Page 53 - kpi22228

45

ภาพที่ 3.4 : การปราศรัยหาเสียงของพรรคประชาธิปตย พ.ศ. 2489
ที่มา : หอภาพยนตร

อยางไรก็ดี การเมืองในระบบพรรคของไทยในยุคแรกมิไดใหกําเนิดวิธีการหาเสียงรูปแบบใหมเทานั้น
แตยังเปนจุดเริ่มตนของการใสรายปายสีทางการเมืองมากที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตรการเมืองไทยอีกดวย

เนื่องจากบริบททางการเมืองในชวงเวลานั้นคือการตอสูระหวางฝายคณะราษฎรกับฝายนิยมเจาที่มี

ความพยายามในการตอตานคณะราษฎรและฟนฟูอิทธิพลของกลุมอํานาจเกา ประกอบกับ “กรณีสวรรคตของ
พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวอานันทมหิดล” ในเชาวันที่ 9 มิถุนายน 2489 ที่เต็มไปดวยความคลุมเครือ

เมื่อรัฐบาลนายปรีดีไมสามารถนําความกระจางมาสูสังคมไดจึงเปนประเด็นที่พรรคประชาธิปตยหยิบฉวยไป

โจมตีฝายปรีดี ในขณะที่ฝายรัฐบาลโดยกระทรวงมหาดไทยออกคําสั่งชี้แจงมิใหราษฎรหลงเชื่อความพยายาม
ใสรายปายสีนายปรีดีวาอยูเบื้องหลังกรณีสวรรคตของพรรคประชาธิปตย แตฝายพรรคประชาธิปตยเรียกคําสั่ง

ฉบับนี้ของฝายรัฐบาลวาเปน “คําสั่งโบดํา” ซึ่งโจมตีวา “...เปนคําสั่งที่บังคับใหประชาชนเลือกผูสมัคร

ฝายรัฐบาล...”
นอกจากนี้ฝายรัฐบาลยังเผชิญกับขอกังขาจากสังคม ในกรณีที่นายไถง สุวรรณทัต ผูสมัครจาก

พรรคประชาธิปตย เขตธนบุรี ไดรับบาดเจ็บสาหัสจากการปาระเบิดขณะหาเสียงเลือกตั้งจนขาขาด ซึ่งเกิดขึ้น

กอนการเลือกตั้งเพียงวันเดียว (สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ 2551, 59-62) แมวาไมมีขอบงชี้ชัดเจนวาเปนเรื่อง
ที่กระทําโดยมีแรงจูงใจทางการเมืองหรือไม แตไดสะทอนใหเห็นถึงบรรยากาศความเอาจริงเอาจังในการมุงสู

ชัยชนะและความสําคัญชี้ขาดของการเลือกตั้งในเวลานั้น

ตอมา รัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงครามเสนอรางพระราชบัญญัติพรรคการเมืองตอรัฐสภาในวันที่ 26
กันยายน 2498 และผานการรับรองเปนกฎหมายพรรคการเมืองฉบับแรกของไทย ทั้งนี้ กฎหมายพรรค

การเมืองเกิดขึ้นมาเพื่อรับรองสถานะพรรคการเมืองตาง ๆ ที่เริ่มเกิดขึ้นอยางตอเนื่องในหวงเวลาดังกลาว

และเพื่อรองรับการเลือกตั้งทั่วไปที่กําลังจะเกิดขึ้นในวันที่ 26 กุมภาพันธ 2500
มีการจัดตั้งพรรคการเมืองภายใตพระราชบัญญัติพรรคการเมืองนี้ ถึง 60 พรรค รวมถึงพรรค

เสรีมนังคศิลาของจอมพล ป. พิบูลสงครามที่จัดตั้งขึ้นมาเพื่อสูกับพรรคประชาธิปตยของนายควง อภัยวงศ

นอกจากนี้ยังมีพรรคการเมืองอื่น ๆ เชน พรรคเศรษฐกร ที่เปนพรรคแนวสังคมนิยม, พรรคเสรีประชาธิปไตย,
พรรคธรรมาธิปตย และพรรคขบวนการไฮดปารค เปนตน

การเลือกตั้งวันที่ 26 กุมภาพันธ 2500 เปนการตอสูกันระหวางพรรคเสรีมนังคศิลากับพรรค

ประชาธิปตยในการชวงชิงคะแนนเสียงเพื่อยึดครองที่นั่งในสภาใหไดมากที่สุด แตพรรคการเมืองที่มีบทบาททาง
การเมืองที่โดดเดนในสมัยนั้นอีกพรรคหนึ่งคือพรรคขบวนการไฮดปารค ที่มีนายเพทาย โชตินุชิต เปนหัวหนา

พรรคและมีนายชวน รัตนวราหะ เปนเลขาธิการพรรค พรรคนี้กอตั้งขึ้นในหวงเวลาการเมืองสามเสาที่แขงขัน

แยงชิงอํานาจกันอยางดุเดือดระหวางกลุมกอนทางการเมืองสามฝาย ไดแก กลุมจอมพล ป. พิบูลสงคราม
กลุมสี่เสาเทเวศร นําโดยพลเอกสฤษดิ์ ธนะรัชต และกลุมซอยราชครู นําโดย พล.ต.อ. เผา ศรียานนท ซึ่งใน

ทามกลางบรรยากาศของการชวงชิงอํานาจกันนั้นจอมพล ป. พิบูลสงครามที่เพิ่งกลับมาจากการเดินทาง