Page 66 - kpiebook62004
P. 66
บทบาทนานาชาติต่อกระบวนการสร้างสันติภาพในชายแดนใต้ของไทยและบางมุมมองต่อภาพอนาคต
ส ำหรับปัจจัยควำมส ำเร็จของกระบวนกำรสันติภำพในอำเจะห์ มำจำกกำรเปลี่ยนแปลงกำร
ปกครองจำกระบอบเผด็จกำรโดยประธำนำธิบดีซูฮำร์โต มำเป็นระบอบที่มีควำมเป็นประชำธิปไตยมำกขึ้น
ในยุคประธำนำธิบดี บี เจ ฮำบีบี้ เมื่อเขำขึ้นมำสู่ต ำแหน่งประธำนำธิบดี เขำได้ประกำศยุติกำรก ำหนด
“พื้นที่ปฏิบัติกำรทำงทหำร” และ พลเอกวิรันโต้ ได้ประกำศขอโทษประชำชนส ำหรับกำรกระท ำที่
ก่อให้เกิดควำมสะเทือนใจทั้งปวงและกำรใช้อ ำนำจอันมิชอบของทหำร
ปัจจัยควำมส ำเร็จอีกประกำรคือ กำรเกิดขึ้นและกำรเคลื่อนไหวของภำคประชำสังคมที่มีกำร
รวมตัวกันท ำงำนอย่ำงเป็นระบบ มีกำรจัดตั้งศูนย์ข้อมูลประชำมติอำเจะห์ หรือ SIRA
ปัจจัยควำมส ำเร็จประกำรต่อมำคือกำรเข้ำมำมีบทบำทของฝ่ำยที่สำม อันได้แก่องค์กรจำก
นำนำชำติ เช่น
1. Centre of Humanitarian Dialogue – HDC ซึ่งเป็นกลุ่มแรกที่เข้ำมำในอำเจะห์ใน
ปี ค.ศ. 1999 โดยมำแสวงหำข้อมูลข้อเท็จจริงเกี่ยวกับควำมขัดแย้ง ต่อมำในปี ค.ศ.2000 องค์กรนี้ได้รับ
กำรร้องขอให้เข้ำมำท ำหน้ำที่เป็นตัวกลำงในกำรประสำนกำรพูดคุย (dialogue) ระหว่ำง GAM กับ
รัฐบำลอินโดนีเซีย
2. เครือข่ำยควำมสัมพันธ์ส่วนตัวแบบไม่เป็นทำงกำรกับชำวต่ำงชำติ และกำรเข้ำมรมี
บทบำทขององค์กรอดีตประธำนำธิบดีฟินแลนด์ที่ชื่อว่ำ Conflict Management Initiative – CMI ซึ่งมี
ส่วนส ำคัญและเป็นตัวจักรที่โยงใยให้ผู้น ำ GAM ที่อยู่ในสวีเดนได้มำพูดคุยกันกับผู้แทนรัฐบำลอินโดนีเซีย
โดยมีคนกลำงคือ อดีตประธำนำธิบดีฟินแลนด์ นำยมำร์ตี้ อำติซำรี หลังจำกนั้นมำองค์กรของนำยมำร์ตี้ก็
ได้ท ำหน้ำที่ขับเคลื่อนกำรพบปะพูดคุยกัน และมีแผนจะพบกันในวันที่ 8-9 มกรำคม 2005 ด้วยทั้ง GAM
และ ฝ่ำยรัฐบำลอินโดนีเซียเห็นพ้องกันว่ำ ปัญหำควำมขัดแย้งที่เกิดขึ้นเป็นปัญหำทำงกำรเมืองดังนั้น จึง
ต้องแก้ด้วยข้อตกลงทำงกำรเมืองเท่ำนั้น
บทสรุปจำกกรณีอำเจะห์ แม้ว่ำในตอนแรก HDC จะล้มเหลวในกำรน ำคู่ขัดแย้งมำสู่กำร
เจรจำจนประสบควำมส ำเร็จ แต่ว่ำก็ได้เป็นผู้วำงรำกฐำนให้กับกระบวนกำรสันติภำพที่รับช่วงต่อมำโดย
CMI ซึ่งพยำยำมอย่ำงยิ่งที่จะค้นหำยุทธศำสตร์ที่ท ำให้ทั้งสองฝ่ำยยังคงสำมำรถด ำรงไว้ซึ่งศักดิ์ศรีของตน
ไม่ใช้กำรข่มขู่ หรือผลักให้ฝ่ำยใดไปสู่ทำงตัน
2.6.4 ฟิลิปปินส์
กล่ำวให้ถึงที่สุด ประสบกำรณ์กำรแก้ปัญหำสถำนกำรณ์ควำมรุนแรงถึงตำยภำยในประเทศ
ในภำคใต้ของประเทศฟิลิปปินส์ “มินดำเนำ” นับว่ำเป็นกรณีศึกษำที่มีควำมใกล้เคียงกับปัญหำในชำยแดน
ใต้ของไทยมำกที่สุดในบรรดำควำมขัดแย้งยืดเยื้อและรุนแรงถึงตำยในที่อื่น ๆ ทั่วโลก มีงำนภำคภำษำไทย
ที่กล่ำวถึงประสบกำรณ์กำรแก้ไขสถำนกำรณ์ควำมขัดแย้งรุนแรงในมินดำเนำหลำยชิ้น ชิ้นที่ส ำคัญที่ควร
กล่ำวถึงในที่นี้ คือ งำนของ จิรวัฒน์ แสงทอง (2556) เรื่อง เส้นทางสู่ข้อตกลงสันติภาพ มินดาเนา 2012
53
