Page 65 - kpi22228
P. 65
57
รัฐบาลผสมของ พล.อ. เกรียงศักดิ์ ชมะนันทนภายใตระบอบประชาธิปไตยครึ่งใบดําเนินไปอยาง
ไมราบรื่นนัก เนื่องจากเปนรัฐบาลเสียงขางนอยและมีพรรคที่หลากหลายจึงสงผลตอเสถียรภาพของรัฐบาล
อยางยิ่ง ในคราววิกฤตการณน้ํามันที่เกิดจากการขึ้นราคาน้ํามันของกลุมประเทศโอเปก (OPEC) สงผลให
รัฐบาลตองประกาศขึ้นราคาน้ํามันถึงสองครั้ง การขึ้นราคาน้ํามันเชื้อเพลิงของรัฐบาล พล.อ. เกรียงศักดิ์สราง
ความไมพอใจใหกับประชาชนและเกิดการประทวงโดยเฉพาะสมาคมประมงและสหภาพแรงงานตาง ๆ โจมตี
เหตุของการปรับขึ้นราคาน้ํามันเชื้อเพลิงวาเพราะน้ํามันเปนกิจการผูกขาดมากเกินไป (สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ
2551, 185) ฝานคานที่นําโดยพรรคกิจสังคมจึงขยายผลทางการเมืองโดยการยื่นญัตติอภิปรายไมไววางใจ
รัฐมนตรีที่มีสวนเกี่ยวของเปนรายบุคคลทั้งสิ้น 4 กระทรวง และมีการลงมติไมไววางใจครั้งแรกนับตั้งแตป
2490 เปนตนมา
วิกฤตการณน้ํามันครั้งนั้นสงผลใหความไมลงรอยของพรรครวมรัฐบาลคอย ๆ เผยใหเห็นรอยแยกมาก
ยิ่งขึ้นเมื่อพรรคสยามประชาธิปไตยที่เกิดจากการรวมตัวกันของ ส.ส. อิสระและพรรคเล็ก 47 คน ไดใชวิกฤต
น้ํามันเปนโอกาสตอรองให พล.อ. เกรียงศักดิ์ปรับคณะรัฐมนตรี 2 ตําแหนง ไดแก ประสิทธิ ณรงคเดช
ส.ส. อุบลราชธานีจากพรรคเสรีธรรม รัฐมนตรีวาการกระทรวงอุตสาหกรรม และเกษม จาติกวณิช รัฐมนตรีที่
รับผิดชอบดูแลเรื่องพลังงาน โดยพรรคสยามประชาธิปไตยมองวาตนมีเสียง ส.ส. มากกวาพรรคเสรีธรรมแต
กลับไดโควตารัฐมนตรีนอยกวา (สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ 2551, 186) ภายหลัง พล.อ. เกรียงศักดิ์ไดปรับ
คณะรัฐมนตรีใหมแตพรรคสยามประชาธิปไตยไมไดเกาอี้รัฐมนตรีเพิ่มจึงสรางความไมพอใจใหแกนนําพรรค
อยางมาก
เมื่อรัฐบาล พล.อ. เกรียงศักดิ์ประกาศขึ้นราคาน้ํามันเชื้อเพลิงในวันที่ 9 กุมภาพันธ 2523 นํามาซึ่ง
การประทวงขึ้นอยางกวางขวางในสังคม การชุมนุมประทวงครั้งใหญถูกจัดขึ้นเมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธที่
ทองสนามหลวงนําโดยนักศึกษา 18 สถาบันรวมกับสหภาพแรงงาน ขณะที่รัฐบาลตองเผชิญกับการรวมกันของ
พรรคฝายคานในการเปดประชุมมติไมไววางใจนายกรัฐมนตรี ซึ่งในครั้งนี้พรรครวมรัฐบาลอยางพรรคสยาม
ประชาธิปไตยมีทาทีรวมมือกับพรรคฝายคาน ดวยแรงกดดันเหลานี้ทําให พล.อ. เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน
ประกาศลาออกกลางที่ประชุมสภาเมื่อวันที่ 29 กุมภาพันธ 2523 จากนั้นสภาฯ มีมติเลือก พล.อ. เปรม
ติณสูลานนท เปนนายกรัฐมนตรีดวยคะแนน 395 เสียง ในจํานวนนี้เปนเสียงจากวุฒิสภา 200 เสียง
ในยุคประชาธิปไตยครึ่งใบของรัฐบาล พล.อ. เปรม ติณสูลานนท เริ่มตนขึ้นเมื่อไดรับพระบรมราช-
โองการโปรดเกลาฯ ในวันที่ 3 มีนาคม 2523 และจัดตั้งรัฐบาลผสม 5 พรรค ไดแก พรรคกิจสังคม
พรรคชาติไทย พรรคประชาธิปตย พรรคสยามประชาธิปไตย และพรรคชาติประชาชน โดยคณะรัฐมนตรีมี 37
คน ประกอบไปดวยพลเรือนเปนสวนใหญ นักการเมืองคนสําคัญ ๆ เชน ถนัด คอมันตร พล.ต. ประมาณ
อดิเรกสาร และบุญชู โรจนเสถียร รับตําแหนงรองนายกรัฐมนตรี บรรหาร ศิลปอาชา รับตําแหนง
รัฐมนตรีวาการกระทรวงเกษตร พล.ต.ชาติชาย ชุณหะวัณ รับตําแหนงรัฐมนตรีอุตสาหกรรม ชวน หลีกภัย
รับตําแหนงรัฐมนตรียุติธรรม พ.ต. จําลอง ศรีเมือง รับตําแหนงเลขาธิการนายกรัฐมนตรี เปนตน แมวารัฐบาล