Page 172 - kpiebook62004

บทบาทนานาชาติต่อกระบวนการสร้างสันติภาพในชายแดนใต้ของไทยและบางมุมมองต่อภาพอนาคต

6.บทวิเคราะห์เส้นทางสู่อนาคต

1
Adam Kahane (2012) เล่าเรื่องการเส้นทางสันติภาพในอัฟริกาใต้ในหนังสือ Transformative
Scenario Planning: A Working Together to Change the Future จากการประกาศปล่อยตัวนายเนลสัน

แมนเดลา นักโทษที่ต้องขังมาแล้ว 27 ปี โดยประธานาธิบดี F.W. de Klerk คนผิวขาวซึ่งปกครองดินแดนคน

ผิวสี การปล่อยตัวเนลสัน แมนเดลา เป็นจุดเริ่มต้นท้าทายอนาคตที่ไม่มีใครคาดคิดมาก่อนหลังจากที่ดิน

แดนอัฟริกาใต้ถูกท าให้เป็นดินแดนชุ่มเลือดด้วยนโยบายเลือกปฏิบัติทางสีผิว นอกจากการปล่อยตัวเนลสันแล้ว
ประธานาธิบดี de Klerk ยังได้ประกาศนโยบายแห่งชาติที่ไม่มีใครคาดคิดมาก่อนและเป็นนโยบายที่ท าให้คน

ตื่นตะลึง(shock) นั่นคือ นโยบายการเปลี่ยนผ่านทางการเมืองเพื่อไปสู่อนาคตที่ดีกว่า นั่นเป็นจุดเปลี่ยนส าคัญ

ที่ Kahane เห็นว่าน ามาสู่การร่วมมือกันระหว่างคนผิวขาวและคนผิวสีในอัฟริกาใต้และท้ายที่สุดน ามาสู่การรื อ

ฟื้นคืนดีและร่วมมือกันออกจากวงจรของความรุนแรงถึงตายระหว่างคนต่างสีผิว สิ่งที่เขาชี ให้เห็นประการหลัก

คือ “การมองภาพอนาคตของประเทศร่วมกัน” และต่อมาขยายเป็น “ความร่วมมือ” เพื่อจะน าสิ่งที่ฝันร่วมกัน
มาสู่การปฏิบัติเพื่อให้ฝันเป็นจริง เมื่อพิจารณาข้อมูลจากผู้ให้สัมภาษณ์ก่อนหน้านี ท าให้เห็นว่ามุมมองของ

พวกเขา/เธอข้างต้นหากน ามาเรียบเรียงเป็นเรื่องเล่าใหม่หรือเป็นฉากทัศน์ใหม่ของการก าหนดเส้นทางอนาคต

ที่จะเดินร่วมกัน ซึ่งก่อนหน้านี มีความพยายามของศูนย์ศึกษาและพัฒนาสันติวิธี มหาวิทยาลัยมหิดล โดย ชาญ

ชัย ชัยสุขโกศล (2554) ได้เคยเสนอไว้ใน ภาพอนาคตชายแดนใต้ ซึ่งควรที่จะหยิบมาพิจารณาอีกครั งหนึ่ง่

โดยเฉพาะใน “ระดับการท างานเชิงกระบวนการ” และ “ขั นตอน” ส าหรับการออกแบบภาพอนาคตร่วมกัน

ก่อนที่จะพูดคุยเรื่องเนื อหาหรือประเด็นปัญหา เพราะเมื่อพิจารณาจากเส้นทางกระบวนการพูดคุยที่ผ่านมา

และข้อมูลจากการสัมภาษณ์บุคคลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการพูดคุย พบว่ามี “ช่องว่าง” ในระหว่าง
คนท างานในกระบวนที่มีเป้าหมายเพื่อการสร้างภาพอนาคตที่เป็นทางออกของปัญหาในชายแดนใต้ เช่น การที่

เจ้าหน้าที่ระดับสูงของกระทรวงการต่างประเทศของไทยสะท้อนว่า คนท างานในฝ่ายไทยยังขาดความรู้ หรือ

การที่หน่วยงานบางหน่วยงานของฝ่ายไทยยังยึดติดกับกรอบความมั่นคงแบบเดิม ๆ ซึ่งเป็นผลต่อการมองภาพ

อนาคต หรือค ากล่าวจากผู้มีประสบการณ์ที่ไม่ประสงค์จะออกนามที่ว่า คณะท างานพูดคุยในฝ่ายไทยควรจะ

คุยกันให้เข้าใจตรงกันก่อนว่ากระบวนการพูดคุยสันติภาพคืออะไร มีขั นตอนอย่างไร ก่อนที่จะไปคุยกับฝ่ายตรง
ข้าม มิเช่นนั นจะกลายเป็นว่าไปเถียงกันต่อหน้าขบวนการซึ่งไม่เป็นผลดีต่อฝ่ายไทย เป็นต้น

1 Kahane เป็นหัวหน้าทีมวางแผนอนาคตของบริษัทเชลล์ และเป็นผู้เขียนหนังสือส าคัญที่ขายดีมากและได้รับการกล่าวถึง
อย่างกว้างขวางอีก 2 เล่ม คือ Solving Tough Problems () และ Power of Love: A Theory and Practice of Social

Change (2010)

128