Page 31 - 22816_Fulltext
P. 31
8
เหนือน้ำขึ้นมา แต่ส่วนที่ซ่อนอยู่ข้างใต้น้ำที่มองไม่เห็น จำเป็นต้องมีการพิจารณาอย่างลึกซึ้ง
ว่าอะไรที่มารองรับการใช้พฤติกรรมความรุนแรงที่เกิดขึ้น เป็นคำอธิบายที่สร้างความชอบธรรม
ในการใช้ความรุนแรง โดยผู้กระทำไม่รู้สึกว่าการใช้ความรุนแรงเป็นสิ่งผิดปกติ รวมถึงระบบโครงสร้าง
ที่ไม่ได้เน้นไปที่ตัวบุคคลที่เป็นผู้กระทำความรุนแรง แต่โครงสร้างที่ทำให้เกิดผลกระทบความรุนแรง
ต่อมนุษย์ กล่าวได้ว่า ความรุนแรงแบ่งได้เป็น 3 ชั้น หรือ 3 หน้าของความรุนแรง คือ ระดับที่เห็น
ชัดเจน เป็นความรุนแรงทางตรง/กายภาพ ระดับที่เห็นไม่ชัดเจน เป็นความรุนแรงทางโครงสร้างและ
ความรุนแรงทางวัฒนธรรม
สถานการณ์ความขัดแย้งและความรุนแรงในสถานศึกษาเกิดขึ้นในหลายลักษณะและรูปแบบ
มีทั้งการทำร้ายร่างกาย การใช้คำพูดให้เกิดความรู้สึกเจ็บปวดหรือเสียใจ ซึ่งมีทั้งในโลกออนไลน์และ
แบบเผชิญหน้ากันโดยตรง ไม่ว่าจะเป็นประถมศึกษา มัธยมศึกษา อาชีวศึกษา มหาวิทยาลัยมีปรากฏ
ให้เห็นในสื่อต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง ยกตัวอย่าง สถานการณ์ความรุนแรงในการก่อเหตุทะเลาะวิวาท
ของนักเรียนนักศึกษาอาชีวศึกษาบางช่วงสูงถึงปีละ 3 พันครั้ง หรือเหตุการณ์การใช้คำพูดที่ไม่เหมาะสม
ของเยาวชนผ่านทางสื่อออนไลน์มีเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ การรังแกกันมีทั้งการล้อเลียน ไถเงิน
และทำร้ายร่างกาย ทำให้เด็กผู้ถูกรังแกรู้สึกเจ็บปวดต่อร่างกายหรือผลกระทบต่อจิตใจ ตัวอย่างที่ดี
ของการลดปัญหาการรังแกกันของโรงเรียนเกษมพิทยา มีการใช้กระบวนการประชาธิปไตยแบบ
ปรึกษาหารือ (Deliberative Democracy) โดยมีตัวแทนทั้งฝ่ายนักเรียน ครู และผู้ปกครอง ทำให้
ได้แนวทางลดปัญหาการรังแกกัน คือ อบรมเรื่องการสื่อสารเชิงบวกสำหรับครูและผู้ปกครอง ติดป้าย
รณรงค์ตามจุดที่เสียงในโรงเรียน จัดทีมสายสืบอาสาประจำแต่ละชั้นเรียน และจัดสายรหัสรุ่นพี่ รุ่นน้อง
เพื่อช่วยดูและกัน เป็นต้น (นักศึกษาหลักสูตรผู้นำยุคใหม่ในระบอบประชาธิปไตยรุ่นที่ 9 สถาบัน
พระปกเกล้า, 2563)
2.2 เครื่องมือในการพูดคุย: การสานเสวนา (Dialogue) และการไกล่เกลี่ยโดยคนกลาง (Mediation)
การสร้างความสมานฉันท์ ภายหลังจากเกิดเหตุการณ์ความรุนแรงขึ้น จำเป็นต้องมีกระบวนการ
ในการสร้างความสมานฉันท์เพื่อเยียวยาความรู้สึก อารมณ์ ความเจ็บปวดที่เกิดขึ้น ด้วยวิธีการที่เน้น
โครงสร้าง การตั้งกลไกขึ้นมาดำเนินการ รวมถึงการเน้นการสร้างความสัมพันธ์เพื่อนำไปสู่การให้อภัย
ซึ่งกันและกัน สำหรับการเยียวยาผู้สูญเสียสามารถกระทำได้ในหลายวิธี เช่น การขอโทษ การจ่าย
ค่าชดเชย การยอมรับความผิด การแสดงความรับผิดชอบและให้คำมั่นว่าจะไม่กระทำผิดซ้ำอีก เป็นต้น
การสร้างความสมานฉันท์จำเป็นต้องกระทำทั้งในเชิงของโครงสร้างและความสัมพันธ์ ดังที่ Bercovitch
ที่เห็นว่าความยั่งยืนจะเกิดขึ้นได้ ต้องเน้นการจัดการกับปัญหาความรุนแรงด้วยการเน้นแก้ปัญหา
ทั้งโครงสร้างและสถาบัน (Structures and Institution) และการสร้างความสัมพันธ์ (Relationships)
(Bercovitch et al., 2009) กล่าวคือ ด้วยการสร้างหรือจัดตั้งสถาบันขึ้นมา และเน้นการสานสัมพันธ์
หรือสร้างสัมพันธ์อันดีเพื่อลดมุมมองด้านลบต่อกัน
