Page 56 - kpi22228

48

การใชอํานาจหนาที่ในการเรียกคะแนนจากประชาชน การขับเคี่ยวกันของกลุมฝายตาง ๆ ที่ใชวิธีการใสราย

ปายสีทางการเมืองเพื่อแยงชิงคะแนนเสียงในการเลือกตั้ง ไปจนถึงการใชทั้งอํานาจและอิทธิพลทางการเมืองใน
ยุคของจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต เหลานี้ลวนเปนภาพสะทอนของประวัติศาสตรการเลือกตั้งของไทยใน

ยุคแรกเริ่มที่ทําใหเห็นวานักการเมืองยังไมรูจักวิธีการแขงขันดวยกลยุทธการตลาดการเมืองอยางเปนระบบเชน

ในปจจุบัน
อยางไรก็ดี หากไมนับรวมการเลือกตั้งซอม 5 จังหวัดที่ถูกจัดขึ้นในเดือนมีนาคม 2501 การเลือกตั้งที่

เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2500 นับวาเปนการเลือกตั้งทั่วไปครั้งสุดทายกอนที่การเมืองไทยจะตกอยูใน

ระบอบการปกครองแบบเผด็จการอํานาจนิยมอันยาวนานของ จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชตที่รัฐประหารครั้งที่สอง
เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2501 ซึ่งกินระยะเวลาเกือบ 12 ป ประชาชนจึงไดเลือกตั้งอีกครั้งในวันที่ 10 กุมภาพันธ

2512

3.1.3 การเลือกตั้งในยุคเผด็จการทหาร

การเมืองหลัง พ.ศ. 2500 และกติกาตามธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พ.ศ. 2502 ทําให

การเมืองไทยอยูภายใตระบอบที่จอมพล สฤษดิ์ เรียกวาเปน “ระบอบปฏิวัติ” มีลักษณะเปนการเมืองแบบ
เผด็จการเบ็ดเสร็จ กลาวคือเปนระบอบการปกครองที่ฝายนิติบัญญัติมาจากการแตงตั้งทั้งหมด เรียกวา

“สภารางรัฐธรรมนูญ” ที่ทําหนาที่รางรัฐธรรมนูญและทําหนาที่สภานิติบัญญัติไปดวย แมวาสภานี้จะมีหนาที่

รางรัฐธรรมนูญฉบับใหมแตจอมพลสฤษดิ์ไดสําทับไววา “ไมตองรางใหเสร็จเร็วนัก” (สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ
2551, 94) ดังจะเห็นไดจากการเรียกประชุมเพื่อรางรัฐธรรมนูญฉบับใหมครั้งแรกเมื่อ 30 มีนาคม 2504

เปนเวลา 2 ป ตอมา

นอกจากนี้ในระบอบปฏิวัติของจอมพล สฤษดิ์ ยังไดยกเลิกการเลือกตั้งในทุกระดับ โดยในระดับ
ทองถิ่นใหอํานาจผูวาราชการจังหวัดแตงตั้งผูบริหารเทศบาลและสุขาภิบาลทั้งหมด รัฐบาลยังออกกฎหมาย

ลมเลิกระบบเดิมคณะสงฆ แลวใชระบบมหาเถรสมาคมที่มีสังฆราชเปนประธาน สะทอนใหเห็นการรวมศูนย

อํานาจเขาสูศูนยกลาง
เมื่อจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชตเสียชีวิตในวันที่ 8 ธันวาคม 2506 จอมพล ถนอม กิตติขจร เขารับ

ตําแหนงนายกรัฐมนตรีคนใหมพรอมสัญญาวาจะเรงรางรัฐธรรมนูญใหแลวเสร็จและผอนคลายบรรยากาศทาง

การเมืองดวยการปลอยนักโทษการเมืองสมัยจอมพลสฤษดิ์ออกจากคุกทั้งหมด แตรัฐบาลยังคงถูกวิจารณวา
เปนรางรัฐธรรมนูญชาที่สุดในโลก

ในที่สุดสภารางรัฐธรรมนูญไดรางแลวเสร็จและผานวาระสามในวันที่ 10 กุมภาพันธ 2511 แตรัฐบาล

ชะลอการประกาศใช จนพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิพลอดุลยเดชทรงมีพระราชดํารัสในโอกาสทรงดนตรี
ที่มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตรในเดือนมีนาคม 2511 วา “ถาสงขึ้นมาเมื่อใดก็จะลงนามทันที” (สุธาชัย

ยิ้มประเสริฐ 2551, 106) ทายที่สุดรัฐบาลจอมพลถนอมจึงตัดสินใจถวายใหกษัตริยลงพระปรมาภิไธยและ

ประกาศใชเมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2511 รวมใชเวลารางและกระบวนการตาง ๆ 9 ป 4 เดือน