Page 97 - kpi20366
P. 97
น่าเชื่อถือเพียงไร รวมถึงไม่ทราบวัตถุประสงค์ว่าข้อมูลดังกล่าวถูกผลิตขึ้นมาเพื่ออะไร โดยเฉพาะหาก
เป็นข้อมูลที่มีความเกี่ยวข้องกับประเด็นทางการเมือง ในกรณีนี้ การที่เยาวชนท าการส่งต่อข้อมูลในทันที
อาจท าให้เกิดความเสียหายและผลกระทบต่อตัวเยาวชนเอง เนื่องจากข้อมูลบนสื่อสังคมออนไลน์
สามารถถูกส่งต่ออย่างรวดเร็ว การส่งต่อข้อมูลให้ผู้อื่นโดยไม่ตรวจสอบข้อเท็จจริงอาจท าให้เกิดความ
เข้าใจผิด เกิดการหลงเชื่อโดยง่าย และอาจจะส่งผลกระทบหรือเป็นการล่วงละเมิดสิทธิของผู้อื่นได้
ทักษะการรู้เท่าทันสื่อเป็นทักษะที่มีความส าคัญต่อเด็กและเยาวชน เนื่องจากท าให้เยาวชนเห็น
ความส าคัญในการตรวจสอบข้อมูลเพื่อหลีกเลี่ยงการตกเป็นเหยื่อของผู้ผลิตที่หวังผลประโยชน์ เช่น การ
วิเคราะห์ความน่าเชื่อถือระหว่าง สื่อ ก. และสื่อ ข. สามารถพิจารณาได้ว่าสื่อแต่ละส านักมีการน าเสนอ
ข่าวอย่างไร รายละเอียดและเนื้อหาของข่าวเหล่านั้นเป็นอย่างไร รวมถึงผู้น าเสนอข่าวมีพฤติการณ์การ
น าเสนอที่สอดแทรกความคิดเห็นเข้าไประหว่างการน าเสนอหรือไม่ มีการวิเคราะห์ข้อมูลข่าวสาร
ตรวจสอบความถูกต้อง และความน่าเชื่อถือของข้อมูลมากน้อยเพียงใด การท าเช่นนี้จะช่วยให้ผู้รับ
สามารถประเมินได้ว่าสื่อส านักใดมีแนวโน้มที่จะน าเสนอข้อมูลที่เป็นข้อเท็จจริง น าเสนออย่าง
ตรงไปตรงมา ไม่เอนเอียงและมีความน่าเชื่อถือ นอกจากนี้การประเมินแหล่งที่มาและรูปแบบการผลิต
เช่น การน าเสนอด้วยคลิปวิดีโอ บทความ บทสัมภาษณ์ การน าเสนอพาดหัวข่าว และอื่นๆ ย่อมมีผลต่อ
ความน่าเชื่อถือต่อรูปแบบการน าเสนอที่แตกต่างหลากหลาย ดังนั้นผู้รับสารจึงจ าเป็นต้องตรวจสอบ
แหล่งที่มาและตรวจสอบความถูกต้อง ตลอดจนข้อเท็จจริงของข้อมูลอย่างรอบด้าน
ในประเด็นเกี่ยวกับการแสดงความคิดเห็นพื้นที่ของสื่อสังคมออนไลน์เปิดโอกาสให้ประชาชนทุก
คนสามารถแสดงความคิดเห็นได้อย่างเสรี อย่างไรก็ตามการแสดงความคิดเห็นไม่ควรละเมิดสิทธิและ
เสรีภาพในการแสดงออกของผู้อื่น หรือในกรณีที่มีผู้แสดงความคิดเห็นที่แตกต่างจากอุดมการณ์ทาง
การเมืองของตน ผู้รับสารคือเยาวชนควรรับฟังความคิดเห็นของอีกฝ่ายก่อนเพื่อเข้าใจว่าท าไมจึงมีความ
คิดเห็นไม่ตรงกันก่อนท าการตอบโต้ โพสต์ข้อความ หรือวิพากษ์วิจารณ์ ควรให้เกียรติอีกฝ่าย ควรมีการ
สร้างทักษะในการโต้ตอบถกเถียงโดยใช้เหตุผล และควรมีสติ ทบทวนสิ่งที่จะน าเสนอทุกครั้งเพื่อป้องกัน
ผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้นจากการน าเสนอข้อมูลบนโลกออนไลน์
ทั้งนี้ทักษะการรู้เท่าทันสื่อจะช่วยให้ผู้รับคือเยาวชนตลอดจนบุคคลทั่วไปสามารถท าการ
วิเคราะห์และพิจารณาข้อมูลว่ามีความเหมาะสม น่าเชื่อถือ และมีประโยชน์หรือไม่ก่อนท าการส่งต่อไป
ให้กับผู้อื่น เพื่อให้ผู้อื่นสามารถน าข้อมูลที่น าเสนอไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและสังคมต่อไป
88
