Page 47 - kpiebook62006
P. 47
42
ที่แตกต่างจาก “สิทธิ” ตามความหมายทั่วไป โดยสิทธิตามรัฐธรรมนูญนั้น หมายถึง “อ านาจตามรัฐธรรมนูญ
หรือกฎหมายสูงสุดได้บัญญัติให้การรับรองคุ้มครองแก่ปัจเจกบุคคลในอันที่จะกระท าการใดหรือไม่กระท า
การใด การให้อ านาจแก่ปัจเจกบุคคลดังกล่าวได้ก่อให้เกิดสิทธิเรียกร้องที่จะไม่ให้บุคคลใดแทรกแซงในสิทธิ
ตามรัฐธรรมนูญของตนโดยเฉพาะอย่างยิ่งเรียกร้องต่อองค์กรของรัฐมิให้แทรกแซงในขอบเขตสิทธิของตน
ในบางกรณีการรับรองดังกล่าวได้ก่อให้เกิดสิทธิเรียกร้องให้รัฐด าเนินการอย่างใดอย่างหนึ่ง สิทธิตาม
รัฐธรรมนูญ ยังหมายรวมถึง การให้ประกันทางหลักการ ซึ่งหมายถึงการมุ่งคุ้มครองต่อสถาบันในทาง
กฎหมายเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น มุ่งคุ้มครอง “กรรมสิทธิ์” หรือ “เสรีภาพทางวิชาการ” เป็นต้น ดังนั้น สิทธิ
ตามรัฐธรรมนูญจึงเป็นความสัมพันธ์ระหว่างปัจเจกบุคคลกับรัฐ และสิทธิตามรัฐธรรมนูญเป็นสิทธิที่ผูกพัน
องค์กรผู้ใช้อ านาจรัฐทั้งหลายที่จะต้องให้ความเคารพ ปกป้อง และคุ้มครองสิทธิตามรัฐธรรมนูญดังกล่าว
6
เพื่อให้สิทธิตามรัฐธรรมนูญมีผลในทางปฏิบัติ
จากการพิจารณาความหมายเหล่านี้ สามารถสรุปได้ว่า สิทธิ ก็คืออ านาจที่กฎหมายรับรอง
ให้แก่บุคคลให้สามารถเรียกร้องให้บุคคลอื่น หรือหน่วยงานของรัฐกระท าการหรือไม่กระท าการอย่างใดอย่าง
หนึ่งแก่ตนเอง เมื่อบุคคลใดหรือหน่วยงานใดถูกเรียกร้องให้ต้องปฏิบัติตามแล้วก็มีหน้าที่ต้องปฏิบัติหรือไม่
ปฏิบัติตามที่ถูกเรียกร้อง ดังนั้น สิทธิของบุคคลหนึ่ง ย่อมก่อให้เกิดหน้าที่แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง สิทธิและ
หน้าที่จึงเป็นเรื่องที่มีความสัมพันธ์กันอย่างแยกไม่ออก โดยเฉพาะหากเป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญแล้ว ย่อม
เป็นสิ่งที่รัฐจะต้องให้ความเคารพ ปกป้อง และคุ้มครองสิทธิของประชาชนที่รัฐธรรมนูญได้บัญญัติไว้ด้วย
2.1.2 แนวคิดพื้นฐานเกี่ยวกับเสรีภาพ
ค าว่า “เสรีภาพ” ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 ได้ให้ความหมาย
ไว้ว่าหมายถึง ความสามารถที่จะกระท าการใด ๆ ได้ตามที่ตนปรารถนา โดยไม่มีอุปสรรคขัดขวาง เช่น
เสรีภาพในการพูด เสรีภาพในการนับถือศาสนา ความมีสิทธิที่จะท าจะพูดได้โดยไม่ละเมิดสิทธิของผู้อื่น
ส าหรับวงการนักวิชาการกฎหมายไทย ได้มีการให้ความหมายของค าว่า “เสรีภาพ” ไว้
ดังต่อไปนี้
ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.วรพจน์ วิศรุตพิชญ์ ได้อธิบายว่า เสรีภาพ หมายถึง “ภาวะของ
มนุษย์ที่ไม่อยู่ภายใต้การครอบง าของผู้อื่น เป็นภาวะที่ปราศจากการถูกหน่วงเหนี่ยวขัดขวาง บุคคลใดบุคคล
หนึ่งย่อมมีเสรีภาพอยู่ตราบเท่าที่เขาไม่ถูกบังคับให้กระท าในสิ่งที่เขาไม่ประสงค์จะกระท า กล่าวโดยสรุป
6 บรรเจิด สิงคะเนติ, หลักพื้นฐานเกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพ และศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์, (กรุงเทพมหานคร: วิญญูชน, 2552), หน้า
48-49.
