Page 65 - kpiebook62006

60

ปกครองในระบอบประชาธิปไตยที่มีประชาชนเป็นเจ้าของอ านาจสูงสุด พลเมืองในระบอบประชาธิปไตยจึง

ต้องมีคุณสมบัติเฉพาะด้วย โดยลักษณะเฉพาะของการเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตย ประกอบด้วย

48
ลักษณะ 6 ประการ คือ
(1) รับผิดชอบตนเองและพึ่งตนเองได้ การปกครองในระบอบประชาธิปไตย ประชาชน

เป็นเจ้าของอ านาจสูงสุดในประเทศ ประชาชนจึงอยู่ในฐานะเจ้าของประเทศ ดังนั้น ประชาชนจึงเป็น

เจ้าของชีวิตและมีเสรีภาพในประเทศของตนเอง ระบอบประชาธิปไตยจึงท าให้เกิดหลักสิทธิเสรีภาพ และท า

ให้ประชาชนมีอิสรภาพ “พลเมือง” ในระบอบประชาธิปไตยจึงเป็นอิสระชน ที่พึ่งตนเองและสามารถ

รับผิดชอบได้ และไม่ยอมตกอยู่ภายใต้อิทธิพล อ านาจ หรือภายใต้ระบบอุปถัมภ์ของผู้ใด เด็กจะเป็นผู้ใหญ่

และเป็นพลเมืองหรือสมาชิกของสังคมได้อย่างแท้จริงเมื่อสามารถรับผิดชอบตนเองได้

(2) เคารพหลักความเสมอภาค ในระบอบประชาธิปไตยไม่ว่าประชาชนจะแตกต่างกัน

อย่างไร ไม่ว่าจะรวยหรือจน จะจบการศึกษาระดับใด จะมีอาชีพอะไร ทุกคนล้วนแต่เท่าเทียมกันในฐานะที่
เป็นเจ้าของประเทศ พลเมืองในประเทศจึงต้องเคารพหลักความเสมอภาค และจะต้องเห็นคนเท่าเทียมกันใน

แนวระนาบ (horizontal) โดยเห็นว่าตนเท่าเทียมกับคนอื่น และคนอื่นเท่าเทียมกันไม่ว่าจะมีสถานะอย่างไร

ทุกคนต่างมีศักดิ์ศรีของความเป็นเจ้าของประเทศเท่ากัน ถึงแม้จะมีการพึ่งพาอาศัยแต่ก็ต้องเป็นไปอย่างเท่า

เทียมกัน ซึ่งจะแตกต่างจากสังคมแบบอ านาจนิยมในระบอบเผด็จการ หรือระบบสังคมอุปถัมภ์ที่มีโครงสร้าง

เป็นแนวดิ่ง (vertical) ที่ประชาชนไม่เสมอภาค ไม่เท่าเทียม มีคนที่สูงกว่าและมีคนที่ต่ ากว่าโดยจะยอมคนที่

อยู่สูงกว่า เหยียดคนที่อยู่ต่ ากว่า ซึ่งไม่ใช่ลักษณะของพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย

(3) เคารพความแตกต่าง ในระบอบประชาธิปไตย ประชาชนมีเสรีภาพในประเทศของตน

และมีความหลากหลายของประชาชน ปราชาชนจึงมีความแตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเลือกอาชีพ วิถี

ชีวิต ความเชื่อทางศาสนา หรือความคิดเห็นทางการเมือง ดังนั้น เพื่อไม่ให้ความแตกต่างน ามาซึ่งความ

แตกแยกในสังคมพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยจึงต้องยอมรับและเคารพความแตกต่างของกันและกัน

เพื่อให้สามารถอยู่ร่วมกันได้ถึงแม้จะแตกต่างกัน และจะต้องไม่มีการใช้ความรุนแรงต่อผู้ที่เห็นแตกต่างไป

จากตนเองถึงแม้จะไม่เห็นด้วย แต่จะต้องยอมรับว่าคนอื่นมีสิทธิที่จะแตกต่างหรือมีความคิดเห็นที่แตกต่างไป

จากเราได้ และต้องยอมรับโดยไม่จ าเป็นที่จะต้องเข้าใจว่าเหตุใดเขาจึงท าเช่นนี้หรือเชื่อเช่นนี้ ดังนั้น พลเมือง

ในระบอบประชาธิปไตยจึงสามารถคุยเรื่องการเมืองกันได้แม้จะเลือกพรรคการเมืองคนละพรรค หรือ

ความคิดทางการเมืองคนละฝ่ายกัน

48 ปริญญา เทวานฤมิตรกุล, การศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง (Civic Education): พัฒนาการเมืองไทยโดยสร้างประชาธิปไตยที่คน ,
เอกสารประกอบการบรรยายการประชุมคณะอนุกรรมการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารของรัฐสภา และเสริมสร้างความเป็นพลเมืองในระบอบ
ประชาธิปไตย ครั้งที่ 2/2555 วันที่ 11 ธันวาคม 2555