Page 95 - b29256_Fulltext
P. 95
แม้จะมีกฎหมายรวมกิจการด้านสาธารณสุขออกมาแล้วตั้งแต่ พ.ศ. 2461 แต่กว่าจะปฏิบัติให้เป็นไปตาม
เป้าหมายก็ต้องค่อยๆ เป็นค่อยๆ ไปในการรวมและแยกเอาหน่วยงานที่มีภารกิจเดียวกันคือดูแลสุขภาพประชาชนเป็น
สำคัญมาอยู่ด้วยกัน โดยมีจุดเปลี่ยนสำคัญสองครั้ง คือในปี 2465 ที่สามารถแยกงานสาธารณสุขจากนครบาลมาอยู่กับ
มหาดไทย
จุดเปลี่ยนสำคัญคือในปี 2468 ปีเดียวกันกับการเริ่มต้นรัชสมัยรัชกาลที่ 7 การรวมกิจการสาธารณสุขในเชิง
โครงสร้างก็ประสบความสำเร็จตามเป้าหมาย เมื่อกรมสุขาภิบาลในนครบาลที่เกี่ยวกับการดูแลรักษาสุขภาพได้ย้ายมา
229
สังกัดกรมสาธารณสุขทั้งบุคลากร งบประมาณและบทบาทหน้าที่การทำงาน คงไว้แต่ส่วนที่เกี่ยวกับการออกแบบ
ก่อสร้าง และดูแลความสะอาดที่ยังคงอยู่ในนครบาล ทำให้การจัดโครงสร้างเป็นไปดังที่ตั้งเป้าหมายไว้คือการมีหน้าที่
ดูแลสุขภาพราษฎรทั่วประเทศ การปฏิบัติตามแผนงานและนำเอานโยบายไปปฏิบัติจึงมีความชัดเจนคล่องตัวเพราะมี
อธิบดีกรมสาธารณสุขเป็นผู้สั่งการแต่ผู้เดียว
4.1.2 สภาการสาธารณสุข: การพยายามรวมกิจการด้านสาธารณสุขและการแพทย์ให้เป็นหนึ่งเดียว
และมีประสิทธิภาพด้านนโยบาย
ความริเริ่มและความพยายามครั้งสำคัญในด้านการสาธารณสุขในสมัยรัชกาลที่ 7 ที่นำไปสู่ความสำเร็จในการ
หาองค์กรมาทำหน้าที่ดูแลภาพรวมทั้งหมดของการสาธารณสุขจนกลายมาเป็นการตั้งกระทรวงสาธารณสุขขึ้นใน
แนวทางเดียวกันนี้ในเวลาต่อมา คือการพยายามจัดตั้งสภาการสาธารณสุขประจำชาติขึ้นในปี พ.ศ. 2469 อันเป็นช่วง
เริ่มต้นรัชกาลที่ 7 เลยทีเดียว ด้วยตระหนักถึงในบันทึกความว่า
อันธรรมดาการสาธารณสุขย่อมมีลักษณะพิศดารเกี่ยวด้วยส่วนได้ส่วนเสียของหลายฝ่ายด้วยกัน ทั้งต้องอาศัย
ความเข้าใจและสหกรณ์แห่งเจ้าหน้าที่และมหาชนเปนอย่างพิเศษ จึงเชื่อว่าถ้าได้มีสภาขึ้นองค์หนึ่งอันประกอบ
ขึ้นด้วยผู้แทนถบวงการซึ่งต่างมีความชํานาญกว้างขวาง แต่ไม่รับผิดชอบในการปกครองสาธารณสุขโดย
230
ทางตรงแล้ว จักมีคุณประโยชน์ในการเผยแผ่สาธารณสุขของประเทศนี้ยิ่งนัก
โดยเป้าหมายของการประชุมในเสนาบดีสภานั้นเป็นพระราชประสงค์จะให้ตั้งสภาการสาธารณสุขด้วยการ
ประกาศใช้เป็นพระราชบัญญัติให้มีหน้าที่สำคัญคือ แก้ไขข้อขัดแย้งระหว่างกระทรวงและหน่วยงานเกี่ยวกับงานด้าน
สาธารณสุขให้สามารถดำเนินงานได้คล่องตัว ดังปรากฏในรายงานการประชุมของการจะจัดตั้งสภานี้ว่า
ธรรมดาสภาเช่นนี้ย่อมมีหน้าที่เปนที่ปรึกษาหารือและประสารการงารให้สอดคล้องต้องกัน ส่วนอํานาจใต่สวน
นั้นจําเปนที่สภาจักต้องมีไว้ เพื่อจะได้สามารถอนุวัตการตามหน้าที่เหล่านี้ให้เปนคุณประโยชน์ได้อย่างยิ่ง ทั้ง
229 รายงานกรมสาธารณสุขประจำปีพุทธศักราช 2468 (กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรนิติ, 2470), หน้า 11-14.
230 สจช. ม.7/1 (ม-ร.7ม/10) เรื่อง ตั้งสภาสาธารณสุข (2 เม.ย. พ.ศ. 2469 – 12 เม.ย. 2471), หน้า 17.
94