Page 108 - kpi20764

ปัญห�ก�รปรับปรุงกฎหม�ยที่มีผลใช้บังคับอยู่ต�มแนวท�งปฏิรูปประเทศไทยต�มรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ด้�นกฎหม�ยและกระบวนก�รยุติธรรม: ก�รเสริมประสิทธิภ�พ
ด้�นก�รคุ้มครองของผู้ให้ข้อมูล (Whistleblower) ที่เกี่ยวข้องกับก�รทุจริต ก�รกระทำ�ที่ไม่ชอบด้วยกฎหม�ย และก�รใช้อำ�น�จไม่ถูกต้องซึ่งกระทบต่อประโยชน์ส�ธ�รณะ 107

สิทธิของพยานที่จะได้รับความคุ้มครองและปฏิบัติที่เหมาะสม
จากรัฐ และสิทธิที่จะได้รับค่าตอบแทนที่จำาเป็นและสมควรจากรัฐ

มีกฎหมายบัญญัติรับรองครั้งแรกตามรัฐธรรมนูญแห่ง ราชอาณาจักร
64
ไทย พุทธศักราช 2540 และต่อมาก็ได้บัญญัติรับรองไว้ในรัฐธรรมนูญ
65
แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ด้วยเช่นกัน อย่างไรก็ดี
ไม่ปรากฏว่ารัฐธรรมนูญไทย พุทธศักราช 2560 จะได้รับรองสิทธิของ
พยานเอาไว้ ในส่วนของมาตรการคุ้มครองเจ้าหน้าที่ของรัฐที่เป็นพยาน

โดยเฉพาะมีการกำาหนดขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2542
โดยคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบตามที่สำานักงานคณะกรรมการข้าราชการ
พลเรือน (ก.พ.) เสนอ ซึ่งได้กำาหนดมาตรการให้ความคุ้มครองข้าราชการ

ผู้ให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อทางราชการ โดยห้ามผู้บังคับบัญชา
กลั่นแกล้งข้าราชการผู้ให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อทางราชการ ผู้บังคับ

บัญชาต้องให้ความคุ้มครองไม่ให้ถูกกล้นแกล้งหรือข่มขู่ อย่างไรก็ตาม
มาตรการดังกล่าวเป็นการให้ความคุ้มครองเฉพาะข้าราชการพลเรือน
เท่านั้น ไม่รวมถึงพนักงานรัฐวิสาหกิจ บุคคลที่ทำางานในหน่วยงาน

ของรัฐและเจ้าหน้าที่ของรัฐในองค์กรอิสระ ซึ่งมาตรการคุ้มครองดังกล่าว
ขาดความชัดเจนในทางปฏิบัติและไม่มีมาตรการลงโทษผู้บังคับบัญชา

ที่ฝ่าฝืนแต่อย่างใด และใช้คุ้มครองพยานในการดำาเนินคดีวินัยเท่านั้น
66

64 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มาตรา 244 “บุคคลซึ่งเป็น
พยานในคดีอาญามีสิทธิได้รับความคุ้มครอง การปฏิบัติที่เหมาะสม และค่าตอบแทน
ที่จำาเป็นและสมควรจากรัฐ ทั้งนี้ตามที่กฎหมายบัญญัติ”
65 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 “มาตรา 40 (5) ผู้เสียหาย
ผู้ต้องหา จำาเลย และพยาน ในคดีอาญา มีสิทธิได้รับความคุ้มครองและความช่วยเหลือ
ที่จำาเป็นและเหมาะสมจากรัฐ ส่วนค่าตอบแทน ค่าทดแทน และค่าใช้จ่ายที่จำาเป็น
ให้เป็นไปตามที่กฎหมายบัญญัติ”

inside_WhistleBlower_c1(cs5).indd 107 13/2/2562 16:41:42