Page 45 - b29416_Fulltext
P. 45
บริหาร ส่วนฝ่ายบริหารมีหน้าที่เรียกหาข้อมูล และน าผลการประเมินที่ได้ไปใช้ประกอบการ ตัดสินใจ เพื่อ
ด าเนินกิจกรรมใด ๆ ที่เกี่ยวข้องแล้วแต่กรณีทั้งนี้เพื่อป้องกันการมีอคติในการประเมิน
ประเด็นการประเมินตามรูปแบบ CIPP Model สตัฟเฟิลบีม ได้ก าหนดประเด็น
การประเมินออกเป็น 4 ประเภท ตามอักษรภาษาอังกฤษตัวแรกของ “CIPP Model” ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
๑.การประเมินสภาวะแวดล้อม (Context Evaluation: C) เป็นการประเมินก่อน
การด าเนินการโครงการเพื่อพิจารณาหลักการและเหตุผล ความจ าเป็นที่ต้องด าเนินโครงการ ประเด็นปัญหา
และความเหมาะสมของเป้าหมายโครงการ หรือเป็นการประเมินปัจจัยพื้นฐานที่น าไปสู่การพัฒนาเป้าหมาย
ของโครงการ ได้แก่ บริบทของสภาพแวดล้อม นโยบาย วิสัยทัศน์ ปัญหา แหล่งทุน สภาพความผันผวนทางด้าน
สังคม เศรษฐกิจ และการเมือง ตลอดจนแนวโน้มการก่อตัวของปัญหาที่อาจจะเป็นอุปสรรคต่อการด าเนิน
โครงการ เป็นต้น
๒.การประเมินปัจจัยน าเข้า (Input Evaluation: I) เป็นการประเมินเพื่อพิจารณาถึง
ความเป็นไปได้ของโครงการ ความเหมาะสมและความพอเพียงของทรัพยากรที่จะใช้ในการด าเนินโครงการ เช่น
งบประมาณ บุคลากร วัสดุอุปกรณ์เวลา ฯลฯ รวมทั้ง เทคโนโลยีและแผนการด าเนินงาน นอกจากนั้นยังเป็น
การประเมินเพื่อค้นหาประสิทธิภาพขององค์ประกอบที่น ามาเป็นปัจจัยป้อน
๓.การประเมินกระบวนการ (Process Evaluation: P) เป็นการประเมินเพื่อหา
ข้อบกพร่องของการด าเนินโครงการ ที่จะใช้เป็นข้อมูลในการพัฒนา แก้ไข ปรับปรุง ให้การด าเนินการช่วงต่อไป
มีประสิทธิภาพมากขึ้น และเป็นการตรวจสอบกิจกรรม เวลา ทรัพยากรที่ใช้ในโครงการ ภาวะผู้น า การมีส่วน
ร่วมของประชาชนในโครงการโดยมีการบันทึกไว้เป็น หลักฐานทุกขั้นตอน การประเมินกระบวนการนี้ จะเป็น
ประโยชน์อย่างมากต่อการค้นหาจุดเด่น หรือจุดแข็ง (Strengths) และจุดด้อย (Weakness) ของนโยบาย /
แผนงาน/โครงการซึ่งมักจะไม่สามารถศึกษาได้ภายหลังจากสิ้นสุดโครงการแล้ว
๔.การประเมินผลผลิต (Product Evaluation: P) เป็นการประเมินเพื่อเปรียบเทียบ
ผลผลิตที่เกิดขึ้นกับวัตถุประสงค์ของโครงการ หรือมาตรฐานที่ก าหนดไว้ รวมทั้งการพิจารณาในประเด็นของ
การยุบ เลิก ขยาย หรือปรับเปลี่ยนโครงการแต่การประเมินผลแบบนี้มิได้ให้ความสนใจต่อเรื่องผลกระทบ
(Impact) และผลลัพธ์ (Outcomes) ของนโยบาย/แผนงาน/โครงการเท่าที่ควร นอกจากนี้ สตัฟเฟิลบีม ได้
น าเสนอประเภทของการตัดสินใจที่สอดคล้องกับประเด็นที่ประเมิน ดังนี้
๑) การตัดสินใจเพื่อการวางแผน (Planning Decisions) เป็นการตัดสินใจที่ใช้ข้อมูล
จากการประเมิน สภาพแวดล้อมที่ได้น าไปใช้ในการก าหนดจุดประสงค์ของโครงการ ให้สอดคล้องกับแผนการ
ด าเนินงาน
๒) การตัดสินใจเพื่อก าหนดโครงสร้างของโครงการ (Structuring Decisions) เป็น
การตัดสินใจที่ใช้ข้อมูลจากปัจจัยน าเข้าที่ได้น าไปใช้ในการก าหนดโครงสร้างของแผนงานและขั้นตอนของการ
ด าเนินการของโครงการ
๓) การตัดสินใจเพื่อน าโครงการไปปฏิบัติ (Implementation Decisions) เป็นการ
ตัดสินใจที่ใช้ข้อมูล จากการประเมินกระบวนการ เพื่อพิจารณาควบคุมการด าเนินการให้เป็นไปตามแผน และ
ปรับปรุงแก้ไขการด าเนินการให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด
๔) การตัดสินใจเพื่อทบทวนโครงการ (Recycling Decisions) เช่น การตัดสินใจเพื่อ
รายงานฉบับสมบูรณ์การศึกษาความคิดเห็นเกี่ยวกับนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ๑๖
