Page 40 - 23461_Fulltext
P. 40
31
ข้อเสนอแนะของผู้ตรวจแผ่นดินแบ่งเป็นสามรูปแบบตามอ านาจข้างต้น คือ เสนอแนะต่อหน่วยงาน
ของรัฐที่เกี่ยวข้องเพื่อให้มีการปรับปรุงกฎหมาย กฎ ข้อบังคับระเบียบ หรือค าสั่ง หรือขั้นตอนการปฏิบัติงาน
ใดๆ บรรดาที่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนหรือความไม่เป็นธรรมแก่ประชาชน หรือเป็นภาระแก่ประชาชนโดยไม่
จ าเป็นหรือเกินสมควรแก่เหตุนั้น ทั้งนี้ ผู้ตรวจการแผ่นดินไม่อาจเข้าไปสั่งให้เจ้าหน้าที่หรือหน่วยงานของรัฐ
ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงการกระท าของตนได้เองโดยพลการ ผู้ตรวจการแผ่นดินท าได้เพียงเสนอแนะ โดย
ข้อเสนอแนะนั้นต้องยึดหลักเรื่องประสิทธิภาพ ขจัดความเหลื่อมล้ า อ านวยประโยชน์ ให้แก่ประชาชนอย่าง
ทัดเทียมกัน และลดภาระที่เกิดขึ้นกับประชาชนโดยไม่จ าเป็น ข้อเสนอดังกล่าวนั้น แม้ไม่ใช่ค าสั่งที่บังคับได้
โดยตรงเหมือนค าสั่งผู้บังคับบัญชา แต่ก็มีผลบังคับทางอ้อม เนื่องจากหากหน่วยงานของรัฐที่ได้รับ
ข้อเสนอแนะไปแล้วเพิกเฉย หรือล่าช้า ไม่ด าเนินการปรับปรุงให้แล้วเสร็จในเวลาที่ก าหนดโดยไม่มีเหตุอัน
สมควร ให้ถือว่าหัวหน้าหน่วยงานของรัฐนั้นจงใจไม่ปฏิบัติตามกฎหมายอันท าให้เกิดความเสียหายแก่ราชการ
อย่างร้ายแรง และให้ผู้ตรวจการแผ่นดินแจ้งให้ ป.ป.ช. ทราบเพื่อด าเนินการตามหน้าที่และอ านาจโดยเร็ว โดย
130
ให้ถือว่ารายงานของผู้ตรวจการแผ่นดินเป็นส านวนการสอบสวนของ ป.ป.ช.
แต่ถ้าหน่วยงานของรัฐโต้แย้งเหตุไม่อาจปฏิบัติตามได้ กฎหมายให้หน่วยงานต้องร่วมหารือกับ
ผู้ตรวจการแผ่นดิน และหากยังไม่อาจหาทางออกได้ ผู้ตรวจการแผ่นดินอาจแจ้งให้คณะรัฐมนตรีทราบเพื่อ
พิจารณาสั่งการตามที่เห็นสมควรต่อไป
หากความเดือดร้อนนั้น เป็นเรื่องของผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือความไม่เป็นธรรมอันเนื่องมาจากการ
ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายหรือปฏิบัตินอกเหนือหน้าที่และอ านาจตามกฎหมายของหน่วยงานของรัฐ ก็ให้
ด าเนินการภายในเวลาที่ก าหนด หรือมิฉะนั้นให้หารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อหาทางออก แต่ไม่ถือว่าเป็น
การจงใจไม่ปฏิบัติตามกฎหมายอันท าให้เกิดความเสียหายแก่ราชการ
131
ส่วนกรณีความเดือดร้อนหรือความไม่เป็นธรรมอันเนื่องมาจากหน่วยงานของรัฐยังมิได้ปฏิบัติให้
ถูกต้องครบถ้วนตามหมวด 5 หน้าที่ของรัฐ นั้นผู้ตรวจการแผ่นดินรายงานพร้อมข้อเสนอแนะให้คณะรัฐมนตรี
ทราบเพื่อพิจารณาด าเนินการต่อไปโดยเร็ว โดยผู้ตรวจการแผ่นดินจะรายงานให้รัฐสภาและเผยแพร่ให้
132
ประชาชนทราบด้วยก็ได้
หากข้อร้องเรียนนั้นเป็นเรื่องทุจริต ให้ส่ง ป.ป.ช. หรือหากข้อร้องเรียนนั้นเกี่ยวข้องกับการละเมิด
133
สิทธิมนุษยชน ผู้ตรวจการแผ่นดินให้ส่งเรื่องไปยังคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติต่อไป
134
นอกจากนี้ ถ้าผู้ตรวจการแผ่นดินพบว่าบทบัญญัติแห่งกฎหมายใดมีปัญหาเกี่ยวกับความชอบด้วย
รัฐธรรมนูญ ให้เสนอเรื่องพร้อมด้วยความเห็นต่อศาลรัฐธรรมนูญ หรือหาก กฎ ค าสั่ง หรือการกระท าอื่นใด
ของหน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ มีปัญหาเกี่ยวกับความชอบด้วยรัฐธรรมนูญหรือกฎหมาย ให้เสนอ
135
เรื่องพร้อมด้วยความเห็นต่อศาลปกครอง
อย่างไรก็ดี ในกรณีที่ข้อร้องเรียนั้นเป็นเรื่องนโยบายที่คณะรัฐมนตรีก าหนด หากไม่ขัดกับรัฐธรรมนูญ
หรือเป็นเรื่องคดีในศาล หรือค าพิพากษาของศาล หรือเป็นเรื่องที่อยู่ในอ านาจขององค์กรอิสระอื่นแล้ว
136
ผู้ตรวจการแผ่นดินไม่มีอ านาจพิจารณา
130 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560 มาตรา 33.
131 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560 มาตรา 34.
132 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560 มาตรา 35.
133 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560 มาตรา 36 (3).
134 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560 มาตรา 22 วรรคสาม.
135 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 231.
136 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560 มาตรา 37.