Page 50 - รายงานฉบับสมบูรณ์

ที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญนี้ตามมาตรา 68 และในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญมีค าสั่งให้ยุบพรรคการเมืองนั้น

ให้เพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของหัวหน้าพรรคการเมืองและกรรมการบริหารพรรคการเมืองดังกล่าวมีก าหนดเวลา
130
ห้าปีนับแต่วันที่มีค าสั่งให้ยุบพรรคการเมือง

มาตรา 68 ว่าด้วยการใช้สิทธิเพื่อพิทักษ์รัฐธรรมนูญ ย้ าอีกครั้งว่า บุคคลจะใช้สิทธิและเสรีภาพ
ตามรัฐธรรมนูญเพื่อล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

ตามรัฐธรรมนูญนี้ หรือเพื่อให้ได้มาซึ่งอ านาจในการปกครองประเทศโดยวิธีการซึ่งมิได้เป็นไปตามวิถีทาง
ที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญนี้มิได้ หากพบว่าพรรคการเมืองกระท าการดังกล่าว นอกจากจะให้ศาลรัฐธรรมนูญ

สั่งการให้เลิกการกระท าดังกล่าวแล้วยังอาจสั่งยุบพรรคการเมืองดังกล่าวได้ เมื่อยุบพรรคแล้ว ให้เพิกถอนสิทธิ

เลือกตั้งของหัวหน้าพรรคการเมืองและกรรมการบริหารของพรรคการเมืองที่ถูกยุบในขณะที่กระท าความผิด
ตามวรรคหนึ่งเป็นระยะเวลาห้าปีนับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีค าสั่งดังกล่าว
131
จะเห็นว่า ค าวินิจฉัยที่ 3-5/2550 และประกาศคณะปฏิรูปฉบับที่ 27 ถูกน ามาบรรจุไว้ในรัฐธรรมนูญแล้ว

มาตรา 68 มีข้อน่าสังเกตคือใช้ค าว่าศาลอาจจะสั่งยุบพรรคการเมืองก็ได้ แต่ไม่ระบุว่า เหตุใดบ้างที่
อาจจะยุบหรือไม่ยุบ ตกลงศาลรัฐธรรมนูญมีดุลพินิจหรือไม่ที่จะสั่งยุบหรือไม่ยุบพรรค ซึ่งแตกต่างจาก

เมื่อยุบพรรคไปแล้ว ศาลไม่มีดุลพินิจแต่ต้องเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งห้าปี ไม่มียกเว้นแต่อย่างใด แต่เมื่อปรับใช้ก็

132
เป็นที่กระจ่างว่า ศาลรัฐธรรมนูญตีความมาตรา 68 ว่าเป็นบทบัญญัติบังคับ ไม่มีดุลพินิจให้ใช้ได้
มาตรา 237 เป็นหนึ่งในมาตราที่มีปัญหามากของรัฐธรรมนูญ 2550 ครั้งใดก็ตามที่มีวาระการแก้ไข

133
เพิ่มเติมรัฐธรรมนูญขึ้นมาก็จะมีผู้เสนอให้แก้ไข หรือยกเลิกมาตรา 237 ทุกครั้งไป
แต่มาตรา 237 น าไปสู่กฎหมายว่าด้วยพรรคการเมืองฉบับใหม่ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ

ว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2550 มาตรา 94 กรณีการยุบพรรคการเมืองที่กระท าผิดร้ายแรง พรรคการเมือง
ที่กระท าการอย่างหนึ่งอย่างใดต่อไปนี้อาจถูกศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคการเมืองได้
134

(1) กระท าการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
ตามรัฐธรรมนูญ หรือเพื่อให้ได้มาซึ่งอ านาจในการปกครองประเทศโดยวิธีการซึ่งมิได้เป็นไป

ตามวิถีทางที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ หรือกระท าการตามที่รัฐธรรมนูญให้ถือว่าเป็นการกระท า
เพื่อให้ได้มาซึ่งอ านาจโดยวิธีการดังกล่าว

130 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 237.
131 รัฐธรรมนูญ 2550, มาตรา 68.
132 กล้า สมุทวณิช, ขอบเขตอ านาจหน้าที่ศาลรัฐธรรมนูญเพื่อการส่งเสริมการปกครองในระบอบประชาธิปไตยและคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของ
ประชาชน (สถาบันพระปกเกล้า 2558) หน้า 285-287.
133 ดู Khemthong Tonsakulrungruang, ‘Constitutional Amendment in Thailand: Amending in the Spectre of Parliamentary
Dictatorship’ (2019) 14 Journal of Comparative Law 173.
134 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2550 มาตรา 94.

~ 47 ~