ของพลเมืองที่เกี่ยวข้องกับสิทธิเสรีภาพอย่างไร

บ้าง ซึ่งจะวิเคราะห์อย่างละเอียดต่อไป

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ได้มีบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับสิทธิ เสรีภาพ

และหน้าที่พลเมืองหลายประการ โดยในเบื้องต้นนั้น มาตรา 4 ของรัฐธรรมนูญฯ ได้ให้การรับรองศักดิ์ศรี

ความเป็นมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคของบุคคลว่าต้องได้รับความคุ้มครอง โดยถือว่าพลเมือง

ไทยทุกคนได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญเสมอกัน

2.4.1 สิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ในหมวด 3 สิทธิและเสรีภาพของ

ปวงชนชาวไทย ได้ให้การรับรองคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทยไว้ทั้งที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ

และนอกจากที่บัญญัติคุ้มครองไว้เป็นการเฉพาะในรัฐธรรมนูญแล้ว หากการใดที่มิได้ห้ามหรือจ ากัดไว้ใน

รัฐธรรมนูญหรือในกฎหมายอื่น บุคคลย่อมมีสิทธิและเสรีภาพที่จะท าการนั้นได้และได้รับความคุ้มครองตาม

รัฐธรรมนูญ ตราบเท่าที่การใช้สิทธิหรือเสรีภาพเช่นว่านั้นไม่กระทบกระเทือนหรือเป็นอันตรายต่อความ

มั่นคงของรัฐ ความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน และไม่ละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพของ

บุคคลอื่น (มาตรา 25 วรรคหนึ่ง)

นอกจากนั้นแล้ว สิทธิหรือเสรีภาพใดที่รัฐธรรมนูญให้เป็นไปตามที่กฎหมายบัญญัติหรือให้

เป็นไปตามหลักเกณฑ์ และวิธีการที่กฎหมายบัญญัติ แม้ยังไม่มีการตรากฎหมายนั้นขึ้นใช้บังคับบุคคลหรือ

ชุมชนย่อมสามารถใช้สิทธิหรือเสรีภาพนั้นได้ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ (มาตรา 25 วรรคสอง) อันเป็น

56 วรากรณ์ สามโกเศศ, การศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมือง, มติชน, (3 มีนาคม 2554), สืบค้นจาก http://www.moe.go.th/
moe/th/news/detail.php?NewsID=22721&key=news_research, อ้างถึงในถวิลวดี บุรีกุล และคณะ, ความเป็นพลเมืองในประเทศไทย
Citizenship in Thailand ,เอกสารเผยแพร่ในการประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 13 ณ ศูนย์ประชุมสหประชาชาติ วันที่ 22 - 24
มีนาคม 2555, หน้า 4.