Page 17 - 22353_Fulltext
P. 17
จำนวนมาก จึงอาจมีปัญหาเรื่องความสิ้นเปลือง และความล่าช้าไม่ทันต่อเหตุการณ์ ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้
ประชาธิปไตยได้รับการพัฒนาต่อมาจากประชาธิปไตยทางตรงเป็นประชาธิปไตยแบบตัวแทน (วันชัย วัฒน
ศัพท์, 2557 หน้า 109; วิสุทธิ์ โพธิแท่น, 2550 หน้า 3)
จากข้างต้นจะเห็นได้ว่าประชาธิปไตยมีหลายรูปแบบและแต่ละรูปแบบก็ต่างมีจุดเน้นที่แตกต่างกัน
และได้รับการพัฒนาขึ้นมาเพื่อแก้ไขปัญหาที่แตกต่างกันออกไป ดังนั้นประชาธิปไตยแต่ละรูปแบบก็จะมีความ
เหมาะสมกับบางสถานการณ์ แต่เมื่อสถานการณ์เปลี่ยนแปลงไปรูปแบบประชาธิปไตยก็จำเป็นต้องได้รับการ
พัฒนาให้รองรับกับความเปลี่ยนแปลงและปัญหาใหม่ๆที่กำลังเกิดขึ้นด้วย ดังที่ ศ.นพ.วันชัย วัฒนศัพท์ (2557
หน้า 32) ได้ชี้ให้เห็นว่า “ไม่มีประชาธิปไตยใดที่สมบูรณ์แบบและเสร็จสมบูรณ์ ประชาธิปไตยมีความซับซ้อน
และเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ จากเหตุการณ์หรือกระบวนการต่างๆที่เข้าไปกระทบ”
ด้วยสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปประชากรเพิ่มมากขึ้น การปกครองประชาธิปไตยแบบกรีกหรือ
ประชาธิปไตยทางตรงจึงไม่สอดคล้องกับสภาพของสังคมปัจจุบัน ส่งผลให้ประชาธิปไตยแบบตัวแทนได้รับการ
พัฒนาขึ้นมาเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยใช้การเลือกตั้งและสภาเป็นกลไกหลักในการแก้ไขปัญหา ทว่าเมื่อ
ประชาธิปไตยแบบตัวแทนเริ่มใช้กลับปรากฎว่าได้นำมาสู่ปัญหาอื่นๆ อาทิ การได้มาซึ่งผู้แทนที่ไม่เป็นธรรม
เข้ามาสู่ตำแหน่งด้วยทรัพย์สินเงินทองไม่ใช่ความสามารถ (เอนก เหล่าธรรมทัศน์, 2551) ส่งผลให้ปัญหาหลาย
ประการของผู้ที่มีสิทธิเลือกตั้งไม่ได้รับการแก้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวนมากเบื่อหน่าย
ต่อการเลือกตั้งและมองว่าการเมืองเป็นเรื่องไกลตัว ดังจะเห็นได้จากจำนวนของผู้ที่มาใช้สิทธิเลือกตั้งที่ลดลงไป
อย่างต่อเนื่อง (เดวิด แมทธิวส์, 2552) งานของ Robert Putnam เรื่อง Blowing Alone (2000) ได้ชี้ให้เห็น
ไปในทิศทางเดียวกันว่าปัจจุบันชาวอเมริกันไม่ใคร่สนใจการเมืองในการเลือกตั้งมากนัก แตกต่างจากอดีตที่ชาว
อเมริกันสนใจการเลือกตั้งอย่างคึกคักอันเป็นต้นทุนสำคัญต่อการพัฒนาประชาธิปไตยของอเมริกันในเวลา
ต่อมา (ประภาส ปิ่นตบแต่ง, 2560)
ด้วยเหตุนี้ ในเวลาต่อมาจึงเห็นได้ว่ามีความพยายามจากนักวิชาการและผู้ปกครองหลายฝ่ายในการ
คิดค้นแนวทางการพัฒนาประชาธิปไตยขึ้นมา เพื่อลดปัญหาการได้มาซึ่งผู้แทนที่ไม่มีคุณภาพ ปัญหาการทุจริต
ปัญหาการขาดการมีส่วนร่วมของผู้มีสิทธิเลือกตั้งและประชาชนในการปกครองตนเอง ประชาธิปไตยทางตรง
(direct democracy) เป็นอีกรูปแบบหนึ่งที่ถูกนำมาปรับใช้เพื่อเสริมให้การเลือกตั้งและประชาธิปไตยแบบ
ผู้แทนมีคุณภาพและมีประสิทธิภาพมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น มีการเปิดช่องทางเรื่องการเสนอกฎหมายและการ
ถอดถอดนักการเมืองและข้าราชการได้โดยประชาชน รวมไปถึงการทำประชาพิจารณ์ต่อประเด็นนโยบาย
สาธารณะต่างๆ เป็นต้น
ประชาธิปไตยแบบปรึกษาหารือ (deliberative democracy) ก็เป็นประชาธิปไตยอีกรูปแบบหนึ่งที่
ได้รับการกล่าวถึงในแง่ที่จะเข้ามาเสริมการพัฒนาประชาธิปไตย โดยประชาธิปไตยรูปแบบนี้จะต่างออกไปจาก
16