Page 108 - kpiebook62006
P. 108
103
พร้อมที่จะประนีประนอมเพื่อหาทางออกที่ดีที่สุดให้กับสังคมที่ทุกคนอยากเห็นว่าเป็นสังคมของทุกคน คือทุก
คนเป็นเจ้าของสังคมนั่นเอง นี่คือนวัตกรรมของสังคม การสร้างพลเมืองด้วยการจัดการศึกษาจึงไม่ควรจ ากัดอยู่
ภายใต้ระบบการศึกษา โดยกระทรวงศึกษาเท่านั้น แต่จ าเป็นต้องขยายการมีส่วนร่วมให้ภาคส่วนอื่นของสังคม
ได้ท าหน้าที่ไปพร้อมกันเป็นคู่ขนาน คือ ทั้งในระบบการศึกษา และในระบบสังคมที่เป็นสิ่งแวดล้อมใหญ่ เพื่อให้
เด็ก เยาวชน และผู้ใหญ่ในสังคมต่างมีความเข้าใจในบทบาทการส่งเสริมการสร้างความเป็นพลเมืองไปพร้อม
กัน จึงเท่ากับเป็นการเพิ่มพลเมืองที่เป็นนักประชาธิปไตยอยู่ในทุกพื้นที่ ทั้งนี้ สื่อมวลชนควรได้ท าความเข้าใจ
ในมิติการสร้างพลเมือง เพื่อสื่อสมัยใหม่นั้นได้ท าหน้าที่เสมือนเป็นห้องเรียนใหญ่ของสังคมที่มีเทคโนโลยี
ทันสมัย รวดเร็ว สามารถสร้างแบบอย่างและสนับสนุนในเรื่องนี้ได้อย่างดียิ่ง นอกจากนี้ องค์กรอิสระต่าง ๆ ที่
ท าหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญเพื่อการปฏิรูปการเมือง ก็มีพันธกิจโดยตรงในการจัดการฝึกอบรม จัดการศึกษาให้
ความรู้ทางการเมืองแก่ประชาชน เพื่อให้ประชาชนมีความรู้ มีทักษะ มีทัศนะที่ถูกต้องของการเป็นคนในสังคม
ประชาธิปไตย เพื่อให้ประชาชนได้พัฒนาความรู้ความเข้าใจ และมีบทบาทในการมีส่วนร่วมกับการ
เปลี่ยนแปลงในทางการเมืองทั้งในระดับท้องถิ่นและ ระดับชาติ การประสานความร่วมมือทั้งภาคการศึกษา
43
ภาคสังคม และสื่อ จึงเป็นพลัง 3 ประสานในการสร้างพลเมืองให้เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องและรอบด้าน
3.2.2 วัตถุประสงค์ และรูปแบบการสร้างพลเมืองไทย
งานเขียนของ ทิพย์พาพร ตันติสุนทร ได้อธิบายถึงวัตถุประสงค์ของการสร้างพลเมืองไทย
คือการเสริมสร้างพลเมืองไทยให้มีความรู้ดีและมีความรับผิดชอบที่จะมีส่วนร่วมในกระบวนการประชาธิปไตย
ดังนั้น การออกแบบการจัดการเรียนรู้จึงควรเน้นกระบวนการมีส่วนร่วมแบบร่วมคิดร่วมลงมือท า โดยไม่
ครอบง าความคิด แต่สนับสนุนให้เกิดเสรีภาพในการแสดงออกทั้งในห้องและนอกห้องเรียน การเคารพต่อความ
คิดเห็นที่แตกต่าง เพื่อประมวลข้อมูลข้อเท็จจริงจากหลากหลายแง่มุม และน ามาสู่การสังเคราะห์เพื่อแสวงหา
ทางเลือกร่วมกัน ตลอดจนกล่อมเกลาและหล่อหลอมให้คนไทยได้รู้จักใช้เสรีภาพได้ถูกต้องและเป็นประโยชน์
ต่อบุคคลและสังคมเป็นหลักใหญ่ เพื่อให้สังคมมีระเบียบ เป็นสังคมนิติรัฐและรักสันติ โดยรูปแบบของการสร้าง
พลเมืองส าหรับสังคมไทย สามารถสรุปได้เป็น 3 รูปแบบ ดังนี้
รูปแบบที่หนึ่ง การสร้างพลเมืองโดยผ่านการศึกษาในระบบ ซึ่งเป็นกลไกหลักและเป็น
เครื่องมือของรัฐที่มีอยู่แล้วในการให้การศึกษาให้เป็นไปตามอุดมการณ์และระบบการปกครองของรัฐแก่
พลเมืองตั้งแต่เด็กเล็กจนถึงระดับอุดมศึกษา เพื่อหล่อหลอมความคิด ทัศนคติและพฤติกรรมของเด็กให้โตขึ้น
เป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบทั้งต่อตนเอง และสังคม โดยสร้างกระบวนการเรียนรู้ให้ผู้เรียนเห็นว่าตนมีส่วน
43 เรื่องเดียวกัน, หน้า 23-24.
