Page 72 - รายงานฉบับสมบูรณ์
P. 72
6.2 ข้อเสนอแนะ
จะเห็นว่ากฎหมายนั้นเป็นเพียงส่วนเดียวของปัญหาการยุบพรรคการเมืองไทยที่เหลือ เช่น
กระบวนการ วัตถุประสงค์นั้น เป็นปัจจัยเรื่องการบังคับใช้กฎหมาย หากจะแก้ปัญหาการยุบพรรคการเมือง
สมควรแบ่งออกเป็นเรื่องของกฎหมายเอง และการใช้บังคับกฎหมาย
(1) การแก้ไขกฎหมายที่เป็นปัญหา
ในส่วนของกฎหมาย ปัญหาหลักคือกฎหมายที่ไม่ชัดเจน ขาดหลักประกัน และกว้างขวางมากเกิน
หากเห็นว่าพรรคการเมืองเป็นส่วนประกอบส าคัญของการสร้างระบอบประชาธิปไตยที่เข้มแข็ง
การยุบพรรคการเมืองควรบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญให้ชัดเจนกว่ามาตรา 49 ในปัจจุบัน โดยพิจารณาจาก
ตัวอย่างมาตรา 22 ของกฎหมายพื้นฐานของเยอรมนี คือ รับรองความส าคัญของพรรคการเมืองไว้ พร้อมกับ
ระบุเหตุในการจ ากัดสิทธิ โดยเฉพาะการยุบพรรคไว้ให้ชัดเจน และไม่ควรให้กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่า
ด้วยพรรคการเมืองบัญญัติเหตุอื่นเพิ่มเติมได้อีก หากจะท าได้ก็เพียงขยายความจากรัฐธรรมนูญเท่านั้น
การกระท าที่จะน าไปสู่การยุบพรรคการเมืองได้นั้นควรพิจารณามาตรฐานของคณะกรรมการเวนิส
และตัวอย่างการยุบพรรคการเมืองที่ผ่านมา จึงควรแยกระหว่างการกระท าอันเป็นการล้มล้างการปกครองใน
ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขออกจากการกระท าผิดกฎหมายเลือกตั้งธรรมดา
การกระท าผิดกฎหมายเลือกตั้งธรรมดา ไม่ว่าจะเป็นการซื้อเสียง การปลอมเอกสาร การปราศรัยให้ร้าย หรือ
การกระท าผิดกฎหมายพรรคการเมือง เรื่องสมาชิกก็ดี เรื่องการครอบง าก็ดี หรือการเงินของพรรคการเมืองก็ดี
ไม่ควรมีโทษถึงขั้นยุบพรรค รัฐควรพิจารณาน ามาตรการลงโทษอย่างอื่นมาใช้ ทั้งลงโทษบุคคลธรรมดา
หากการกระท านั้นไม่ผูกพันพรรค และลงโทษพรรค หากการกระท านั้นผูกพันพรรค ไม่ว่าจะเป็นการระงับ
กิจกรรม การเพิกถอนผู้สมัครจากการเลือกตั้งครั้งนั้น ๆ ชั่วคราว ไม่อนุญาตให้ลงสมัครรับเลือกตั้ง ตลอดจน
งดเงินสนับสนุนพรรคการเมือง
ในส่วนความผิดที่น าไปสู่การยุบพรรคได้นั้น ควรระบุให้ชัดในรัฐธรรมนูญว่าต้องมีอุดมการณ์
ตลอดจนการจัดตั้งองค์กรและกิจกรรม ที่ขัดหรือแย้งกับอุดมการณ์พื้นฐานของรัฐไทย คือ ประชาธิปไตยอันมี
พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข แต่ทั้งนี้ อุดมการณ์ดังกล่าวต้องแสดงออกมาผ่านการกระท า แผนงาน หรือ
ค าปราศรัยที่ชัดแจ้งว่าต้องการเปลี่ยนแปลงอุดมการณ์พื้นฐานด้วยความรุนแรง ไม่ใช่แค่ผ่านชื่อพรรค
กรรมการบางคน หรือการเสนอนโยบายบางอย่างเฉย ๆ
ดังนั้น การกระท าอันอาจเป็นเหตุแห่งการยุบพรรคได้ ควรจะเหลือเพียงแค่ การล้มล้างการปกครอง
ในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และการกระท าการให้ได้มาซึ่งอ านาจ
ในการปกครองประเทศโดยไม่เป็นไปตามวิถีทางแห่งรัฐธรรมนูญ แต่ทั้งนี้ ความเข้าใจว่าการกระท าใดบ้าง
ที่เข้าข่ายสองประการนี้ ต้องไม่ยึดตามบรรทัดฐานเดิมซึ่งกว้างขวางเกินไป หากแต่ต้องตีความโดยเคร่งครัด
~ 69 ~
