Page 94 - kpi21190
P. 94
94
กรุงรัตนโกสินทร์ประสบความสำเร็จในเรื่องความมั่นคงในการควบคุมไม่ให้เกิด
การกบฏที่พร่ำเพรื่อแบบครั้งกรุงศรีอยุธยากับทั้งสามารถแก้ไขวิกฤตใหญ่ ๆ 3 ครั้ง
คือ สงคราม 9 ทัพ มหาอำนาจตะวันตกล่าเมืองขึ้น และพรรคคอมมูนิสต์ไทย
จับอาวุธสู้อำนาจรัฐโดยมีนักศึกษาปัญญาชนเข้าร่วม
แต่ในสังคมปัจจุบันซึ่งกลายเป็นสังคมซับซ้อนและมีปัญหายากๆ แก้ไขไม่ได้ด้วย
อำนาจรัฐรวมศูนย์ ปัญหาต่าง ๆ จึงสะสมเพิ่มขึ้นจนถึงสภาวะวิกฤต เช่น ปัญหาความยากจน
การอนุรักษ์และใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างเป็นธรรมและยั่งยืน ความเหลื่อมล้ำที่เพิ่มมากขึ้น
ความขัดแย้งทางการเมือง การพัฒนาประชาธิปไตยที่มีคุณภาพ ทำให้เกิดสภาพความไม่ลงตัว
ของบ้านเมือง ปัญหาต่างๆ เหล่านี้แสดงให้เห็นว่าปัญหาความมั่นคงที่รัฐไทยเผชิญในปัจจุบัน
ได้เปลี่ยนไปจากสมัยเดิมแล้ว และอำนาจรัฐรวมศูนย์ ไม่มีสมรรถนะในการเผชิญกับปัญหา
ความมั่นคงสมัยใหม่
โครงสร้างทั้ง 5 คือ โครงสร้างวิธีคิด โครงสร้างจิตสำนึก โครงสร้างทางสังคม
โครงสร้างทางเศรษฐกิจ และโครงสร้างอำนาจรัฐ ต่างอิทธิพลถึงกันและกัน และถักทอกันเป็น
โครงสร้างที่หนาแน่น ที่กำหนดความเป็นไปในสังคม สังคมมีความเป็นธรรมหรือ
ไม่เป็นธรรมมากน้อยแค่ไหนก็ต้องดูที่โครงสร้างทั้ง 5 แต่บัดนี้เมื่อสังคมไทยมีความเหลื่อมล้ำ
อย่างสุดๆ ก็ต้องพิจารณาว่าโครงสร้างทั้ง 5 จะปรับตัวอย่างไร โดยเฉพาะทำอย่างไรโครงสร้าง
อำนาจรัฐจะมีสมรรถนะที่ทำให้อีก 4 โครงสร้าง ปรับตัวเพื่อความเป็นธรรม และรวมกันแล้ว
เป็นสัมพันธภาพใหม่ที่สร้างความเป็นธรรมลดความเหลื่อมล้ำ
3. อำนาจรัฐรวมศูนย์กับผลเสีย 6 ประการ
อำนาจรัฐ รวมศูนย์มีผลเสียอย่างน้อย 6 ประการคือ
(1) ทำให้ชุมชนท้องถิ่นอ่อนแอ ชุมชนท้องถิ่นเป็นฐานของประเทศ เมื่อฐานของ
ประเทศอ่อนแอประเทศย่อมไม่มั่นคง
(2) เกิดความขัดแย้งระหว่างวัฒนธรรมท้องถิ่นกับอำนาจส่วนกลาง วัฒนธรรมท้องถิ่น
มีความหลากหลายเป็นธรรมชาติ เป็นอัตลักษณ์และความภูมิใจของท้องถิ่น
Keynote Speaker (3) ระบบรัฐไม่มีสมรรถนะ เพราะอำนาจรวมศูนย์ทำให้ห่างไกลและไม่เข้าใจปัญหาของ
แต่ละแห่งๆ แต่อำนาจส่วนกลางพยายามทำให้เหมือนกันจึงเกิดความขัดแย้ง
ความขัดแย้งมีอาการต่าง ๆ อาการอย่างหนึ่งคือความรุนแรงที่จังหวัดชายแดนใต้
พื้นที่ ประกอบกับการมีอำนาจก็ใช้อำนาจมากกว่าปัญญา ทำให้ระบบรัฐมีสมรรถนะ
ในการแก้ปัญหา และพัฒนาต่ำ จนมีบางคนใช้คำว่า “รัฐล้มเหลว” แต่รัฐจะล้มเหลว
ไม่ได้ เพราะจะทำให้เกิดมิคสัญญีกลียุค
