Page 69 - รายงานฉบับสมบูรณ์

การกระท าผิดกฎหมายเลือกตั้งผ่านการซื้อเสียง หรือจ้างพรรคเล็กลงสมัครเพื่อหนีเกณฑ์คะแนนเสียงขั้นต่ านั้น

ไม่น่าร้ายแรงเท่ากับการกระท าของพรรคนีโอนาซี พรรคคอมมิวนิสต์ในสงครามเย็น หรือพรรคก่อการร้าย

แน่นอนว่าการกระท าผิดเหล่านี้น าไปสู่การเลือกตั้งไม่เสรีเป็นธรรม และอาจจะน าไปสู่การทุจริต

ประพฤติมิชอบ แต่นั่นก็มีบทลงโทษของการกระท านั้นเป็นการเฉพาะไว้แล้ว โดยจ ากัดวงความเสียหาย
มากกว่าการยุบพรรครับผิดชอบร่วมกัน การกระท าเหล่านี้ไม่ใช่การใช้ความรุนแรงล้มล้างการปกครอง

ยิ่งไปกว่านั้น การกระท าเหล่านี้กระท าไปโดยพฤติการณ์ที่ไม่เปิดเผย ไม่ประกาศชัดเจน ยากที่จะชี้ชัด
ลงไปว่า นี่คือพฤติกรรมที่สมาชิกพรรคส่วนใหญ่ยอมรับและถือเอาเป็นการกระท าของตน เป็นอุดมการณ์ของตน

จึงไม่ควรลงโทษรวมหมู่กันทั้งหมดได้

กรณีของพรรคไทยรักษาชาติซับซ้อนกว่า เนื่องจากการกระท าดังกล่าวไม่มีกฎหมายห้ามไว้

เป็นลายลักษณ์อักษร และจนก่อนหน้าพระบรมราชโองการห้ามการเสนอชื่อทูลกระหม่อมหญิงฯ ไม่มีผู้มั่นใจ
ว่าการเสนอชื่อพระบรมวงศานุวงศ์ที่ลาออกจากฐานันดรแล้วเป็นนายกรัฐมนตรีกระท าได้หรือไม่ตาม

รัฐธรรมนูญ แม้แต่ กกต. เองก็รับการเสนอชื่อนั้นก่อนจะถอนไปในภายหลัง การยกหยิบจารีตประเพณี
ทางรัฐธรรมนูญซึ่งไม่เป็นลายลักษณ์อักษรมาประกอบการตีความว่าการกระท าดังกล่าวเป็นความผิดจึงอาจมี

ปัญหาได้ในทางนิติวิธี

แน่นอนว่าการเสนอชื่อพระบรมวงศานุวงศ์เป็นนายกรัฐมนตรีนั้น เป็นอันตรายต่อประชาธิปไตยแน่

แต่อาจไม่ใช่อย่างที่ศาลตีความว่าจะเป็นปฏิปักษ์ต่อสถาบันพระมหากษัตริย์มากเท่ากับเป็นอันตรายต่อระบอบ

การปกครองแบบประชาธิปไตย ซึ่งตั้งอยู่บนพื้นฐานว่าอ านาจและผู้มีอ านาจนั้นไม่น่าไว้ใจ จึงต้องถูก
วิพากษ์วิจารณ์ได้

กรณีพรรคอนาคตใหม่ การกู้เงินนั้น เป็นที่ถกเถียงมาก และนักกฎหมายมหาชนส่วนใหญ่ ยกเว้น
ศาลรัฐธรรมนูญ เห็นตรงกันว่าเมื่อการกู้เงินไม่ได้ถูกระบุห้ามก็ควรจะกู้ได้ การกู้เงินเป็นการครอบง าพรรค

หรือไม่ยังน่าสงสัย และการครอบง าผ่านการท าสัญญากู้เงินที่มีสัญญาลายลักษณ์อักษรชัดเจนนั้นเป็นการ
ล้มล้างการปกครองในระบอบประชาธิปไตยได้หรือไม่

ในทางกลับกัน ความปรารถนาจะสร้างการเมืองใสสะอาดและพรรคการเมืองที่ไม่มีจุดด่างพร้อย
ท าให้พรรคอนาคตใหม่ ซึ่งตีความอ านาจของตนเองว่ากู้เงินได้ และกระท าการนั้น ถูกลงโทษ ในขณะที่

พรรคการเมืองจ านวนมากรอดพ้นการลงโทษไปเนื่องจากหลบเลี่ยงที่จะเปิดเผยการเงินของพรรคตนเองให้โปร่งใส
ดังนั้น การตีความเหตุแห่งกระท าในกรณีนี้จึงกลายเป็นผลร้ายต่อการสร้างการเมืองที่โปร่งใสไปแทน
176

เมื่อการกระท าดังกล่าวไม่น่าจะเป็นการกระท าที่ผิดกฎหมายแล้ว จึงไม่ต้องตีความว่าเป็นการกระท า
ของนิติบุคคลหรือไม่ต่อไปอีก

176 Khemthong Tonsakulrungruang, ‘Anakot Mai: Lawfare and Future Forward’s Legacy’ New Mandala (28 Feb 2020)
<https://www.newmandala.org/anakot-mai-lawfare-and-future-forward-partys-legacy/>; Khemthong Tonsakulrungruang,
‘Thailand’s Obsession with Clean Politics Dismantles its Democracy’ Verfassungsblog (3 Mar 2020)
https://verfassungsblog.de/thailands-obsession-with-clean-politics-dismantles-its-democracy/.

~ 66 ~