Page 165 - kpi22228
P. 165
157
5.2 พัฒนาการการตลาดการเมืองไทย
รายงานวิจัยนี้ไดชี้ใหเห็นถึงพัฒนาการการตลาดการเมืองนับแตยุคเริ่มมีการพรรคการเมืองกอนมี
พระราชบัญญัติพรรคการเมือง 2498 นักการเมืองที่มีความสนใจในประเด็นคลายคลึงกันก็ไดเขารวมกันเปน
พรรคการเมือง ในยุคแรกนี้มีการประกาศตัวในการสนับสนุนฝกฝายทางการเมืองชัดเจน จนกระทั่ง
มีพระราชบัญญัติพรรคการเมือง พ.ศ. 2498 ซึ่งมีความตื่นตัวทางการเมือง ดังมีการตั้งพรรคการเมืองถึง 60
พรรค แตพรรคการเมืองไมถูกกํากับดวยกฎหมายมาก ทําใหมีการทุจริตโดยการแจกสิ่งของ เงิน หรือการใหคํา
สัญญาทางการเมือง การใชอํานาจหรืออิทธิพลฝายรัฐบาลในการโกงการเลือกตั้ง เพื่อเอาชนะการเลือกตั้ง
แตการแขงขันทางอํานาจระหวางพรรคการเมืองและผูนําการเมืองที่อยูนอกภาคราชการก็ถูกจํากัด
บทบาทผานการรัฐประหารและประวิงเวลาใชรัฐธรรมนูญทั้งฉบับชั่วคราวและฉบับถาวร เพื่อดึงเวลาคืนสูการ
เลือกตั้ง ในชวงที่เปนเผด็จการ แตก็มีการเลือกตั้งในยุคเผด็จการทหารเพียงครั้งเดียวกอนการใชธรรมนูญ
การปกครอง 2502 และ รางรัฐธรรมนูญจนถึงประกาศใชใน พ.ศ. 2511 ในชวงเวลาดังกลาวมีการตรา
พระราชบัญญัติพรรคการเมืองใหม จึงมีการตั้งพรรคการเมืองเกิด รวมทั้งจอมพลถนอม กิตติขจรที่เปนหัวหนา
พรรคสหประชาไทย ซึ่งมีความไดเปรียบในแงตัวบุคคลที่กุมอํานาจ พรรคสหประชาไทยจึงมีผูแยงชิงกันสมัคร
ในนามพรรค มีการแขงขันระหวางพรรคการเมืองในระดับหนึ่งแตไมปรากฏรูปแบบการแขงขันทางการเมืองใน
รูปแบบใหม แตพรรคสหประชาไทยก็ไมสามารถตั้งรัฐบาลพรรคเดียวได ตองอาศัยคะแนนเสียงสนับสนุนจาก
ส.ส. ไมสังกัดพรรค ซึ่งในเวลาตอมายายมาสังกัดพรรคสหประชาไทย เทากับวารัฐบาลจอมพลถนอมมีอํานาจ
รัฐบาลแตขาดอํานาจในการควบคุม จนประสบปญหาและตองรัฐประหารตัวเองในที่สุด
ภายหลังเหตุการณ 14 ตุลาคม 2516 ซึ่งเปนโอกาสในการออกแบบระบอบการเมืองใหมก็ไดแกปญหา
พรรคการเมืองและการยายพรรคของ ส.ส. โดยกําหนดให ส.ส. ตองสังกัดพรรคการเมือง แตก็ประสบปญหา
การขาดเสถียรภาพทางการเมือง แตพรรคการเมืองในเวลานั้นมีจุดยืนทางอุดมการณ
ทางการเมืองอยางชัดเจน และเริ่มมีนโยบายพรรคการเมืองที่เปนจุดขาย แตไมอาจประเมินผลของนโยบายวา
ประสบผลสําเร็จ
ในยุคประชาธิปไตยครึ่งใบ มีทั้งการใชความรุนแรงทางการเมืองขจัดคูแขงและการแขงขันโดยใชเงิน
ซื้อเสียง และแทบจะเปนปจจัยชี้ขาด
เมื่อผานพนยุคประชาธิปไตยครึ่งใบ การแขงขันทางการเมืองในการเลือกตั้งกลายมาเปนพื้นที่ยิ่งยวด
ของการแขงขันที่ทําใหคนนอกภาคราชการสามารถเขาไปเปนผูกําหนดนโยบายได พรรคชาติไทยภายใต
พลเอก ชาติชาย สามารถสรางนโยบายเปลี่ยนสนามรบเปนสนามการคาได รัฐบาลผสมจากหลายพรรค
สามารถสรางสมดุลไดโดยผานการเจรจาผานมุงตาง ๆ และหมุนเวียนกันเขาสูตําแหนงรัฐมนตรี ทําใหสามารถ
สรางเสถียรภาพทางการเมืองในระดับหนึ่ง แตยังไมสามารถคัดคานกับกองทัพได