Page 39 - 21211_fulltext
P. 39
การประหยัดจากขนาดในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
และวิเคราะห์ศักยภาพการควบรวมท้องถิ่นขนาดเล็ก
ความเห็นของประชาชน ผู้บริหารและผู้ทรงคุณวุฒิในพื้นที่ซึ่งเข้าใจบริบทของพื้นที่ดี
กว่า “คนนอก”)
คณะวิจัยมีความเห็นว่า ข้อเสนอการควบรวมท้องถิ่นขนาดเล็กถึงแม้ว่ามีเหตุผล
สนับสนุนเชิงทฤษฎีเศรษฐศาสตร์ แต่หากระบุเกณฑ์แบบตายตัว (ประชากรต้องเกิน
8
กว่า 7 พันคน) อาจจะไม่เหมาะสม ไม่เป็นที่ยอมรับของประชาชน การปฏิรูปองค์กร
ปกครองท้องถิ่นนั้นมีความแตกต่างจากการปฏิรูปราชการส่วนกลาง เพราะ เทศบาล
และ อบต. ทำงานใกล้ชิดกับประชาชน ความรู้สึก “มีส่วนร่วมหรือความเป็นเจ้าของ”
มาตรการควบรวมจึงควรพิจารณาอย่างรอบคอบ คำนึงถึงผลด้านจิตวิทยาของพลเมือง
9
ทั้งนี้อาจจะมีการแบ่งขนาดขององค์การปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ตามลักษณะ
ภูมิศาสตร์อื่น การกำหนดขนาดที่เหมาะสม (Optimal Size) ของเทศบาล / อบต. เป็น
ประเด็นที่ละเอียดอ่อน จำเป็นต้องพิจารณาสภาพทางภูมิศาสตร์และบริบทของสังคม
เมือง/ชนบท 10
ในโครงการวิจัยนี้ คณะวิจัยได้ใช้ความพยายามในการรวบรวมข้อมูลเชิงประจักษ์
จากส่วนราชการหลายแหล่ง กล่าวคือ (ก) ข้อมูลพื้นฐานของเทศบาล และ อบต.
(ข) ข้อมูลด้านการคลังและงบประมาณ (ค) ข้อมูลบุคลากรท้องถิ่น (ง) ผลการประเมินผล
การทำงาน (local performance assessment: LPA) ซึ่งสะท้อนคุณภาพของการจัด
บริการสาธารณะ เหล่านี้ล้วนเป็นข้อมูลขนาดใหญ่ (big data) หมายถึง สะท้อน
“ประชากร” ไม่ใช่ตัวเลขที่มาจาก “การสุ่มตัวอย่าง” ครอบคลุมเทศบาล และ อบต.
ทั่วประเทศ จำนวน 7,775 แห่งในปี พ.ศ. 2559 คณะวิจัยใช้ข้อมูลขนาดใหญ่
มาวิเคราะห์และสังเคราะห์เพื่อเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรต่าง ๆ ทดสอบ
ข้อสันนิษฐานการประหยัดจากขนาด การเปรียบเทียบทางสถิติ (ระหว่างภูมิภาค หรือ
เปรียบเทียบขนาดเล็ก-กลาง-ใหญ่) โดยจำแนกเป็นหัวข้อต่อไปนี้
8 หากยึดเกณฑ์แบบตายตัว หมายถึง เทศบาล และ อบต. รวมกัน 4,713 แห่ง จะต้องเข้า
กระบวนการควบรวม และอาจจะขัดแย้งกับหลักการรัฐธรรมนูญที่ระบุให้คำนึงถึง เจตนารมณ์ของ
ประชาชน
9 ภิรมย์พร ไชยยนต์. (2557). “การกระจายอำนาจการปกครองท้องถิ่น: ศึกษากรณีการปกครอง
ตนเองตามเจตนารมณ์ของประชาชนในระดับจังหวัด”.
10 สรณะ เทพเนาว์. (9–15 กันยายน 2559). ยุทธศาสตร์การปฏิรูปท้องถิ่นโดยการควบรวม.
สยามรัฐ สัปดาห์วิจารณ์. น. 66 (กลาง).
สถาบันพระปกเกล้า
