Page 12 - 23464_Full text
P. 12
11
ท าให้เฉพาะคนบางกลุ่มเท่านั้นที่มีโอกาสมากกว่าคนกลุ่มอื่นๆ ในขณะที่กีดกันคนอีกหลายกลุ่ม
ออกไป (Reilly 2001, Reilly and Reynolds 1999, 2000; Sartori 1997; Przeworski 1988)
การศึกษาวิจัยบทบาทหน้าที่ของสถาบันการเมืองอย่างเจาะลึกและรอบคอบรัดกุมจะช่วย
น าไปสู่การปฏิรูปสถาบันการเมืองต่างๆ ในสังคมไทยได้อย่างเหมาะสมและเท่าทันต่อสถานการณ์
ท าให้ผลประโยชน์ของคนหลากหลายกลุ่มได้สะท้อนออกในโครงสร้างอ านาจอย่างเท่าเทียมกัน
และท าให้ความขัดแย้งมีช่องทางแก้ไขผ่านสถาบันทางการเมืองในระบบ โดยเฉพาะในสังคมไทย
ณ เวลาปัจจุบัน ซึ่งก าลังเผชิญกับปัญหาความขัดแย้งอันหลากหลาย ทั้งในด้านโครงสร้างอ านาจ
ความเหลื่อมล้ าทางเศรษฐกิจ และความขัดแย้งในเชิงความคิดทางการเมือง เราจะท าอย่างไรให้
ความขัดแย้งเหล่านี้ถูกแก้ไขอย่างสร้างสรรค์ ปราศจากความรุนแรง และอยู่ในกรอบของระบอบ
ประชาธิปไตย งานวิจัยชิ้นนี้มีความเชื่อที่วางอยู่บนฐานทางวิชาการและประสบการณ์เปรียบเทียบ
จากที่ต่างๆ ทั่วโลกว่า การปรับปรุงแก้ไขสถาบันทางการเมืองให้มีบทบาทหน้าที่ที่เหมาะสมเป็น
การสร้างสังคมการเมืองที่ดีในระยะยาวและมีผลยั่งยืน
การให้ความส าคัญกับการท างานของสถาบันการเมืองก็คือ ความพยายามค้นหารูปแบบสังคม
การเมืองที่ดี โดยเชื่อว่าสังคมการเมืองที่ถูกออกแบบอย่างดีผ่านการไตร่ตรองอย่างรอบคอบ
ย่อมเอื้ออ านวยไปสู่ชีวิตที่ดีของพลเมืองที่อยู่อาศัยในสังคมนั้น แน่นอนว่าการออกแบบและการปฏิรูป
สถาบันการเมืองเพียงล าพังไม่อาจแก้ไขปัญหาทั้งหมดของสังคมได้ เพราะปัญหาพื้นฐานไม่ว่าจะเป็น
ปัญหาความยากจน การแย่งชิงทรัพยากร การต่อสู้ทางการเมือง และการตัดสินเชิงคุณค่า
ล้วนมีสาเหตุที่มาอันสลับซับซ้อนประกอบกัน ไม่ว่าจะเป็นปัจจัยเชิงโครงสร้าง เชิงวัฒนธรรม
และปัจจัยที่มาจากต่างประเทศ (structural, cultural, and international factors) นอกจากนั้น
ในความเป็นจริงแล้ว สถาบันการเมืองก็เป็นผลผลิตของปัจจัยเหล่านี้ และบทบาทหน้าที่ของสถาบัน
การเมืองต่างๆ ก็ถูกก าหนดจากปัจจัยสภาพแวดล้อมรอบตัวด้วย อย่างไรก็ตาม เหตุผลที่งานวิจัยนี้ให้
ความส าคัญกับบทบาทของสถาบันการเมืองเป็นพิเศษ ก็เนื่องมาจากเหตุผลส าคัญสองประการ
(Reynolds, 2002)
ประการที่หนึ่ง ในระยะสั้น ปัจจัยเชิงโครงสร้าง เชิงวัฒนธรรม และปัจจัยที่มาจาก
ต่างประเทศ ไม่สามารถถูกแก้ไขได้อย่างทันทีทันใด เพราะการเปลี่ยนวัฒนธรรมทางการเมืองและ
โครงสร้างทางเศรษฐกิจสังคมนั้นต้องใช้ระยะเวลานาน อาจจะมากกว่าหนึ่งช่วงอายุคน ไม่ว่าจะเป็น
วัฒนธรรมอุปถัมภ์ หรือโครงสร้างสังคมที่เหลื่อมล้ า เป็นต้น ส่วนปัจจัยภายนอกจากต่างประเทศก็เป็น
ปัจจัยที่อยู่นอกเหนือการควบคุมของสังคมไทยเพียงล าพัง เช่น การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ของโลก ปัญหาโรคระบาด ปัญหาเศรษฐกิจถดถอยทั่วโลก ปัญหาการก่อการร้ายสากล ความถดถอย
ของประชาธิปไตย ฯลฯ ในขณะที่ปัจจัยที่เป็นสถาบันการเมืองสามารถถูกปฏิรูปแก้ไขได้ภายใต้
ระยะเวลาที่สั้นกว่าและควบคุมได้ง่ายกว่า ซึ่งจะช่วยให้สังคมไทยสามารถรับมือกับปัญหาต่างๆ
ที่ถาโถมเข้ามาและช่วยลดทอนผลกระทบด้านลบที่ความขัดแย้งพื้นฐานในด้านต่างๆ จะส่งผลต่อ
สังคมไทยในระหว่างที่ปัจจัยเชิงโครงสร้าง เชิงวัฒนธรรม และปัจจัยภายนอกยังไม่ได้รับการแก้ไข
สอง แม้แต่ในสังคมที่มีอุปสรรคในด้านโครงสร้างที่เหลื่อมล้ าและวัฒนธรรมที่มีปัญหา
ประสบการณ์จากหลายประเทศทั่วโลกก็ชี้ให้เห็นว่าปัจจัยเหล่านั้นก็สามารถถูกลดทอนบรรเทา
กระทั่งก้าวข้ามไปได้ด้วยการท าหน้าที่ของสถาบันการเมืองที่มีประสิทธิภาพ เหตุผลข้อที่สองนี้สัมพันธ์
กับเหตุผลข้อแรกอย่างใกล้ชิด ในแง่นี้ งานวิจัยคลาสสิคของ Robert Putnam เรื่อง Making
