Page 60 - kpiebook62004
P. 60
บทบาทนานาชาติต่อกระบวนการสร้างสันติภาพในชายแดนใต้ของไทยและบางมุมมองต่อภาพอนาคต
ดังนั้น OECD รวบรวมข้อมูลและสังเครำะห์บทบำทควำมส ำคัญของนำนำชำติว่ำเป็น “ชิ้นส่วน” ที่ส ำคัญ
มำกในกำรสนับสนุนกระบวนกำรสันติภำพเพื่อแก้ปัญหำควำมขัดแย้ง และพบว่ำที่ผ่ำนมำกระบวนกำร
สันติภำพไม่สำมำรถจะเชื่อมโยงส่งต่อได้อย่ำงรำบรื่นเพรำะขำดกำรสนับสนุนจำกนำนำชำติ ยิ่งกว่ำนั้น
นำนำชำติเองก็ต้องมีทักษะควำมช ำนำญที่สำมำรถสนับสนุนกระบวนกำรสันติภำพได้ด้วย เป็นต้นในเรื่อง
กำรเชื่อมโยงเครือข่ำยกลไกที่สนับสนุนกำรแก้ไขปัญหำควำมขัดแย้ง เช่น กำรเชื่อมโยงเครือข่ำยทั้งที่เป็น
หน่วยงำนของสหประชำชำติ ตัวแสดงระดับภูมิภำค ตลอดจนองค์กรเพื่อสังคม (NGOs) เพื่อช่วยกัน
สนับสนุนให้คนในลุกขึ้นมำเป็น “คนกลำงที่มำจำกคนในพื้นที่” (Insider mediators) สนับสนุนให้มีกำร
น ำข้อตกลงต่ำง ๆ ไปปฏิบัติ และเปิดพื้นที่ทำงกำรเมืองเพื่อกำรสำนเสวนำแลกเปลี่ยนถกเถียงกันอย่ำง
ต่อเนื่อง อีกด้ำนหนึ่งก็ท ำหน้ำที่ให้ค ำปรึกษำแก่ประชำชน และสนับสนุนให้คู่สัญญำท ำหน้ำที่น ำข้อตกลง
และผลกำรเจรจำในสื่อสำรกับประชำชนในวงกว้ำง ช่วยผู้น ำพัฒนำควำมสำมำรถในกำรสร้ำงสะพำน
เชื่อมโยงหน่วยต่ำง ๆ ของสังคม หรือกำรสนับสนุนทุนในกำรพัฒนำศักยภำพต่ำง ๆ เพื่อเอื้อให้เกิด
สันติภำพที่ยั่งยืนยำวนำนยิ่งขึ้น
ในอีกชุดค ำอธิบำยหนึ่ง เมื่อกล่ำวบทบำทของนำนำชำติในกระบวนกำรแก้ไขปัญหำควำมขัดแย้ง
ภำพบทบำทฝ่ำยที่สำม (Third party) ในกระบวนกำรสันติภำพ (Peace process) นับว่ำมีควำมส ำคัญต่อ
ควำมล้มเหลวหรือส ำเร็จในกระบวนกำรแก้ปัญหำควำมขัดแย้ง Vicenç Fisas Armengol นักวิชำกำร
ชำวนอร์เวย์ จำกสถำบันทรัพยำกรกำรสร้ำงสันติภำพนอร์เวย์ (Norwegian Peacebuilding Resource
Centre– NOREF) ได้น ำเสนอไว้อย่ำงน่ำสนใจว่ำ บทบำทของฝ่ำยที่สำมมีควำมส ำคัญอย่ำงยิ่งต่อกำร
เอื้ออ ำนวย (facilitate) ให้กำรพูดคุยในลักษณะ “สันติสนทนำ” (Peace talk) ประสบควำมส ำเร็จ
งำนวิจัยของเขำชี้ให้เห็นว่ำ มีอัตรำสูงมำกที่สันติสนทนำเพื่อแก้ปัญหำควำมขัดแย้งไปสู่จุดที่บรรลุข้อตกลง
ได้ก็โดยอำศัยบทบำทของฝ่ำยที่สำมที่ท ำหน้ำที่เป็นผู้อ ำนวยควำมสะดวกให้กำรสนทนำเป็นไปได้อย่ำง
รำบรื่นและบรรลุผลถึงร้อยละ 40 ในปี 2012 จำกกรณีควำมขัดแย้งที่ดูเหมือนจะยำกที่จะแก้ไข
นอกจำกนี้ Armengol ยังขยำยควำมด้วยว่ำนอกจำกสันติสนทนำจะต้องกำรฝ่ำยที่สำมเป็นฝ่ำยที่อ ำนวย
ควำมสะดวกแล้ว คุณสมบัติ ท่ำทีและกำรปฏิบัติของฝ่ำยที่สำมนั้นก็ส ำคัญไม่แพ้กัน (Armengol, 2013)
ส ำหรับกระบวนกำรเจรจำต่อรองเพื่อแก้ปัญหำควำมขัดแย้งเพื่อให้บรรลุผลส ำเร็จดังที่ Armegol
ได้กล่ำวถึงผู้ที่ท ำหน้ำที่อ ำนวยควำมสะดวก ซึ่งท ำหน้ำที่รับผิดชอบในกระบวนกำรสื่อสำร เพื่อช่วยให้กลุ่ม
ต่ำง ๆ ได้สื่อสำรถึงกันอย่ำงมีประสิทธิภำพและปรับควำมเข้ำใจซึ่งกันและกัน ดังนั้น กำรเป็นผู้อ ำนวย
ควำมสะดวกอำจไม่จ ำเป็นต้องพยำยำมบรรลุข้อตกลง แต่กระนั้นก็มิได้หมำยควำมว่ำให้ตัดทิ้งกำรบรรลุ
ข้อตกลงหรือกำรระงับข้อพิพำทออกไป ทว่ำกำรอ ำนวยควำมสะดวกให้น้ ำหนักกับควำมพยำยำมปรับปรุง
ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงฝ่ำยต่ำง ๆ เป็นเบื้องแรก ด้วยเหตุนี้ ผู้เข้ำร่วมในกำรพบปะแบบกำรอ ำนวยควำม
สะดวกจึงไม่จ ำเป็นต้องได้รับมอบหมำยอ ำนำจให้ตัดสินใจลงนำมในข้อตกลงที่มีกำรผูกมัด (ภัควดี วีรภำส
พงษ์, 2559: 67-68)
47
