Page 147 - kpiebook62006
P. 147
142
ตนเองมีบทบาทและเป็นส่วนหนึ่งในระบบการเมือง ระบบเศรษฐกิจ และสังคมของประเทศซึ่งล้วนแล้วแต่มี
ความเชื่อมโยงสัมพันธ์กัน เพื่อให้เด็กมีจิตส านึกสาธารณะ รู้สึกถึงการเป็นเจ้าของสังคม และพร้อมที่จะ
รับผิดชอบในฐานะพลเมืองในภายภาคหน้า การสร้างบรรยากาศประชาธิปไตยในห้องเรียนผ่านการเรียนการสอน
และกิจกรรมทั้งภายในภายนอกห้องเรียน จึงเป็นจุดเริ่มต้นส าคัญในการสร้างภาพจ าลองของสังคม
ประชาธิปไตย เพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้และซึมซับจนเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิต ก่อนเข้าสู่ความเป็นพลเมืองที่เป็น
ผู้ใหญ่ต่อไป โรงเรียนหรือสถาบันการศึกษาไม่ควรให้การจัดกิจกรรมนอกห้องเรียน เช่น การเลือกตั้งหัวหน้า
ห้องหรือประธานนักเรียน การจัดตั้งสภานักเรียน เป็นเพียงประชาธิปไตยทางรูปแบบ ทางพิธีกรรม หรือ
ประชาธิปไตยที่เป็นเปลือกภายนอก เพื่อฝึกทดลองให้ผู้เรียนรู้จักประชาธิปไตยเท่านั้น แต่ต้องท าให้วัฒนธรรม
ประชาธิปไตยเข้าไปอยู่ในทักษะการคิดและการใช้ชีวิตของผู้เรียนให้ได้ ซึ่งสิ่งเหล่านี้สามารถสะท้อนออกมา
จากวุฒิภาวะในการใช้ความคิด การแสดงซึ่งความมีเหตุมีผล พฤติกรรม และความรับผิดชอบของผู้เรียนทั้งต่อ
ตนเอง และสังคม
4.2.2.2 หลักสูตรการจัดการศึกษานอกโรงเรียน/สถาบันการศึกษา
การจัดการศึกษานอกโรงเรียน ในที่นี้หมายถึงการจัดการศึกษานอกระบบและ
การศึกษาตามอัธยาศัย ซึ่งผู้จัดการศึกษานอกระบบสามารถเป็นไปได้ทั้งครอบครัว ชุมชน หน่วยงานองค์กร
ของรัฐ องค์กรธุรกิจเอกชน องค์กรไม่แสวงหาก าไร สถาบันการเมืองการปกครอง ซึ่งเป็นการจัดการศึกษาที่มี
ความยืดหยุ่นทั้งในแง่หัวข้อของการจัด รูปแบบการสอน วิธีการสอน ระยะเวลาการจัด รวมถึงการวัดและการ
ประเมินผลซึ่งขึ้นอยู่กับผู้จัด โดยเนื้อหาและหลักสูตรจะต้องมีความเหมาะสมสอดคล้องกับสภาพปัญหาและ
ความต้องการของผู้เรียนแต่ละกลุ่ม หรือกรณีของสื่อมวลชนก็เป็นการศึกษาในรูปแบบตามอัธยาศัยซึ่งผู้ที่สนใจ
15
สามารถเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านสื่อต่าง ๆ ตามความสนใจ ศักยภาพ ความพร้อมและโอกาส
4.2.3 ปัจจัยเงื่อนไขที่ท าให้ตัวแบบข้างต้นอาจเป็นรูปแบบที่ประสบความส าเร็จก็ได้
ผู้วิจัยเห็นว่าปัจจัยเงื่อนไขที่ท าให้ตัวแบบข้างต้นอาจเป็นรูปแบบที่ประสบความส าเร็จก็ได้นั้น
ต้องมีปัจจัยอยู่หลายประการ กล่าวคือ
4.2.3.1 พลเมืองมีความรู้ความเข้าใจในระบบการเมืองการปกครอง และมีความตื่นรู้ เป็น
ปัจจัยที่ต้องเกิดขึ้นจากตัวประชาชนของประเทศนั้น ๆ ดังนั้น หากประชาชนไม่มีความรู้ความเข้าใจในระบบ
15 จรูญศรี มาดิลกโกวิท และคณะ, รายงานการวิจัย เรื่อง การจัดการศึกษาตลอดชีวิตเพื่อส่งเสริมความเป็นประชาธิปไตย,
(กรุงเทพมหานคร: คณะกรรมการการวิจัยและพัฒนา รัฐสภา, 2553), หน้า 287.