Page 67 - kpi20889

บทที่ 3 การดําเนินงานของโรงเรียนคริสตในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว 56

คาเลาเรียนที่แพงมากนี้ ผสมโรงกับบริบทเศรษฐกิจที่ตกต่ําในระดับโลกและลามเขามาถึงสยาม จนได

เปนชนวนแหงความกดดันที่ระเบิดออกมาเมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2475 (ค.ศ. 1932) อันเปนชวงหลังการ
เปลี่ยนแปลงการปกครองไดไมนาน นักเรียนโรงเรียนอัสสัมชัญและโรงเรียนเซนตคาเบรียลนัดหยุดเรียน

ประทวง และวันที่ 10 กันยายน ไดไปชุมนุมที่หนาบานเจาพระยาธรรมศักดิ์มนตรี อดีตเสนาบดีกระทรวงธรรม

การชวงกอนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง เพื่อเสนอขอเรียกรอง 3 ขอ อันไดแก (1) ใหลดคาเลาเรียน จาก
เดือนละ 7 บาท ลงเหลือ 4 บาท (2) ใหหยุดเรียนวันพิธีของพุทธศาสนา และ (3) ใหรับนักเรียนที่ถูกไลออก

กลับเขาเรียนอีกครั้ง

ทางโรงเรียนไดชี้แจงวา (1) ไมสามารถลดคาเลาเรียนได เนื่องจากมีเด็กกําพราและอนาถาที่โรงเรียน
ตองเลี้ยงดูหลายรอยคน คาเลาเรียนจึงเหมือนการชวยเหลือกัน และหากใครมีปญหาทางการเงิน โรงเรียนก็จะ

ลดใหอยูแลว (2) โรงเรียนใหหยุดเรียนในวันอาทิตยตลอดมา หากใหโรงเรียนหยุดในวันสําคัญทางศาสนาก็

ยุงยาก เพราะนักเรียนนับถือศาสนาแตกตางกัน หากผูใดจะลาหยุดไปประกอบศาสนกิจของตน โรงเรียนก็มิ
เคยขัดขวางแตอยางใด และ (3) การรับนักเรียนที่ถูกไลออกกลับมาเรียนใหมทําใหเสียระเบียบการปกครอง

ดังนั้น โรงเรียนไมยอมรับขอเรียกรองสักขอ แมการประทวงจะไมเปนผล แตผลจากการประทวงก็ทําใหตองปด

40
โรงเรียนนานถึง 1 เดือน และกลับมาเรียนใหมในวันที่ 11 ตุลาคม39

3.2.5 การเปดรับสมัครนักเรียน

โรงเรียนคริสตก็ไมตางอะไรกับระบบโรงเรียนโดยทั่วไป ที่จะตองตอบสนองความตองการของชุมชน

ที่ใดมีวัด ก็จะมีชุมชนใกลวัด เด็ก ๆ ที่อาศัยอยูในชุมชนใกลวัดก็จําเปนที่จะตองไดรับการศึกษาเลาเรียน ทั้งนี้

41
รวมไปถึงพระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. 2464 40 ที่ประเดิมระบบการศึกษาภาคบังคับ ผูปกครองที่เปน
คาทอลิกก็นิยมสงบุตรหลานเขาเรียนในโรงเรียนที่จะสอนศาสนธรรม ดังนั้นโรงเรียนของคณะที่กอตั้งขึ้น

ในชวงนี้ก็ตั้งขึ้นตามประสงคของพระสังฆราชหรือบาทหลวงเจาอาวาส ดังเชนโรงเรียนอัสสัมชัญคอนแวนต ก็

จะตั้งอยูในบริเวณวัดอัสสัมชัญเพื่อใหเด็ก ๆ ในชุมชนใกลวัดอัสสัมชัญ ไดเขามารับการศึกษา โรงเรียนซางตาค
รูสคอนแวนทก็ตั้งอยูใกล ๆ กับวัดซางตาครูส (วัดกุฎีจีน) เพื่อใหชาวบานบริเวณใกลวัดไดรับความสะดวกใน

การสงบุตรหลานเขาเรียนในโรงเรียน และคงจะเปนเหตุผลเดียวกันที่โรงเรียนเซนตฟรังซีสซาเวียรคอนแวนต

ก็ไดกอตั้งขึ้นใกลวัดนักบุญฟรังซิสเซเวียร(วัดญวนสามเสน) เพื่ออํานวยประโยชนแกชาวบานยานวัดญวนสาม
เสนที่จะสงบุตรหลานเขาเรียน

โรงเรียนของคณะภคินีเซนตปอล เดอ ชารตร คงไมตางจากโรงเรียนคริสตอื่น นักเรียนในสมัยแรกเริ่ม

มีจํานวนนอย และสวนใหญจะเปนบุตรหลานของชาวตางชาติที่เขามาทํางานในกรุงเทพฯ มีทั้งนักเรียนประจํา
และไป-กลับ ไมมีเครื่องแบบนักเรียน แตหลังจากรัฐบาลประกาศใชพระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. 2464

40 โรงเรียนอัสสัมชัญ, ศตวรรษอัสสัมชัญ อนุสรณครบรอบ 100 ป (กรุงเทพฯ: ประชาชน, 2528), 8-9.
41 "พระราชบัญญัติประถมศึกษา พระพุทธศักราช 2464," ราชกิจจานุเบกษา 38 (23 กันยายน 2464): 246-289.