Page 59 - kpiebook62004
P. 59
บทบาทนานาชาติต่อกระบวนการสร้างสันติภาพในชายแดนใต้ของไทยและบางมุมมองต่อภาพอนาคต
งบประมำณไปรำวสำมแสนล้ำนบำท บังคับใช้กฎหมำยพิเศษถึง 3 ฉบับ เรำสูญเสียชีวิตของ
ผู้คนไปมำกกว่ำ 6,000 รำย บำดเจ็บอีกกว่ำ 12,000 รำย (พิชัย,2561: หน้ำค ำนิยม 6)
คงไม่เกินจำกควำมเป็นจริงนักที่กำรทบทวนแนวทำงในกำรแก้ปัญหำควรต้องทบทวนเป็นระยะ ๆ
และจะรอบคอบมำกขึ้นหำกมีกำรเทียบเคียงกับวิธีกำรแก้ไขปัญหำควำมขัดแย้งในลักษณะคล้ำยกันจำก
ประเทศอื่น ๆ ด้วย ทั้งนี้ เพรำะควำมขัดแย้งรุนแรงนั้นไม่ได้มีรูปแบบที่หยุดนิ่ง ตรงข้ำมขบวนกำร
เคลื่อนไหวเองมีกำรเรียนรู้ที่จะพัฒนำยุทธวิธีใหม่ ๆ เพื่อจะต่อสู้กับรัฐ และด้วยบริบทของสังคมโลกที่
เปลี่ยนแปลงไปกำรต่อสู้ได้เปลี่ยนรูปแบบจำกกำรต่อสู้ด้วยกองก ำลังในป่ำมำเป็นกำรต่อสู้ทำงควำมคิด
และไม่ได้ผูกติดอยู่กับพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่งอีกต่อไป ตัวอย่ำงที่เห็นได้ชัดเจนคือกำรใช้ช่องทำงยูทูปของฝ่ำย
ขบวนกำร BRN ออกแถลงกำรณ์เรียกร้อง 5 ข้อต่อรัฐไทยในปี พ.ศ. 2556
หำกพิจำรณำจำกเอกสำรรำยงำนของคณะท ำงำนยุทธศำสตร์สันติวิธี (2561) เรื่อง สันติสนทนำ:
เส้นทำงเผชิญควำมรุนแรงชำยแดนใต้, 2534-2554 อำจจะท ำให้ผู้อ่ำนที่มิได้ติดตำมสถำนกำรณ์กำรแก้ไข
ปัญหำในพื้นที่มำก่อนได้เข้ำใจภำพรวมได้ไม่ยำกนักถึงเส้นเวลำและกำรแก้ไขปัญหำ
ข้อสังเกตเบื้องต้นของงำนวิจัยนี้คือ กระบวนกำรสันติภำพที่เริ่มต้นอย่ำงเป็นทำงกำรเมื่อปี พ.ศ.
2556 มำจนถึงปัจจุบัน พ.ศ. 2562 ที่งำนวิจัยนี้ก ำลังด ำเนินอยู่เหตุใดจึงดูเหมือนว่ำเคลื่อนไปข้ำงหน้ำ
ค่อนข้ำงเชื่องช้ำ ยิ่งกว่ำนั้น กำรขับเคลื่อนก็ดูเหมือนจะถูกปกปิดเป็นควำมลับอยู่เสมอ อีกทั้ง ข้อตกลงที่
เคยมีในเรื่องกำรสร้ำงพื้นที่ปลอดภัย (Safety zone) ซึ่งเป็นที่คำดหวังจำกสังคมว่ำจะเป็นตัวชี้วัดหนึ่งของ
กระบวนกำรสันติภำพในชำยแดนใต้ก็ถูกยกเลิกไปอย่ำงน่ำเสียดำยทั้ง ๆ ที่ภำคส่วนต่ำง ๆ ได้ทุ่มเทและ
คำดหวังว่ำจะเป็นทำงออกที่จะน ำไปสู่กำรควบคุม จ ำกัด พื้นที่ใช้ควำมรุนแรงอันเป็นขั้นตอนของสันติภำพ
เชิงลบก่อน อย่ำงน้อยก็น่ำจะลดพื้นที่ใช้ควำมรุนแรงลงได้บ้ำง เพื่อให้ประชำชนในพื้นที่ได้มีควำมมั่นคง
ปลอดภัย และเป็นกำรสร้ำงบรรยำกำศที่จะน ำไปสู่กำรคลี่คลำยปัญหำอื่น ๆ ตำมมำได้บ้ำง หำกข้อตกลง
ระหว่ำงคู่สนทนำในกระบวนกำรพูดคุยดังกล่ำวตกอยู่ในสภำพที่ไม่อำจให้ควำมมั่นใจแก่ภำคประชำชนได้
ใครเล่ำจะเป็นผู้ช่วยสังเกตกำรณ์และติดตำมกำรแก้ไขปัญหำให้ภำคประชำชนไทยได้ ดังนั้น ข้อเรียกร้อง
ให้บทบำทนำนำชำติเข้ำมำมีส่วนร่วมในกำรติดตำมกำรพูดคุยอำจจะเป็นทำงออกที่ฟังขึ้น
2.6 บทบาทนานาชาติในกระบวนการสร้างสันติภาพ
OECD (2012) ซึ่งเป็นหน่วยงำนที่มุ่งเน้นกำรท ำงำนด้ำนกำรพัฒนำชี้ให้เห็นว่ำ ควำมขัดแย้ง
รุนแรง เป็นอุปสรรคส ำคัญที่ขัดขวำงกำรพัฒนำพื้นที่ต่ำง ๆ ของโลกในปัจจุบัน และมองว่ำ กระบวนกำร
สันติภำพคือทำงออกจำกปัญหำเหล่ำนั้นด้วยกำรลดควำมรุนแรงและเพิ่มสภำวะสันติภำพ หำกแต่ OECD
เห็นว่ำ กระบวนกำรสันติภำพไม่อำจประสบควำมส ำเร็จได้หำกด ำเนินกำรเพียงล ำพังระหว่ำงคู่ขัดแย้งตรง
ข้ำม OECD เห็นว่ำกำรสนับสนุนจำกนำนำชำติเป็นกลไกส ำคัญที่จะท ำให้กระบวนกำรสันติภำพบรรลุผล
46