Page 43 - b29416_Fulltext
P. 43
ปฏิเสธ “ระบบเทคโนโลยี” เพียงแต่ต้องค านึงว่าเทคโนโลยีที่น ามาใช้นั้นควรเป็นไปในทาง “สร้างสรรค์” ไม่ใช่
“ท าลาย” (พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตโต).๒๕๕๖)
ในการพัฒนาที่ยั่งยืน มีแนวทางในการด าเนินงานใน ๓ ด้าน คือ ๑) แนวทางด้านนิเวศวิทยา
การพัฒนาที่ยั่งยืนให้ความส าคัญกับคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติ โดยเน้นเรื่องความยั่งยืนของการท างานและ
ประสิทธิภาพของระบบนิเวศ เพื่อก่อให้เกิดความยั่งยืนทางนิเวศในระยะยาว ทั้งนี้ เพื่อส่งมอบทุนทางธรรมชาติ
ได้แก่ ทรัพยากรธรรมชาติต่าง ๆ และทุนที่มนุษย์สร้างขึ้น ได้แก่ ปัจจัยการผลิตและสินค้าต่าง ๆ ให้คนรุ่น
อนาคตได้ใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน ๒) แนวทางสังคม การพัฒนาที่ยั่งยืน จะต้องสามารถตอบสนองความ
ต้องการพื้นฐานของมนุษย์ได้อย่างต่อเนื่องโดยค านึงถึงความเป็นธรรมทางสังคมและกลุ่มชนระดับต่าง ๆ เพื่อ
มุ่งสู่เป้าหมายที่ส าคัญ คือ พัฒนาคุณภาพชีวิตของประชากร ๓) แนวทางด้านเศรษฐกิจ การพัฒนาที่ยั่งยืน
หมายถึง การขยายตัวทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนยาวนาน บนพื้นฐานการสงวนรักษาทุนธรรมชาติไว้ใช้ประโยชน์
ส าหรับคนรุ่นปัจจุบันและรุ่นอนาคต ทั้งนี้ จ าเป็นต้องปรับปรุงโครงสร้างการผลิตและการบริโภค และการ
พัฒนาเทคโนโลยีที่ไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม ฉะนั้นหากยึดแนวทางการพัฒนาดังกล่าวข้างต้น สังคมโลกก็
จะด าเนินไปด้วยกันได้อย่างสมดุล และยั่งยืน (ส านักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม
แห่งชาติ. ๒๕๔๖)
ส าหรับประเทศไทยมีการจัดท าข้อเสนอส าหรับการพัฒนาที่ยั่งยืนในบริบทไทย จะต้องเป็น
“การพัฒนาที่ท าให้เกิดดุยภาพของมิติทางเศรษฐกิจสังคม ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อเสริมสร้าง
ความอยู่ดีมีสุขของประชาชนตลอดไป” โดยมีกรอบแนวคิดของการด าเนินงานในแต่ละมิติของการพัฒนา ดังนี้
๑.การบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน ให้ความส าคัญกับการใช้
ทรัพยากรธรรมชาติในปริมาณที่ระบบนิเวศสามารถฟื้นตัวกลับสู่สภาพเดิมได้ และปล่อยมลพิษออกสู่
สิ่งแวดล้อมในระดับที่ระบบนิเวศสามารถดูดซับและท าลายมลพิษนั้นได้ด้วย กล่าวคือ หากใช้
ทรัพยากรธรรมชาติประเภทที่ใช้แล้วหมดไป (non-renewable) จ าเป็นต้องหาทรัพยากรธรรมชาติประเภทใช้
แล้วไม่หมดไป (renewable) มาแทนที่ และต้องใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมดไปนี้ ไม่มากเกินขีด
ความสามารถของระบบนิเวศในการผลิตทดแทนได้ด้วย ทั้งนี้ เพื่อคงความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติ
ความหลากหลายทางชีวภาพ และคุณภาพสิ่งแวดล้อม เพื่อเป็นฐานการผลิตของระบบเศรษฐกิจ และการ
ด ารงชีวิตของมนุษย์ได้อย่างต่อเนื่องตลอดไป
๒.การพัฒนาเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน ซึ่งจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อมีการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศให้
เจริญเติบโตอย่างมีคุณภาพ มีเสถียรภาพ มีความสมดุลและกระจายความมั่งคั่ง เอื้อประโยชน์ต่อคนส่วนใหญ่
และต้องเป็นการเติบโตที่ยั่งยืนได้ในระยะยาว
๓.การพัฒนาสังคมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อมีการพัฒนาคนและ สังคมให้
เชื่อมโยงกับการพัฒนาเศรษฐกิจ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุล โดย (๑) พัฒนาคุณภาพคน
ไทยให้มีผลิตภาพสูงขึ้น รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลง มีจิตส านึก พฤติกรรมและวิถีชีวิตที่ไม่ท าลาย
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (๒) มีสิทธิและโอกาสที่จะได้รับการจัดสรรทรัพยากรและผลประโยชน์จาก
การพัฒนา และได้รับการคุ้มครองอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม (๓) มีระบบการจัดการทางสังคมที่เสริมสร้างการมี
ส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนของสังคมในกระบวนการพัฒนา และ (๔) มีการน าทุนทางสังคมและทุนทาง
รายงานฉบับสมบูรณ์การศึกษาความคิดเห็นเกี่ยวกับนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ๑๔