Page 57 - kpi22228
P. 57
49
เมื่อมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม รัฐบาลจึงเริ่มผอนคลายใหมีการเลือกตั้งโดยเริ่มจากการเลือกตั้งเทศบาล
นครกรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 1 กันยายน 2511 ผลการเลือกตั้งปรากฏวา พล.ร.ต. ชลิต กุลกําธร อดีต
สมาชิกสภาผูแทนราษฎรจังหวัดพระนคร ผูสมัครจากพรรคประชาธิปตยเปนผูชนะเลือกตั้งไดรับตําแหนงผูวา
เทศบาลกรุงเทพฯ ซึ่งในปเดียวกัน ยังไดตราพระราชบัญญัติพรรคการเมืองขึ้นใหม ภายหลังการยกเลิกไปใน
ยุคจอมพลสฤษดิ์ เพื่อใหการเมืองไทยเขาสูระบบพรรคการเมืองและเตรียมพรอมกลไกการเลือกตั้ง
ที่จะมีขึ้นในปถัดมา
ฝายรัฐบาลจัดตั้งพรรคสหประชาไทย โดยมีจอมพลถนอม กิตติขจร เปนหัวหนาพรรค มีนายพจน
สารสิน พล.อ. ประภาส จารุเสถียร และ พล.ต.อ. ประเสริฐ รุจิรวงศ เปนรองหัวหนา ซึ่งมีอดีต ส.ส. และบุคคล
ตาง ๆ แยงชิงกันสมัครสมาชิกพรรคเปนจํานวนมาก สวนพรรคอื่น ๆ ที่ตั้งขึ้นใหม เชน พรรคประชาธิปตย
พรรคประชาชน พรรคแนวรวมเศรษฐกร พรรคแรงงาน เปนตน ผลการเลือกตั้งทั่วไปวันที่ 10 กุมภาพันธ
2512 นั้น พรรคสหประชาไทยได 76 ที่นั่ง พรรคประชาธิปตย 55 ที่นั่ง แนวประชาธิปไตย 7 ที่นั่ง แนวรวม
เศรษฐกร 4 ที่นั่ง พรรคประชาชน 2 ที่นั่ง เสรีประชาธิปไตยและสัมมาชีพไดพรรคละ 1 ที่นั่ง และมี ส.ส.
ที่ไมสังกัดพรรคการเมืองอีก 71 ที่นั่ง (สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ 2551, 107)
พรรคสหประชาไทยและ ส.ส. ไมสังกัดพรรคจํานวนหนึ่งสนับสนุนจอมพล ถนอม กิตติขจร ทําให
จอมพล ถนอมไดรับการแตงตั้งใหดํารงตําแหนงนายกรัฐมนตรี ตอมา ส.ส. ไมสังกัดพรรคก็ไดยายมาสังกัด
พรรคสหประชาไทย ทําใหพรรครัฐบาลมีจํานวน ส.ส. เพิ่มเปน 125 คน
การเลือกตั้งทั่วไป 10 กุมภาพันธ 2512 นับเปนการเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกภายใตระบอบทหาร
โดยมีระยะเวลาหางจากการเลือกตั้งทั่วไปครั้งกอนเมื่อ 15 ธันวาคม 2500 หรือประมาณ 12 ป นับวาเปน
การเลือกตั้งที่มีระยะหางระหวางกันยาวนานที่สุดในประวัติศาสตรการเมืองไทย
รัฐบาลจอมพล ถนอมประสบกับความยุงยากหลายประการในการบริหารประเทศ สาเหตุหนึ่งมาจาก
ปญหาการไมลงรอยกันระหวาง ส.ส. ทั้งในพรรคสหประชาไทยและพรรครวมรัฐบาลที่มีการตอรอง
ผลประโยชนโดยเฉพาะในการพิจารณางบประมาณรายจายประจําปงบประมาณ 2515 ที่ตองการงบพัฒนา
จังหวัดของตนเพิ่มเพื่อแลกกับการยกมือโหวตผานรางงบประมาณของรัฐบาล อีกทั้งกลุม ส.ส. ฝายสังคมนิยม
ที่พยายามมีบทบาทอีกครั้ง นอกจากพรรคเศรษฐกรแลวยังมีการกอตั้งพรรคสังคมประชาธิปไตย โดยมี
พ.อ. สมคิด ศรีสังคม ส.ส. อุดรธานีเปนหัวหนา บุญเย็น วอทอง ส.ส. อุบลราชธานีเปนเลขาธิการพรรค
ซึ่ง ส.ส. กลุมนี้เรียกรองนโยบายใหไทยรับรองสาธารณรัฐประชาชนจีนและผลักดันใหถอนฐานทัพอเมริกาออก
จากประเทศไทย ประการตอมารัฐบาลยังตองเผชิญกับความยุงยากจากพรรคประชาธิปตยที่พยายามผลักดัน
ใหมีการแกไขรัฐธรรมนูญใน 3 ประเด็น คือ แกไขให ส.ส. สามารถเปนรัฐมนตรีได ลดอํานาจ ส.ว. และใหแยก
ขาราชการออกเปนขาราชการประจํากับขาราชการการเมือง
จอมพล ถนอม แกปญหาทางการเมืองเหลานี้ดวยการรัฐประหารยึดอํานาจตัวเองในวันที่ 17
พฤศจิกายน 2514 ในการประกาศเขายึดอํานาจระบุวา จอมพล ถนอม กิตติขจร เปนหัวหนาคณะรัฐประหาร