Page 71 - รายงานฉบับสมบูรณ์
P. 71
(4) วัตถุประสงค์ของการยุบพรรค
การยุบพรรคการเมืองควรเป็นทางเลือกสุดท้ายเมื่อไม่มีทางออกอื่นที่จะหยุดยั้งพรรคการเมืองนั้น
การยุบพรรคไม่ใช่เรื่องปกติ แต่ตลอดหนึ่งทศวรรษที่ผ่านมา การยุบพรรคเป็นหัวข้อปกติในการเมืองไทย
แม้ยังไม่เกิดคดีความขึ้นจริง แต่การยุบพรรคถูกใช้ยกขึ้นมาขู่พรรคการเมืองตลอดเวลา แสดงให้เห็นการเปลี่ยน
กลไกการยุบพรรค จากกลไกป้องกันประชาธิปไตย (defensive mechanism) ไปเป็นอาวุธ (weaponizing)
รัฐไทยไม่เคยเลือกใช้มาตรการอื่นที่เบากว่ามาใช้ลงโทษพรรคการเมือง ตรงกันข้าม รัฐเลือกใช้การยุบพรรค
ควบคู่ไปกับคดีอาญา แสดงให้เห็นธรรมชาติของการเป็นอาวุธในนิติสงครามที่ก าลังด าเนินไปอยู่
การยุบพรรคการเมืองทั้งหมดที่ผ่านมาน าไปสู่อะไร
ประชาธิปไตยหมายถึงการรักษาสิทธิเสรีภาพ โดยเฉพาะเสรีภาพในการแสดงออกซึ่งความเห็น
อันหลากหลาย ไว้ให้มากที่สุดเท่าที่ขอบเขตของกฎหมายจะอนุญาต แน่นอนว่าเสรีภาพนี้ถูกจ ากัดได้แต่รัฐควร
พยายามรักษาพื้นที่ให้กับการแลกเปลี่ยนถกเถียง จนกว่าอันตรายจากความรุนแรงจะบังคับให้รัฐต้องจ ากัด
เสรีภาพนั้น
พรรคไทยรักไทย และพรรคพลังประชาชน เป็นพรรคการเมืองขนาดใหญ่ที่สุดในสภาขณะนั้น
เป็นตัวแทนของอุดมการณ์การเมืองแบบเสรีนิยมผ่านกลไกเสียงข้างมาก และเศรษฐกิจแบบประชานิยม
ทั้งหมดภายใต้การน าของนายทักษิณ ชินวัตร แน่นอนว่าอุดมการณ์นี้มีทั้งข้อดีและข้อด้อย แต่ก็ควรถกเถียงกัน
ได้ มากกว่าจะยุบพรรคไปเสีย กรณีนี้ยิ่งเห็นชัดในการยุบพรรคอนาคตใหม่ พรรคอนาคตใหม่มีอุดมการณ์
ต่อต้านรัฐประหาร และตั้งค าถามกับสถานะเดิม (status quo) ของชนชั้นน าในสังคมไทย อุดมการณ์นี้
แตกต่างจากอุดมการณ์หลักของรัฐเป็นแน่ แต่ก็ไม่ควรถูกยุบไปเช่นกัน การยุบพรรคการเมืองเหล่านี้ปิดพื้นที่
ในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันอย่างสร้างสรรค์ และพยายามบีบบังคับให้สังคมไทยลดความหลากหลาย
ของความคิดเห็นลง
พรรคการเมืองเดียวซึ่งรอดพ้นจากการยุบพรรคถึงสองครั้งระหว่างปี 2549 ถึง 2553 คือ
พรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งถูกวิจารณ์ว่าเป็นพรรคที่ยึดมั่นอุดมการณ์อนุรักษ์นิยมเท่านั้น และเป็นการรอดพ้นด้วย
เหตุวิธีสบัญญัติ ไม่มีการวินิจฉัยถึงการกระท าที่ถูกกล่าวหา พฤติการณ์นี้ยิ่งท าให้หลายคนเชื่อว่าการยุบพรรค
เป็นไปเพื่อปิดกั้นความหลากหลายทางความคิด ซึ่งเป็นพื้นฐานของประชาธิปไตย มากกว่าจะธ ารงบรรยากาศ
ประชาธิปไตยไว้
เมื่อพิจารณาจากเกณฑ์ทั้งสี่ข้อแล้ว เราจึงสรุปได้ว่า การยุบพรรคการเมืองของไทยนั้น ไม่เป็นไปตาม
หลักประชาธิปไตยป้องกันตนเอง และเป็นผลร้ายต่อประชาธิปไตยมากกว่า
~ 68 ~
