Page 101 - kpi20680
P. 101
77
- คณะกรรมการภาคประชาชนในกระบวนการการพัฒนาโครงการก่อนการด าเนินงาน
ระหว่างการด าเนินงาน และการประเมินผลโครงการหลังสิ้นสุดโครงการ
- เครือข่ายเฝ้าระวังผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้นจากการด าเนินงาน หากเกิดผลกระทบ จะท า
หน้าที่ในการแจ้งข้อมูลข่าวสารและให้มีผลโดยทันทีในการด าเนินการแก้ไขปัญหา
- การจัดให้มีการประชุมท าความเข้าใจ การติดตามความก้าวหน้า การประชุมวาระเร่งด่วน
เพื่อแก้ไขปัญหาวิกฤต
(5) กระบวนการร่วมรับประโยชน์อย่างยุติธรรม
ประชาชนพึงได้รับประโยชน์จากการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมด้วยความ
เป็นธรรมและอย่างยุติธรรม สามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อม เพื่อการด าเนินชีวิตได้อย่างเกื้อกูลและยั่งยืน ตัวอย่างเช่น กลุ่มคนรักษ์ป่าผ่าด า จังหวัด
สงขลา ได้ท าการดูแล อนุรักษ์ป่า และมีการเก็บผลผลิตจากป่าเพื่อการบริโภคและการยังชีพใน
ปริมาณที่จ ากัด เช่น การเก็บพืชผักบางอย่าง เป็นอาหาร การน าสัตว์ไปเลี้ยงในพื้นที่ป่าไม้โดยมีกฎ
กติกาของชุมชนในการควบคุมดูแล ปริมาณการใช้โดยชุมชนอย่างเคร่งครัด อันเป็นส่วนหนึ่งของ
แรงจูงใจให้ชุมชนร่วมกันดูแลรักษาป่า
วิธีการในการเข้าถึงประโยชน์และรักษาความชอบธรรมตามสิทธิบทบาทหน้าที่ของ ประชาชนใน
การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เช่น
- โดยการจัดให้ธรรมนูญชุมชนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในการร้องทุกข์อัน
เนื่องจากการด าเนินการที่ไม่เป็นไปตามแผนงาน การด าเนินงานที่ไม่โปร่งใส การไม่แก้ไข ปัญหา
ตามที่แจ้งการได้รับการชดเชยอย่างยุติธรรม เป็นข้อตกลงร่วมกันของชุมชน
- มีสมัชชาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในระดับชาติ ท าหน้าที่ในการเชื่อมประสาน
บทบาทหน้าที่ของประชาชน ทั้งในเชิงนโยบาย การรักษาประโยชน์ในการเข้าถึงประโยชน์ที่ควร
จะเป็น
- มีการจัดการความรู้ ยกระดับองค์ความรู้ท้องถิ่น มีการเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ เพื่อการ
รณรงค์ สร้างความชอบธรรมแก่ประชาชนในกระบวนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อม
อย่างไรก็ควรตระหนักว่าไม่มีวิธีการใดที่มีความสมบูรณ์เหมาะสมกับทุกเรื่องทุก
สถานการณ์ ดังนั้นการด าเนินการมีส่วนร่วมในกระบวนการทั้ง 5 จึงไม่ควร ยึดติดกับรูปแบบทาง
เทคนิควิธี โดยแนวคิดส าคัญของการออกแบบวิธีการมีส่วนร่วมควรอยู่บนฐานของการสร้างสรรค์
ประยุกต์ ผสมผสาน ยืดหยุ่น เป็นพลวัต เหมาะกับบริบทและลักษณะเฉพาะทางภูมิสังคม ที่
หลากหลายและมีการเปลี่ยนแปลงอยู่โดยตลอด
